Sei que o enunciado desta columna semella algo excesivo. Acrediten que non o é. Hai innúmeras testemuñas daqueles meus primeiros anos de mutismo selectivo. Eu observaba e calaba, se cadra porque non tiña as ferramentas de análise necesarias para dar a coñecer a miña opinión sobre múltiples asuntos. Observaba no interior da familia, onde respondía só se a miña opinión era solicitada, o mesmo que facía na escola ou en calquera circunstancia de contacto social. Non era refractario ao contacto (coido que se di sociópata), é dicir, non fuxía das relacións persoais, das festas e celebracións. Simplemente non falaba se non era preguntado, nunha especie de silencio expectante en contraposición co que sería un silencio cartuxo, por elección consciente e penitencia.
Aprendera dos meus maiores que cando falan os adultos os nenos calan. Vivín así unha chea de anos sen ter un discurso propio, flutuando na mera observación e interiorizando as miñas opinións. Se tivese vivido na Arxentina o meu alcume sería sen dúbida “mudo”, mais como vivía en Galiza, alguén decidiu chamarme ‘queipo’, por aquilo de ‘cesto profundo’, receptáculo insondábel, onde un se pode somerxer con dificultade.
Co tempo aprendín a non calar diante dunha inxustiza, a manifestar en voz alta ou por medio da escrita as miñas opinións alí onde elas foran requiridas, a non aconsellar nunca mais a expresar o sentimento propio. Fíxeno en varias linguas aprendidas, algunhas no seo da familia ou da tribo e outras na necesidade que a emigración comporta. Iso tróuxome máis desgustos que o silencio, pois a xente en xeral non está disposta a argumentar nin a aceptar os argumentos de outros. Non son poucos os que viven na certeza das consignas aprendidas (gravadas diría eu na codia do cerebro, de xeito que acoden sen ser chamadas). Así resulta complexo dialogar. Por iso, agora que a idade avanza inexorábel, estou pensando en recuperar a miña lingua materna, a de verdade, a única na que fun feliz.
