Este martes o alcalde de Elna compareceu ante o tribunal administrativo de Montpellier. Estaba acusado por autorizar o uso da lingua catalá nos plenos públicos do seu concello. Igual que el, outros catro alcaldes máis de localidades catalás enfróntanse a cargos pola mesma razón, baseados nunha lei –ollo ao dato, María e Martxelo– que é anterior á incorporación pola forza de seis comarcas catalás a Francia.
O xuízo, cuxa resolución coñeceremos nun par de semanas, xerou unha importante solidariedade en todo o país, mais tamén puxo de relevo que algunhas cousas empezan a moverse no Estado francés, que parecía inmóbil.
Neste sentido, o incidente chega despois de que os tribunais franceses anulasen o uso da lingua corsa no Parlamento da illa e despois tamén de coartar iniciativas similares en Euskal Herria. E tras a enorme polémica causada polos recortes na lei Molac, que significaba un paso adiante grande das linguas non francesas do hexágono.
O caso é que, evidentemente, algo se está movendo na república francesa e non é pouca cousa. Está a moverse claramente en ultramar onde esta semana os independentistas de Tahití e a Polinesia gañaron as eleccións locais, pero está a moverse tamén aínda que sexa a outro nivel nos territorios europeos.
O xuízo xerou unha importante solidariedade e puxo de relevo que algunhas cousas empezan a moverse no Estado francés
No noso caso é evidente que o proceso de independencia no sur relanzou a identidade catalá no norte e desacomplexou o uso da lingua. Que segue sendo baixo por comparación co resto de territorios, pero que é moito maior do que ninguén podía esperar hai anos.
E de feito aquí está como testemuño este xuízo. Que un alcalde electo sexa levado ante un tribunal porque o Estado se sente ameazado polo uso normal da lingua catalá, ao final, o que vén recoñecer é que existe unha realidade que non pode ocultar nin derrotar.
Elna é unha poboación pequena, duns oito mil habitantes, que sempre foi importante na memoria colectiva dos cataláns. Porque foi, dalgunha maneira, a primeira capital do país na Idade Media ao ser a máis importante sede episcopal e competir con Perpinyà e porque acolleu a Maternidade ao final da Guerra de Franco, onde mulleres e nenos que malvivían nas praias como refuxiados atoparon un trato decente e digno.
