Felipe Senén

Vidas na morte

A Casa-Museo Manuel María e a súa sementeira de humanismo

museo pobo galego
1 de abril: Día das Artes Galegas

As sombras do arquitecto Domingo de Andrade

O arqueólogo e museólogo Felipe-Senén aproxímase á figura do arquitecto Domingo de Andrade (1639-1712) con motivo do Día das Artes Galegas, que se conmemora mañá, 1 de abril. É o artista escollido pola Academia Galega de Belas Artes para protagonizar unha xornada que empezou a celebrarse hai cinco anos. 
apocalipse durero
CULTURA

Dos xinetes da apocalipse ao 'Decamerón' e 'A Peste'

O arqueólogo e museólogo Felipe-Senén achega neste texto unha reflexión sobre o humanismo, as epidemias, o medo e a morte, unha revisión dos 'Catro Xinetes da Apocalipse' e da súa simboloxía, como obra central, e doutras que transcenden o literario
magosto
EIRA DAS MOURAS

Tempo dos defuntos, os magostos e variantes importadas

O microcosmos esférico das sementes e cabazas polo mes  de novembro. Recuperamos esta segunda feira, 11 de novembro, San Martiño, este artigo de Felipe Senén. 
O Oribio
SOCIAL

O Oribio, atentados consentidos ao patrimonio natural e cultural

Velaquí a proba de cantar e repetir o “non dar a esquecemento da inxuria o rudo encono”, as usurpacións consentidas antes e despois de finais dos 70: As Encrobas, Baldaio, a Balea… Os de usar e abusar do territorio e do patrimonio cultural popular, aínda protexido por leis, propagandas e carteleiras. Destrución da paisaxe, ignorancia da historia autorizada ao antollo de empresas especuladoras, sen escrúpulos ningúns. Eis un extracto da reportaxe publicada ao respecto no número 364 do semanario en papel Sermos Galiza.
f6_FS_duplaCultura
CULTURA

Arretén en Padrón, a destrución oficial dun recurso cultural

Arretén, parroquia de Padrón, é un paradigma do que poderiamos considerar mala praxe na conservación do patrimonio cultural. Coñecida polo seu pazo, no que viviu Rosalía de Castro, a beleza orixinal da aldea foi castigada sen contemplacións polas obras de acceso á autoestrada. Tras a desfeita, a Administración pretende agora solucións. Eis un extracto da información publicada no semanario en papel Sermos Galiza número 354.

foto1
SOCIAL

A infinita riqueza do entroido galego

Poucas celebracións galegas teñen a forza expresiva e a riqueza de matices do entroido. Cita chave do calendario festivo, o entroido é, ademais, un dos elementos máis antigos da cultura do país, aínda que haxa, a día de hoxe, diversas teorías ao respecto. No que todo o mundo concorda é na espectacularidade da festa e na necesidade, alén de mantelo vivo no futuro, de recoñecer e asentar os rituais que explican a súa existencia. Eis un extracto da reportaxe publicada no número 336 de Sermos Galiza.

[Imaxe: Santos] O Oso de Salcedo
SOCIAL

Todos os entroidos galegos, nun só día

Máis de medio cento de entroidos, a meirande parte deles sen apenas difusión, son documentados no novo caderno monográfico da colección “De Nós”, editada por Sermos Galiza, S.A. Trátase dun traballo documental tecido coas imaxes do fotógrafo compostelán Alfonso García Santos, que leva ás súas costas 30 anos de retratos aos entroidos rurais, e prologado polo arqueólogo e museólogo Felipe-Senén.

Casa Cornide
EIRA DAS MOURAS

"Memoria histórica" coa coruñesa casa do ilustrado Xosé Cornide

O arqueólogo e museólogo Felipe-Senén publica un outro capítulo da sección “Eira das Mouras”, desta vez sobre a Casa Cornide, mansión antolóxica da Galiza do século XVIII que non pasa desapercibida e que agocha unha ensombrecida historia. Eis un extracto da información publicada no número 331 de Sermos Galiza.

[Imaxe: Turismo de Ourense] Belén de Arturo Baltar
EIRA DAS MOURAS

Tradición e adulteración do Belén na Galiza

A tradicional instalación que representa un nacemento nunha nevarenta noite estrelada e de agoiros felices expresa o estado da cuestión cultural (ou acultural) dun pobo, cos conseguintes tinos ou desatinos, os feísmos que son efectos con causa. Así o advirte o arqueólogo e museólogo Felipe-Senén nunha nova entrega de Eira das Mouras. En todas esas montaxes, agrega, reina a inxenuidade, o instinto, o paradoxo, a desproporción e certa maxia, cuestións que forman parte da Teoría da Arte e de Galiza. Eis un extracto da peza, publicada no número 328 de Sermos Galiza.

