Que as gaivotas son ruidosas e rebuldeiras, por non dicer directamente cargosas –ao xeito arxentino– non é novidade nengunha. O que me chama a atención recentemente é que, no canto de chilrar, semella que ladran, sobre todo pola noite ou a altas horas da madrugada. Na Coruña pensei: será por falta de alimento; mais noutros lugares observei o mesmo. Andarán revolucionadas a esas horas, seguín a cismar, por mor da chegada dos barcos de pesca, mais o certo é que as condanícaras é moito o balbordo que arman no silencio da noite. Como non teño a menor idea de ornitoloxía ou de zooloxía mariña, limítome a dar conta, simplesmente, do que vexo e ouzo. O que vin, hai anos, na Coruña, arrepioume: unha gaivota, na Dársena, a comer nunha pomba morta. Pior foi días despois: a mesma escena, mais cunha pomba aínda viva. Téñoas visto remexer nos contentores do lixo, abrindo bolsas como se tal cousa, o que me leva a lamentar que os concellos que no verán multiplican por dúas ou por tres a súa povoación non conten, porén, co necesario incremento orzamentario para garantir a recollida daqueles con maior frecuencia. A unha certa hora do serán, reocupan calquer praia, nun aviso a paseantes ou bañistas serodios, de que ese é o seu dominio, por se a alguén lle esquecía. De modo e maneira que o que máis me gosta é velas voar mar adentro: vaite e non volvas!, digo para min...
No insomnio que elas turban, vénme ao acordo o comportamento tan semellante de moitos episodios da política actual: facer ruído por facer, molestar por alarde de egotismo e de superioridade, provocar para reafirmar unha hexemonía a cada paso máis odienta. Non se pararán un minuto nas súas frenéticas axendas os políticos españois a consideraren o espectáculo de confronto ruidoso que protagonizan para, no fin de contas, coincidiren na súa españolía fundadora e fundamental? Todo o rebumbio, todo o brado que gastan disólvese como pedra de azucre na auga cando se trata de unir, en reverente e cúmplice compaña, monarquía, exército e Igrexa Católica: véxase a proba clamorosa da celebración (que moderna!) do, para eles, Día do Apóstolo Guerreiro: dos Austrias aos Borbóns, sen solución de continuidade, por terra e polo ar, coa patrulla que leva o nome doutra ave, a aguia imperial do franquismo, para tentar amedrontar pacíficas-os manifestantes do Día da Patria Galega. Cumpría recordaren a rapa das bestas á súa maneira: sodes a nosa propriedade; sobrevoamos calquer actuación vosa, como as gaivotas ladradoras. Altar e Trono, forzas de ocupación, como no século XIX (a tríade de Castelao: capitalismo, militarismo, clericalismo).
Expresivo da verdadeira modernidade galega é o discurso “Alba de groria” que Castelao proferiu, perante miles de compatriotas, en Buenos Aires, o 25 de Xullo de 1948, unha peza maxistral onde o orador mestura saudades, mapa físico e mapa espiritual da Galiza e reivindicación da nosa nación, da nosa patria. É clamorosa, coa citación das paisaxes que evoca, a ruptura da aberrante división provincial, como o é a proclamación de sermos un povo con historia específica. Sempre en Galiza. A antítese do que queren para nós.
