Opinión

O Cemiterio de Barcos

Con esta nova achega narrativa Francisco Castro leva a cabo unha aproximación a diversas vertentes conflitivas da realidade presente.

Ocultas á mantenta pero latexantes, silenciadas mais cunha voz de seu que acaba emerxendo e facéndose dona do espectro do relato.

E realiza este achegamento literario dun xeito plástico e pedagóxico. De forma que a medida que un se vai adentrando no fluír da trama semella que os elementos da negatividade ambiental que xorde do escuro do existir converxen e expanden o seu maleficio abrasivo. Sobre uns personaxes inocentes que terán que ir afrontado a dureza extrema dun acceso traumático á vida adulta.

Novela de protagonismo adolescente, a trama que se constrúe paira, en gran medida, arredor dese gran motivo universal que son os afectos. Enxergados dende a súa capacidade de xerar e expandir poder. De enxendrar a procura máis marabillosa do instinto humano –xa sexa no eido das relacións de parella, xa sexa no dominio da ascendencia familiar–.

Se ben os ditos afectos –entrevistos dende o ángulo escuro da perversión– posúen tamén un ilimitado potencial destrutivo. Operante, logo, en senllos motivos centrais que vertebran o nobelo da historia. E que, pola súa vez, representan e deixan sentir o alento fétido da inhumanidade.

Un deles constitúeo a sempre agresiva conduta machista de quen considera a parella como algo da súa propiedade. Sobre quen exerce indiscriminada dominación e sistemática violencia.

De se observar esta experiencia aniquiladora dende a perspectiva da vítima, resulta abraiante comprobar a xustificación, a tolerancia ou a inacción fronte a uns actos brutais que constitúen un auténtico atentado contra a dignidade da muller.

O outro motivo supono a barbarie desencadeada contra o común da poboación ao abeiro do golpe de estado franquista. Unha realidade ignorada que se observa dende o muro de silencio interposto polos vencedores: “Notábase un mundo que non sabía moito sobre o asunto.

Algo lles falaran na clase, pero para el, como para o resto dos compañeiros e compañeiras da súa aula, a Guerra Civil, e Franco e a República, a primeira ou a segunda, todo iso eran cousas do pasado. Pero dun pasado moi remoto”.

Claro que a narración ten a virtude de pór de manifesto a vinculación directa co mesmo presente dun pasado incómodo, tinxido de humillación e sangue, que a algúns lles convén facer esquecer.

E para isto bótase man de elementos consubstanciais dun ben recoñecíbel sector da clase política. Como son o nepotismo e o abuso de poder, as mentiras institucionalizadas ou a corrupción urbanística.

Elementos dunha escura urdime que a progresión do relato acabará por esclarecer. Fronte aos cales se contraporá, nunha procura transcendente, o auténtico sentir dos rosalianos “Bos amores”: “Busca estes amores..., búscaos,/si tes quen chos poida dare;/que éstes son sóio os que duran/nesta vida de pasaxen”.

Comentarios