Opinión

De alcaldes e de carballos

Fermosa a foto de Xurxo Lobato que ilustra a entrevista a Xosé Luís Rivas Cruz, Mini, en Sermos Galiza.

Fermosa a foto de Xurxo Lobato que ilustra a entrevista a Xosé Luís Rivas Cruz, Mini, en Sermos Galiza. Mini mira limpamente de fronte, e terma coa súa man esquerda dun carballo novo: o futuro.

Paréceme evidente que o Partido Popular non podía aturar que a dignidade, a autoridade moral dunha persoa como Mini ocupase a alcaldía de Boimorto. Había que utilizar todas as mañas, nas que eles son refinados mestres, esas que decotío amasan con chapapote nos seus despachos desde os que defenden o seu poder de déspotas neoliberais. Á foto de Mini, un excelente retrato, podemos confrontala coas tan coñecidas de Feijoo co lombo lucindo pegadas de crema bronceadora mal estendida, á beira dun coñecido narcotraficante, ou diante dun incendio forestal sostendo unha ridícula mangueira de regar macetas, que retratan moi ben a personalidade de políticos coma el.

Penso en carballos vellos arrincados de raíz, como a vida do alcalde da Compostela do 1936,  Anxel Casal Gonsenge, persoa imprescindíbel da cultura e da política galegas

Se penso en carballos novos, penso nos carballos vellos que nesta terra foron substituídos polos eucaliptos que as políticas do PP defenden e fomentan, que contaminan a Ría de Pontevedra e a paisaxe que nos fai. Penso en carballos vellos arrincados de raíz, como a vida do alcalde da Compostela do 1936, Ánxel Casal Gonsenge, persoa imprescindíbel da cultura e da política galegas. Asasinárono, como xa sabe o lector e a lectora, o 19 de agosto de 1936 nunha gabia da Estivada da Ribeira de Cacheiras (Teo) e alí deixaron guindado o seu corpo e mais o do mozo José Areosa Devesa, republicano compostelán. O mesmo día asasinaban en Viznar o autor de "Seis poemas galegos", Federico García Lorca, dos quen Casal fora o editor.

79 anos despois, este 19 de agosto pasado, no mesmo lugar onde os pistoleiros seareiros de Franco e demais militares rebeldes mataron estas dúas persoas, falaron catro alcaldes, que a min tamén me fan pensar en carballos novos, os alcaldes dos espazos polos que andou a vida galega de Anxel Casal: A Coruña, Arzúa, Compostela, Teo. Convén que se saiba, pois este acto, no que tamén participou un representante da asociación A Oliveira de Teo, non tivo ao meu xuízo a difusión nos media que merecía. Por primeira vez desde que se celebra esta homenaxe o recoñecemento do poder executivo municipal foi pleno. Diante das persoas que ocupaban o espazo que o concello de Teo reservara e decorara con feixes empacados de herba seca para este acto de homenaxe, os catro alcaldes dos que se fala proclamáronse herdeiros do compromiso coa terra e co progreso do que foi alcalde republicano de Compostela, o que ao meu xuízo lle dá outra dimensión a esta homenaxe que se ven celebrando cada ano, practicamente desde que encontraran o lugar exacto dos asasinatos Avelino Pousa Antelo e máis o falecido farmacéutico de Cacheiras, Xosé Antonio Cruces.

"Equivócanse os que pensan que os que asistimos a estas celebracións só estamos a lembrar o pasado e os nosos mortos e mortas, que tamén (...) pois non son capaces de ver que estamos a plantar carballos novos"

Non debo esquecerme de dar conta da forza dramática coa que interpretaron as cantareiras de Aldomir, da Asociación Cultural A Mámoa de Luou, unha fermosa peza, titulada O Paseo e recuperada na Grixoa de Compostela por Montse Rivera de Leilía, con letra na que resoa a voz das vítimas da represión. O grupo de gaitas da mesma asociación púxolle música a este acto de recuperación de memoria, cun fermoso vals recollido en Asados de Rianxo, unha marcha, o himno do Antigo Reino, e mais o de Pondal e Pascual Veiga que cantamos os asistentes. Como se dixo, tamén participou a asociación de recuperación de memoria A Oliveira de Teo, e infórmanme de que o texto que leu o secretario desta asociación públícase neste mesmo xornal.

Por esta nosa nación adiante podemos asistir a un bo quiñón de actos de homenaxe ás vítimas da barbarie. Cumpriría elaborar unha axenda completa con todos os que cadran en agosto, que son moitos, xa que no verán quente de 1936 os xenocidas encheron de mortos as gabias, salferiron de sangue humana as paredes dos cemiterios.

Equivócanse os que pensan que os que asistimos a estas celebracións só estamos a lembrar o pasado e os nosos mortos e mortas, que tamén, pois ben o merecen, que aramos sobre os mortos desta terra, como nos lembra o poeta. Mais aínda así equivócanse, pois non son capaces de ver que estamos a plantar carballos novos.

Comentarios