Hai agora un ano xusto da decisión da cidadanía escocesa de continuar vencellados como até de agora ao Reino Unido, nun referéndum no que o 55,3% votou negativamente e o 44,7% afirmativamente. Naquela decisión influíron os posicionamentos de determinados bancos e aseguradoras (Royal Bank of Scotland, Bank of Scotland, Aviva) que ameazaron con transladar a súa sede social e operativa a Londres se gañaba o voto afirmativo. E tamén influíu o chamamento ao voto negativo dos tres principais partidos estatais (tories, laboristas e lib dem) que ofreceron, en troques, aprobar de contado un incremento substancial da autonomía escocesa, nomedamente nos eidos fiscal e das políticas sociais.
Un ano despois, esta promesa ficou sen cumprir. O premier David Cameron gañou as eleccións xerais británicas con maioría absoluta e prioriza agora a súa propia promesa electoral: un referéndum para decidiren a permanencia na Union Europe antes do remate do 2017. Os nacionalistas do Scottish National Party (SNP) reforzáronse substancialmente despois do referéndum, furando a base electoral dos laboristas. Nas eleccións de maio quitaron o 50% dos votos e 56 dos 59 escanos escoceses en Westminster. As enquisas para as vindeiras autonómicas, a celebraren no 2016, outórganlles unha cómoda maioría absoluta, cunha porcentaxe de voto semellante. E as mesmas enquisas invirten os números do referéndum de setembro do 2014 no caso de se celebrar agora: o 55% da cidadanía estaría polo SI e o 45% polo NON.
"A first minister escocesa, Nicola Stugeon, xa advertiu que Escocia quere seguir na UE faga o que faga Inglaterra"
Cameron nega a posibilidade doutro referéndum no curto prazo. Mais o SNP xa incorporou unha folla de ruta cara un segundo referéndum, como parte fulcral do seu programa electoral para as próximas eleccións ao Parlamento escocés de Holyrood. Reivindicación estreitamente vencellada á promesa electoral de Cameron a respecto dun referéndum sobre a continuidade na Unión Europea para o conxunto do Reino Unido. A first minister escocesa, Nicola Stugeon, xa advertiu que Escocia quere seguir na UE faga o que faga Inglaterra.
Catalunya e Escocia son países e procesos distintos. Mais o que si partillan é a común apelación do unionismo político e dos seus axentes ao voto do medo, cando a convivencia en común require doutra caste de vencellos en positivo. Faltou nos últimos 25 anos en Madrid un relato con vontade integradora que recoñecese a plurinacionalidade do Estado. E agora pode ser tarde de máis.