Camiñando as fragas de Outeiro de Rei hai poucos anos, na volta dunha corredoira atopei unha alfaia de cor azul e preta en feitío de mosaico, era unha pena de galo. Non vin ao propietario por moi de vagariño que andei entre os carvallos da Terra Cha. Mais a emoción de atopar ao sementador de fragas aledoume aquel serán. Lembrei as cantigas tradicionais que falan a miúdo da pega rebordá, ben máis fermosa que as pegas que eu coñecía. Di Ramón Sineiro que estas aves son descoñecidas para moita xente. Parece que frecuentan a veira dos ríos, aniñando nas árvores onde poñen de tres a seis ovos azuis. E aínda que é o córvido máis ruidoso cada día é máis difícil de atopar malia non ser especie protexida.
Ás veces penso que certos animais deberan recibir subvencións públicas polo seu servizo beneficioso para as comunidades humanas. Os vagalumes, poño por caso, son vermes de luz que iluminaban as noites cando os bosques eran abondosos e as pistas de betume escuro non esnaquizavan o rural galego. De aquela, podías camiñar baixo as estrelas sen chaleque reflectante. Co monocultivo de eucalipto as vellas facendo as papas de Prior finaron nos xeriátricos concertados onde os vagalumes esmorecen sabéndose reemprazados por eses horrendos catadióptricos que alumean as estradas sen ningún propósito de amor.
Tamén os galos son merecentes de subvencións pois son os creadores das sementeiras de galos e así, mentres tantos galegos danse a inzar os montes, vales e incluso serras -co nitens- de materia inflamabel en feitío de árvore por unha esmola que destrúe á vindeira xeración, os gaios son quen de estender carvalleiras e soutos, bosque autóctono, fermoso e húmido, simplemente agochando na terra as landras e castañas. Ai, cando aprenderemos do galo previsor!.
Propoño unha homenaxe a estas aves que anque nos rouben os figos e froitas das nosas fincas, engalanan o ar coas súas engaiolantes cores e traballan cos ecoloxistas no freo da mundanza climática, certos de que o día en que celulosas Ence remate coas derradeiras fragas, incluso coa de Catasós, nin nos altos cumios máis altos ca Fonsagrada, serán quen de sobrevivir, esfameados e moucos, pola nova gadaña de lume que hoxe agatuña xa pola serra de Meira, cobizosa de secar as fontes dos cen mil ríos que nacen todos, non na diagonal dunha bandeira, senón no pedregal de Irimia, perante o abraio dos turistas e o deleixo da Consellería de Medio Ambiente.
