En Santiago de Cuba había unha casa á que todo aprendiz de contador de historias non podía deixar de ir.
Ao entrares, murais de mil cores vante mergullando no concepto.
E, por se o da cor non chegase, versos, frases, consignas. Un labirinto creativo que te leva a un patio sombreado.
No medio, unha rolda de cadeiras "orondas" contundentes, con capacidade para recibiren grandes humanidades. Arredor, unha espiral de asentos máis pequenos, caseiros e troncos.
Chegan ao solpor homes e mulleres e vanse sentado nunha xerarquía que é preciso respectar: a da memoria, as engurras e as canas.
O ron non se fai esperar; o primeiro conto tampouco. Ao comezo e, mentres lles duren as ganas, tan só contan os sentados no medio e medio; despois ceden quenda aos que están arredor.
Quen está de pé afouta, solta una gargallada, provoca…
O narrador ou narradora responde con sagacidade. Non facelo sería descender na estima do público.
Aínda que é máis grave responder mal, un silencio a tempo, non é unha derrota.
Xa mo avisara o cuentero mayor Martínez Hinojosa, que fora o que me invitara.
Sabedor do meu amor polas historias, unha noite pasoume o vaso de ron, sinal de que me tocaba facer o debut.
-“Cuenta al corazón”, díxome
Contei a historia de Elena e a súa nai, a Tota Quinteros. Nai coraxe onde as houber que non puido despedirse da filla, secuestrada pola ditadura militar.
O silencio posterior foi roto polo ruído do ron ao caer no meu vaso vacío. Fixen a miña ofrenda ao chan e bebín o resto.
Mareada de emoción senteime na rolda das palabras. E aquí sigo.
