Non sei ben se a vaga de calor africana que presaxiaban estaba por vir aínda, ou a voz refrescante como un manancial eterno de Su Garrido a tiña espantado. O certo era que o sábado ao mediodía estabamos todos amoreados na Nave de Vidán sen nos decatar do inferno augurado polos meteorólogos. Persoas (os e as meteorólogas) que desde hai algún tempo me causan un sentimento de tenrura, case para darlles un abrazo, porque non hai un (deus) que atine coa previsión. E aínda escoitamos quen nega o cambio climático!
Despois da aperta con Celso puxémonos ao día co conto das nosas hortas, coa dos seus veciños e a miña. En canto no escenario empezou a falar, logrou unha vez máis iso que só consegue quen mira o diminuto e nolo entrega como dicindo mira ti o grande que é isto e ti nunca te decataras. E así foi como saboreamos peras e mazás, as que faltan na horta de Berbés, imaxinamos portadas e cartas non escritas e démoslle a man á memoria.
Acordeime dunha muller do meu barrio que, para amosarnos aos demais canto tiña "progresado", sentábase á porta da casa co mate, unha lata de galletas e un diario.
Eu, que era de devorar libros, un día rompín as distancias e achegueime a ver que noticia lle chamaba tanto a atención. Estivemos unha chea de tempo mirándonos de esguello facendo por ver o que "lía" a outra.
Á fin pasoume o xornal e exclamou:
- A ver que tal se che dá ler en voz alta
Eu, devecendo por demostrar as miñas habelencias, alá que me puxen, pronunciando titulares, modulando a voz segundo a cousa fose de accidentes, goberno ou fútbol. Ao rematar deume un caramelo e díxome que se quería seguir practicando podía ir cando quixese. E así foi como botei todo o verán enchéndolle de noticias a vida á miña veciña.
Un día comentou con abraio:
- Cantas cousas pasan no mundo, menos mal que esta xente as coloca na prensa, senón sería coma se non tivesen pasado nunca. E, deseguida, alarmouse: "E os que non saímos aí, non existimos?".
A min non se me ocorreu mellor resposta que dicirlle que un día sairía na súa necrolóxica, cousa que a ela lle pareceu acaída, tanto que ao día seguinte arrancou para o centro e pagou por anticipado o seu deceso.
Aquela tarde, coa certeza da eternidade en letras de molde, contestoume fachendosa: "Falei cos que alí traballan, chámanlles xornalistas, aínda que eu penso que che son un pouco albaneis, porque fan cada día unha casa de palabras".
Desde aquela sempre procurei ler casas de palabras onde me puidese sentar e onde as ventás se abrisen a todos os horizontes, casas co lume do compromiso aceso e coa sensibilidade de abeirar os que flúen como manancial e narran a memoria pasada, presente e futura.
Así que, Xoán, ser pedra angular dunha casa capaz de reunir un manancial, unha presa de terra, memoria, compromiso, coherencia e voz a eses relatos que estaban silenciados, sempre é e será cousa boa. Grazas!