ASINA A CONTANDO ESTRELAS
Sermos320

Tempo dos defuntos, os magostos e outras variantes importadas

O arqueólogo e museólogo Felipe-Senén escribe sobre o Samaín, que en gaélico significa encontro, reunión do presente co pasado, dos de antes, as persoas devanceiras coas de agora. Pon a ollada nas festas agrarias de outono, que fechan o ciclo. Eis un extracto da peza publicada no número 320 de Sermos Galiza.

ElapheScalarisHead-20030407-Spain
Eira das Mouras

Arredor das serpes na cultura galega

O tema ao redor das serpes deu e segue a dar para moito, coas súas variantes comúns tamén a todos os pobos en contos e lendas. Asuntos aínda moi vivos na Galiza rural, a pesar de tantos novos mitos. Sobre os mitos e lendas de serpes escribe o arqueólogo e museólogo Felipe-Senén nunha nova entrega da sección Eira das Mouras. Eis un extracto da peza publicada no número 316 de Sermos Galiza.

[Imaxe: Cedida] Madamas e galáns en Cobres (Vilalba)
SOCIAL

Entrar no entroido galego

Pola candeloria metade do inverno vai fóra... rebentan as mimosas en ouros, o toxo mostra o alecrín, volven os nubeiros de paxaros, o oso sae do seu letargo... Os deuses pagáns, tradicionais ou inventados, cada cal coa súa historia, Meco, Momo, Urco, Ravachol... presiden a eira ou a praza... o instinto festivo céibase de xeito especial no sur do mítico río do esquecemento, tal como se lle chama ao Limia.

[Imaxe: cedida] Tímpano policromado do Pazo de Raxoi
Eira das Mouras

O cal, aliado da pedra e das labras

Abondaron noutrora as caleiras, eses lugares con perigosos pozos entre o xabre e a caliza que tentaban os rapaces a xogar. Tamén eran frecuentes os fornos de cal, a fumegar columnas brancas que se confundían coas nubes. Cal usado tradicionalmente na industria, na agricultura, o cal morto dábaselles aos troncos dalgúns froiteiros para evitar as pragas, nos curtidos, para elaboración do vidro, do xabón, na metalurxia e na siderurxia como fundente, mesmo na antigüidade con carácter bélico, importante no control do medio ambiente… Sobre isto escribe o arqueólogo e museólogo Felipe-Senén no número 264 de Sermos Galiza.

debate9
Inquérito Sermos

57,2 por cento pensa que Galiza é celta

27,5 por cento decántase por considerar que o país é castrexo, segundo a sondaxe de Sermos.

IMG_0001
Debaten Pepa Rei e Felipe-Senén

Somos celtas ou castrexas? Ou as dúas?

Para a décima e derradeira entrega do 5x2, a sección que creamos para conmemorar o V aniversario de Sermos Galiza,xuntamos Felipe-Senén, museólogo e arqueólogo, ademais de ex director do Museo Arqueolóxico da Coruña, con Pepa Rei, profesora de Prehistoria na Universidade de Santiago e especialista no mundo castrexo. O obxectivo é recuperar unha vella discusión que volve a nós a cada pouco: a posíbel orixe celta da nosa cultura. Deixamos aquí un extracto.

[Imaxe: Ollo de Vidro] Felipe Senén
Felipe Senén, museólogo e arqueólogo

"Toda a obra de Castelao está en función da nación galega"

Felipe Senén López foi comisario da exposición Castelao. A derradeira lección do mestre xunto a Pilar García Negro, mostra que acolleu o Museo Provincial de Lugo no ano 2010. Tratouse dun percorrido vital no que a arte e a literatura foron mesturadas coas pegadas gráficas do activismo político de Castelao e coa defensa dos intereses de Galiza. Nesta entrevista, o especialista en Historia da Arte e arqueólogo ilústranos sobre o conxunto da obra de Castelao.

entroido
O entroido toma a Galiza

De como "o ser irracional esperta do seu letargo invernal e invade o mundo civilizado"

Disfrazémonos. Sexamos outras e outros. Sexamos irreverentes (era ben selo sempre, non só estes días). O Entroido está vivísimo na Galiza. Basta andar polas rúas (até vin choqueiros este domingo no aeroporto de Alvedro) para o comprobar.

IMG_20160207_005236
ESTA QUINTA FEIRA, NOS QUIOSQUES

O Sermos 182 vén carregado de novidades

O Sermos Galiza número 182 -a segunda entrega do semanario co novo deseño de Pepe Barro- chega esta quinta feira 11 de febreiro carregado de novas seccións, entre elas unha columna do analista político Antón Losada sob o título xenérico de Arrenégote Demo.