Franco morto seguía vivo, cando unha rapaza da miña contorna foi ao xinecólogo por mandado do pai para comprobar que aínda tiña o seu punto inmaculado a fresca rosa; tiña catorce anos, namorara dun rapaz algo maior que a viña ver en coche, coñecéranse na festa. Fechárona, aínda que o xinecólogo comprobou co seu dedo que todo estaba no seu lugar. A nai diante da pena da rapaza díxolle que lle escribira a Elena Francis. Eran os últimos anos da década dos setenta e foi a miña tía Julita quen me explicou quen era Elena Francis, unha muller que consolaba ás mulleres e lles mandaba ter paciencia; no caso da veciña, lembraríalle que quen mandaba era o pai e máis paciencia. Logo escoitamos a radio e gustoume moito como se lían e contestaban aquelas cartas, que segundo dicía a miña tía, trataban problemas de quen tiña a vida máis ou menos solucionada, o caso eran as cartas con problemas que non se podían contar. Xa en Compostela souben que detrás do famoso consultorio que educaba a muller atendendo á responsabilidade de ser boa esposa, nai e filla, estaba un laboratorio de produtos de beleza e que Elena Francis era un home. Si, isto gustoulle a miña tía. Muller moi normal, non che podía ser, para tanta resignación, parecía cura, o xornalista J. Soto Viñolo, encargado do guión do programa desde 1966 até 1984, en que rematou. Un home mandando ter paciencia tantos anos e dúas mulleres lendo o mandado, ría miña tía. E así se resumía toda esta educación sentimental que se ocupaba da boa nai, da boa filla e, sobre todo, da boa católica. Trazaba vidas e marcaba límites, coas voces marabillosas de Maruja Fernández, que facía de Elena Francis, e a de Pilar Morales que lía as cartas das oíntes.
Anos máis tarde caeu nas miñas mans a historia das outras cartas que non se podían contar; as da tinta invisíbel, censuradas, non podían ser lidas na radio; cartas de mulleres que falaban de violencia de xénero, sen que se soubese destas palabras, de nenas violadas polos pais, polos irmáns, por outros familiares; cartas de persoas torturadas no campo de concentración da casa, flaxeladas polo pecado e a culpa, do dedo de deus que sinalaba a anormalidade da súa homosexualidade; cartas con liñas tortas, ortografía errada e letra ilexíbel, como ilexíbeis eran as súas vidas.
Entón houbo unha muller que encontrou unha oferta de emprego destinada a quen lle gustase escribir, que recolleu na oficina dos laboratorios Francis unha caixa que pesaba moito chea de cartas; a muller escribidora contestaba desde a súa casa coa máquina Olivetti, respondía a todo ese peso que lía nas cartas, con máis cartas que volvía entregar na mesma oficina. Así oito anos. Dixéronlle que tiña que ser máis contida, máis distante, non andaba en uso a palabra empatía. Iso non lle interesaba, ela respondía para consolar, coa esperanza de que soubesen que alguén no mundo sabía da súa soidade. Algunha vez escribiu "denuncia" e iso era moi difícil. A muller chámase Pietat Stany e escribiu esta historia en catalán, Estimades amigues (Déria editors, 2008), traducido ao español. Ela nunca se acostumou a dor desas cartas e o seu peso quedoulle dentro. Detrás da violencia contra a muller, da utilización das nenas, da perversión como lecer, de Carmen Mola, hai moita tinta invisibel.
