aldea

A auga da Fracha procura o seu paso entre as obras da A-57 en Marcón, Pontevedra (Foto: Aldán Rubido).
star
Análise

E se a chuvia soñase

Susana Trigo é xeógrafa e ensinante.

Un millar de aldeas galegas contan cunha poboación de un só habitante

Santoalla, nun fotograma do documental homónimo de Andrew Becker e Daniel Mehrer.(Foto: Nós Diario).
star
Análise

Santoalla sen John Berger

O escritor Suso de Toro analiza para 'Nós Diario' o libro 'Porca terra', de John Berger.
O economista Juan Carlos Pérez presenta Aldealista, "o Tinder" para atopar a aldea idónea para cada quen. (Foto: Nós Diario)
Contracultura

Juan Carlos Pérez (Aldealista): "O noso algoritmo busca unha aldea que namore de ti segundo os teus patróns de gustos"

Juan Carlos Pérez, economista, é un dos fundadores de Aldealista, unha aplicación que pretende unir vilas, aldeas e persoas, pondo en valor o rural co obxectivo de evitar a perda de poboación. 'Nós Diario' conversa con Pérez sobre o proceso de creación da plataforma e das iniciativas de apoio ao comercio local, xa que, como el di, "ninguén vai quedar nun lugar onde non ten traballo".
Elena Rivo, vicerreitora do campus de Ourense; Jacobo Sutil, director de Agadic (Xunta de Galicia); Óscar Penín, secretario da Rede Aldear e investigador do campus de Ourense, e Noemí Vázquez (socia da rede e xerente do espazo A Arca da Noe)
SOCIAL

O proxecto Aldearmos estrea o seu plan para dinamizar a cultura no interior

Vilar de Santos acolle mañá o inicio do programa
O repotenciamento do parque eólico de Corme botou as últimas habitantes de Candelago (Foto: Nós Diario).
Un de cada 15 lugares está deshabitado

O rural galego négase a sucumbir á "invasión eólica"

En Candelago (Ponteceso) só queda un habitante, mais ao non estar censado na aldea esta figura como un dos 2.088 lugares despoboados do país. A instalación de 61 aeroxeradores ao carón das casas acabou por completar un proceso de éxodo que se viña producindo nas décadas anteriores. Hoxe a metade de Candelago está en venda por 200.000 euros, e na Galiza centos de aldeas loitan por defender o seu modo de vida fronte a unha "invasión eólica" que, sumada á falta de servizos no rural, podería obrigalas a colgar o cartel de "véndese".
Construcións nun dos núcleos rurais que ten á venda o portal inmobiliario Galician Country Homes, neste caso perto do Cebreiro. (Foto: GalicianCountryHomes) #aldea #despoboamento #rural
SOCIAL

Estrear a vida no rural con aldea propia

O salto á fama do lugar de Candelago, na Costa da Morte, vén de lembrar a posíbeis investidoras -particulares ou grandes empresas- a existencia de numerosas localidades en venda na Galiza. As aldeas que se ofertan superan con diferencia os doutros territorios e vendelos suporía loitar contra o despoboamento.

Mala herba nunca morre?

Essa pertinaz inerência

A nosa aldea gala

Madrid

Pablo Rodríguez é o portavoz da asociación veciñal de Puxedo, en Lobios (P. Rodríguez)
SOCIAL

Pablo Rodríguez, Asociación Veciñal de Puxedo: "Recuperamos todas as airas, sete muíños do Mao e 16 hórreos"

O lugar de Puxedo, na parroquia de San Paio de Araúxo (Lobios) é un exemplo de recuperación patrimonial. Hai dez anos veciñas e veciños iniciaron unha experiencia que a día de hoxe conseguiu restaurar o retablo barroco da súa igrexa, 16 hórreos, eiras e lagares, entre outros elementos do seu patrimonio. Pablo Rodríguez, portavoz do plan veciñal que o fixo posíbel, conta a Nós Diario como tivo lugar a transformación deste recuncho do Parque Natural Baixa Limia-Serra do Xurés. 
Mónica de Piñeiros nunha mostra de artesanía cunha parte da súa obra (Nós Diario)
ECONOMÍA

Mónica de Piñeiros, artesá: "O que precisamos témolo na aldea, mais hai que darlle valor ao autoconsumo"

Desde o lugar de Piñeiros, na parroquia de Castroncelos da Pobra do Brollón, Mónica aproveita a natureza para facer xoias. Das árbores da contorna, das pedras e doutros elementos xorden pequenas obras de arte realizadas coa mesma paixón que dedica, tamén, á restauración de móbeis antigos. Como marca emprega, en homenaxe á súa avoa paterna, o nome "A neta da Tula".  
Zeltia Mateo Álvarez coa súa maleta de estética coa que visita as casas particulares da comarca (Nós Diario)
SOCIAL

Zeltia Mateo, peiteadora: "No ámbito rural están esquecidos. Vivir na aldea non significa que non teñas necesidades"

Para ser emprendedora no medio rural o primeiro é ter unha boa idea. Foi o caso de Zeltia Mateo, que con pouco máis de 21 anos decidiu comezar a traballar como autónoma de peiteadora a domicilio. Non contou con máis axuda que o apoio familiar e a rede que dá sentirse como na casa. Catro anos despois, e no medio da pandemia da Covid-19, ten consolidado o seu futuro na aldea onde naceu, na comarca de Quiroga.  

Mulleres herdeiras e transmisoras

Aldeas en venda

Berlai no videoclip de 'No water', adianto do disco.
Entrevista

Xiao Berlai: "Non quería cantarlle a un rural bucólico nin facer unha crítica do feísmo"

"Derrubaches os valos das miñas leiras / e rozaches as silvas do meu camiño / e aprendíchesme a sacar as malas herbas / aínda que ti xa non sempre ves comigo", canta Xiao Berlai nun dos temas do seu último disco, 'Cas Berlai'. Cun son acústico, celebra a beleza do cotián desde o espazo doméstico no que foi gravado por completo. 
aldea rural
SOCIAL

O país onde cada ano hai 90 novas aldeas pantasmas

IMG_0181
Entrevistamos Xosé Constenla, xeógrafo

“Moitas veces o nacionalismo e a esquerda idealizan a vida na aldea”

O colapso territorial en Galiza (Galaxia, 2018) propón unha metodoloxía e unha diagnose. Explica que cómpre analizar o espazo en que sucede a vida e relata como as lóxicas do capital desartellaron a paisaxe galega e, polo tanto, a vida que nela sucedía. O xeógrafo Xosé Constenla (Santiago de Compostela, 1980) avanza estar preparando unha segunda parte propositiva, pero no Colapso territorial xa prescribe “atender a eses procesos de base local que emerxen desde abaixo e comezar a tecer redes de cooperación”. Apoiado na teoría crítica, Constenla ergueu un ensaio, premio Ramón Piñeiro, polo que circulan asuntos cruciais para a Galiza contemporánea. Eis un extracto da conversa publicada no número 307 de Sermos Galiza.

Torre de quitapesares pantón
SOCIAL

A torre da aldea de Pantón onde desapareceu o fillo dunha raíña de España

A investigación de ‘Segredos de Pantón’ determina a localización exacta da ‘Torre de Quitapesares’ na Torre de Vilamirón.