Os meus paseos de sábado polo l’Eixemple e o Barri Gòtic de Barcelona, rematan na minúscula Plaça de Sant Iu. Nela tomo apousento nas escalinatas do Palau del Tinell, preto do Arxiu de la Corona d’Aragó, desde onde observo o pórtico gótico da catedral e visualizo esas esculturas de Sansón en loita contra o león e a dun guerreiro contra un grifón. Mentres os anxos das arcadas entoan concertos insonoros que percibimos neses pétreos violíns. Aparecen, neste íntimo recanto de Sant Iu, eses anxos humanos tanguendo violíns, violonchelos e outros instrumentos de corda dos que saen excelentes composicións de Mozart, Vivaldi, Paganini, Tchaikovsky, etc. Coido que algún destes músicos de rúa, nada vulgares, que procuran moedas de sábado, son uns executantes virtuosos e bos intérpretes de partituras dos grandes compositores clásicos e de seus acordes, con finura tímbrica e sonoridade ben medida e concertada. Mais a xente pasa en tumulto turístico sen prestar demasiado achego a esas sonoridades líricas. Coméntase que un célebre e coñecido violinista italiano, disfrazouse de mendigo na Praza de Sant Iu, e fixo vibrar no seu violín “As catro estacións” de Vivaldi. Cóntanse nos dedos dunha mao as persoas que recoñeceron ao famoso intérprete, suplantando a un simple músico de pedir esmola. Mostra de que estamos nun mundo no que non nos decatamos das diversas diferencias de temas orixinarios dos que non o son. Por estar suxeitos a efémeros esquemas, reproducindo tempos fugaces e sen crear a nosa propia memoria. Mais a música -nese todo que vibra- sempre fica culminando liberdade e beleza nos recantiños máis estraños do universo nos que non se deixa derrotar.
Nun deses sábados, paseaba polo ancho e longo Passeig de Gràcia, no que atopei tendidos e sonoros pianos. Nun deles, un mozo pianista tocaba a “Sonata en Si menor” de Franz Liszt. Admiro a este compositor húngaro, polo rigor das súas composicións e nada precario en amores, cando señoreou acordes e sonoridades de ouro -aínda que meus oídos non estean afinados para estes mesteres sensíbel naturalidade-. As transhumancias deste músico en Budapest, París e Weimar aproximárono ao cénit das ilusións recobradas. A melancolía, transcendencia e a Revolución de 1830 resplandeceron neses sons inauditos como combustión de innovados rangos musicais. Coido que Paganini e Berlioz, entre outros, foron achados na palma da mao de Liszt, cando os dedos confabulados co pentagrama, mesmo na anguria do teclado, conquistaron o perfume de pétalas exuberantes que entronizou na alcoba da condesa Laprubede, e na polpa carnosa e candente da condesiña de Agoult, devorando a Franz Liszt, nunha esfera de moitos lirios e algún cardo. Así é a música no insomnio feliz das partituras e delicias de Liszt.
Nestes encantes musicais de rúa, un atopa insólitas e ácratas escenas de músicos nada secundarios. En certa ocasión ollei a un violinista, cun formato de música moi interesante, Estaba diante dun atril sen partitura, mais tiña un teimoso director, con briosa batuta de metal, levita remendada e chistera gaudiana. Un violinista con director é todo un luxo esperpéntico, coa coartada de encher o estreito aforo que hai entre a casa de l’Ardiaca e a catedral de Barcelona. O director-saltimbanqui entrou en escena, presentándose como a reencarnación do director de orquestra Claudio Abbado. Facendo malabares xograrescos coa súa batuta, sinalando que era a mesma de Abbado. En seus movementos, a batuta bifurcaba o seu peito en oblicuo, mentres o violín sonorizaba o “Nabucco” de Verdi. Na suposta batuta máxica de Claudio Abbdo non hai discrepancias entre ela e os destros dedos deste director goliardo. En todo caso unha humilde e libertaria homenaxe ao que foi un enorme director de orquestra italiano. Isto constata a parte lúdica radicada en Barcelona, pola clase obreira emerxente dos “Coros de Anselm Clavé” no século XIX. Esa música redentoral aínda perdura e é visíbel en todo lado.
