Lía recentemente un artigo sobre o perigo de ter na familia unha persoa escritora, pois podía converter feitos privados en materia literaria. Mais, se ese temor existe, o perigo non está na familia, senón en calquera lugar en que se coincida con alguén que escriba. Porque alí onde cheguen os nosos ollos, oídos ou mans, estará a materia prima que, tarde ou cedo, dará lugar a palabras escritas.
Así, a inspiración pode chegar no vestiario dunha piscina, no lugar en que os corpos coinciden e, a pesar de compartir a vulnerabilidade, os valores patriarcais impresos a ferro na consciencia fan que se oculten con vergoña os sinais da vida. Desa experiencia naceu un poema que quixo condensar na súa visión unha verdade incuestionábel: as nosas cicatrices son a evidencia da nosa vitoria. Os versos, como o corpo que os inspirou, procuraron o máxima nudez, a penas a verticalidade esencial da imaxe. O poema viaxou, foi traducido, publicado canda outros e musicado.
Mais a sorpresa, e o motivo de hoxe o lembrar, foi ver como se corporeizaba nela, na muller que, no outro lado das duchas, mentres se desvestía, comezaba a falar de cantas cousas tiña que levar canda ela. Espiuse con naturalidade, deixando á vista as súas mutilacións. Daquela díxome que lle extirparan o peito con trinta e sete anos. O útero tamén. As súas cicatrices certificaban o relato. Contoume como ao principio sentía vergonza e como un día, cando unha moza lle dixo por que non tiraba o traxe de baño, ela fíxoo e mostrouse, nun xesto que foi definitivo. Feliciteina e pregunteille a idade. Logo do consabido xogo cantos me botas, serán setenta, díxome que tiña oitenta e un anos. Calquera o diría! Entón pensei no poema, e dinlle os parabéns por máis de corenta anos de vitoria e vida. Pensei no poema e naquel verso de Xela Arias que tan ben resume o que a poesía é: “o poema somos nós”. Verso do que me apropio para titular esta columna e render homenaxe ás mulleres que levan o corpo inscrito, de cicatrices.
