Opinión

Febreiro

Na primavera de febreiro o almanaque sinala que é inverno, é un mes que me gusta, sitúanos entre a fin e o inicio, entre durmir e espertar. Revitalízanos coa terra que pisamos.

O día 2 é a Candeloria que prognóstica a marcha ou non do inverno: cando a Candeloria chora a metade do inverno vai fóra; se chora ou ri, o inverno está por vir, e se chora ou fai vento, inda o inverno está dentro. O certo é que a Candeloria chore ou deixe de chorar, a metade do inverno está pasado e a metade por pasar. É a festa da luz, con reminiscencias pagás, que a igrexa de Roma resituou coa bendición das candeas, que sempre se tiñan nas casas e que se prendían cando viña a treboada. Ter unha candea na casa era necesario, sempre che permitía ter luz; como levar un pano de bulso cando saías da casa, sempre che podía tirar dun apuro. Na candea e no pano hai moito de sabedoría, moito de por se acaso e moito saber perdido. Foi en Alemaña onde souben que a tradición permitía deixar a árbore de Nadal até o día das Candeas e onde vivín especialemente a celebración da luz, desde a lanterna polo San Martiño. Segue a dicir o saber popular que pola Candeloria pon a pita vella e a nova. Mais o que máis me gusta desde miúda é que casan os paxariños e a galiñola. Non sei se era para terme entretida, mais o meu avó pedíame que me fixase ben, a partir dese día os paxariños xa non voaban sós, entón eu pasaba horas mirando o ceo.

Da relación entre a Candeloria e San Valentín escribiu o poeta medieval, Geoffrey Chaucer, “O parladoiro dos paxaros”, onde relaciona as aves co santo. A igrexa de Roma quixo mudar outra festa pagá e celebrou o Valentín decapitado que casaba parellas durante a prohibición do cristianismo no imperio. A festa estivo no calendario litúrxico, logo non, máis extendeuse a celebración como Día dos Namorados pola vella pel do mundo e máis alá. No estado español cobrou relevancia no franquismo, Galerías Preciados comercializouna e triunfou. Non se trata de celebrarmos o Día dos namorados na Candeloria, trátase de rematar co xugo do amor romántico.

Despois viña San Brais, cando os días teñen dúas horas máis, o mártir das candeas cruzadas, o que intercede na curación da gorza, o día da bendición do pan e da festa de Budiño onde meu pai e a miña nai se coñeceron, (el, Emilio da Lus, era electricista). E despois viña o tempo de entroidar, explosión de xúbilo e trunfo da carne renovada. Gústame febreiro.

A Covid afástanos da Candeloria en Castrelos, do San Brais en Bembrive, de antroidar. Non podo plantar nin maceiras, nin pereiras de San Xohán, confinada perimetralmente. Isto lémbrame outra realidade, outra reserva en que vivimos, non me refiro ao confinamento para evitarmos a Covid. Refírome ao confinamento da lingua, a ese non aprender nin os nomes de paxaros, de falarmos cos xenéricos, nunha sociedade onde non se asegura no remate do ensino a destreza do idioma propio, onde hai rapazada que domina mellor o inglés. Son os tempos da marmota, esa que enche os noticieiros, invasora, que remata coa Candeloria. Marmotas son as persoas que dormen de máis. Tócanos espertar coa terra en febreiro, rematar con tanta pandemia, fertilizar e agromar.

Comentarios