Apalpador

Unha ilustración do Apalpador, obra de Leandro lamas.
CULTURA

Virá o Apalpador tamén o día 31 de decembro?

Cada Nadal o Apalpador abandona as montañas galegas e baixa ás casas das crianzas para comprobar se están ben alimentadas e darlles castañas para encher as súas barrigas ou carbón para quecer a súa casa, ademais de deixarlles de paso algún agasallo. 
Ilustración do Apalpador realizada por Héitor Picallo para 'Sermos Galiza'.
CULTURA

O Apalpador. Referencias á lendaria figura do nadal galego

[ADIANTO] 'Sermos Galiza' achégase á realidade desta figura mitolóxica galega a través dalgunhas das referencias atopadas en textos de diversa índole e das opinións de expertos da cultura e da antropoloxía do pobo galego.
Ilustración do conto O Apalpador e a castaña máxica (Foto: Xoán González).
star
Reportaxes

O Apalpador. Referencias á lendaria figura do nadal galego

Cada Nadal o Apalpador abandona as montañas galegas e baixa ás casas das crianzas para comprobar se están ben alimentadas e darlles castañas para encher as súas barrigas ou carbón para quecer a súa casa, ademais de deixarlles de paso algún agasallo. Sermos Galiza achégase á realidade desta figura mitolóxica galega a través dalgunhas das referencias atopadas en textos de diversa índole e das opinións de expertos da cultura e da antropoloxía do pobo galego.
Detalles do 'Sermos Galiza' deste sábado.
CULTURA

'Sermos Galiza' achega a figura do Apalpador

Montse González trae unha entrevista á autora Marilar Aleixandre, que vén de gañar o Premio Nacional de Narrativa do Ministerio de Cultura con 'As malas mulleres' (Galaxia), unha novela que recupera a memoria das mulleres presas da galera da Coruña e que foi galardoada tamén co Blanco Amor.

O Apalpador

Unha ilustración do Apalpador, obra de Leandro lamas.
star
Reportaxes

O Apalpador. Do Courel para a Galiza

Hoxe, 24 de decembro, comeza o tempo no que o Apalpador baixa do Courel para comprobar se as crianzas comeron o suficiente durante o ano. Tamén coñecido como Apalpabarrigas ou Pandigueiro, a cultura arredor do xigante carboeiro parece estar ligada desde sempre á Galiza, mais foi a Gentalha do Pichel quen máis pulou en 2008 por dar visibilidade a esta personaxe, unha das máis descoñecidas e á vez máis queridas da nosa cultura.

2021

Reportaxe sobre o Apalpador que sairá publicado no Sermos Galiza. (Foto: Nós Diario)
CULTURA

O Apalpador fai a súa visita da man de 'Sermos Galiza', que se adiante e sae o día 24

O novo número do semanario, que de forma puntual sairá publicado esta sexta feira en lugar do sábado, tamén inclúe unha entrevista con Xosé Lois Carrión sobre o facsímile do derradeiro número da revista 'Nós' que agasallará Nós Diario ás lectoras e lectores o próximo 31 de decembro.

Xurxo Souto

Anxo Moure caracterizado de Apalpador (Irene Pin)
SOCIAL

Máis dunha década de Apalpador

Leva desde 2008 interpretando o Apalpador por mil e un recunchos de toda Galiza. El propio salienta o boom do personaxe nestes anos, reivindica o papel na recuperación destra tradición do labor das mestras de educación primaria,e defende a necesidade de introducir a Apalpadora. 

Solsticio

Já chega o Apalpador

Apalpador
CULTURA

Zamarra, barba, pipa, castañas... tamén con Nós Diario chega o Apalpador!

A noite do 24 ou a do 31 son as que a tradición recolle para a chegada do Apalpador, baixando das montañas do Courel para percorrer os fogares da Galiza.  Por iso, ao longo da vindeira semana, Nós Diario publicará unha serie de relatos e historias de xentes do campo da cultura ou a memoria e que teñen este carboeiro como protagonista. 
Anxo Moure caracterizado de Apalpador (Irene Pin)
star
Reportaxes

O Apalpador: o rastro dun mito contemporáneo

No Courel, as siluetas dondas da montaña flotan sobre a pegada difusa das nubes. Entre a brétema esténdese o territorio fronteirizo no que acontece o mito, onde a realidade deixa espazo ao que reside nos seus pregos. Sobre esta paisaxe onírica, habitamos a lenda. Na devesa, alá no alto, contaban as máis idosas que vivía un carboeiro: o Apalpador. Hoxe, nun rural adoecido polo abandono, son moi poucas as testemuñas que aínda atesouran a lembranza desta personaxe que, resgatada desde esta serra, normalízase na Galiza como alternativa propia para celebrar o solsticio de inverno.
Anxo Moure caracterizado de Apalpador (Irene Pin)
Entrevistamos Anxo Moure (o Apalpador)

"Fronte á masculinización das personaxes de Nadal, é necesario introducir a Apalpadora"

Anxo Moure é o Apalpador. Cando menos, nos espectáculos que leva anos oferecendo para dar a coñecer entre as crianzas de todo o país esta personaxe da serra do Courel, recuperada como unha forma propia de celebrarmos o Nadal. Escritor e contacontos, enfoca o seu traballo de divulgación cara aos valores do ecoloxismo e o ecopacifismo, aproveitando a figura do carboeiro de maneira pedagóxica.
O Apalpador e as suas trasnas em Compostela.
As escolas Semente organizam a tradicional ruada esta sexta feira 20 de dezembro

Ruada do Apalpador em Compostela

O Apalpador percorrerá as ruas de Compostela esta sexta feira e a partir das 18 horas. O do Courel sairá com as suas trasnas desde Santa Clara para caminharem por distintas ruas do casco histórico até chegarem á praça do Pam (Cervantes), lugar onde dará o pregom.

axenda_o_castinheiro_do_apalpador
SOCIAL

Un Nadal de noso

Cantares de Reis, Apalpador, bacallau con coliflor, o Natarego ou tizón de Nadal... Tradicións que se manteñen a través do tempo e que van da man con outras que se recuperan após períodos de esquecemento e ostracismo.

[Imaxe: Leandro Lamas]
O Apalpador da ilustración salta ao vídeo

Canta co Apalpador. Agasalla un diario en galego!

Non hai moitos anos, coincidindo co día de San Silvestre, nas aldeas do Courel preparábanse para a visita do Apalpador. Viña sempre tras a celebración familiar da Noite Vella. As nenas e os nenos marchaban axiña para a cama e cando aínda non lles dera tempo a prender no sono, baixaba o carboeiro da devesa para apalparlles a barriga, deixarlles unha presa de castañas e desexarlles un ano novo cheo de fartura. Desde antigo, o rito facíase cadrar co solsticio de inverno. Hoxe perdura como expresión cultural propia. O Apalpador de Leandro Lamas que ilustra esta reportaxe no semanario salta ao vídeo! VÍDEO NO INTERIOR.

O apalpador de orixe chairega

Chega o Nadal e con el, en Galicia, medra cada día a implantación da figura autóctona do Apalpador

O Apalpador nos tempos da fame

Como cada ano, o Apalpador baixa das montañas para visitar polo Nadal aos máis cativos e cativas da casa e comprobar de primeira man, que non están a pasar fame.