Coñezo Ánxela Franco hai moitos anos. Coincidimos en asembleas, en xuntanzas, en manifestacións, en organismos de dirección do BNG. A súa foi toda unha vida entregada á causa nacionalista, a súa gran paixón, xunto coa súa outra familia. Sei da pegada que deixou nunha ampla comarca do noso país, desde Muros-Noia até a Barbanza, do recoñecemento ao seu saber facer no goberno e na oposición, do seu activismo diario e dos seus dotes organizativos. Ánxela é unha muller do pobo, unha traballadora consciente da clase que representa, unha oradora nata, con capacidade para conmover o público, pois sabe falar e convencer e tamén, e sobre todo, escoitar.
Con todo, non é o mesmo anos de acompañamento na militancia que pasar catro anos a traballar, cóbado con cóbado, día a día. Eramos inicialmente as dúas únicas mulleres -ben conscientes diso- no goberno da Deputación da Coruña e puxemos en marcha moitas cousas xuntas. Foi tanto o vivido nesta experiencia de transformación da Deputación da Coruña! Pois, como ela mesma dixo: "O BNG veu á Deputación para cambiala".
Ánxela tiña xenio, bravura, carraxe polas inxustizas e necesidade imperiosa de actuar e mover as cousas. Non soportaba sentir que por onde ela pasou nada -ou pouco- mudara
Ánxela sorprendeu todo o mundo desde o primeiro día. E logo din que toda a xente que está en política somos iguais! Ánxela rompía todos os moldes. Porque o seu non era a hipocrisía nin as formas. O seu era a sinceridade, a verdade por diante, sen esperar o momento nin adecuarse ao politicamente correcto. Como hoxe contou Carme Vidal:
"Vin a Ánxela Franco botarlle unha bronca a un conselleiro pola súa política antisocial ou mostrar o seu enfado no pleno ou en xuntanzas nas que se lle puña atrancos aos seus obxectivos. Na súa voz escoitei algunhas expresións de cabreo que nunca esquecerei e que logo comentabamos mesmo con ela, rindo da capacidade que tiña de erguer o xenio cando era necesario e converterse na muller mellor malfalada da política institucional".
E eu acrecento:
"Vin Ánxela Franco botarnos a bronca a cada unha das persoas que traballamos con ela estes anos, por non actuar o suficiente, por non nos deixar a pel en cada momento, por non defender até a extenuación o que era o xusto. Vina tamén rirse de si mesma, facer bromas co seu apelido e usar a ironía coa súa incapacidade para conter a carraxe. Vina preocupada por se metera a zoca co seu ímpeto, mais sempre orgullosa de si propia e da nosa organización."
Ánxela tiña xenio, bravura, carraxe polas inxustizas e necesidade imperiosa de actuar e mover as cousas. Non soportaba sentir que por onde ela pasou nada -ou pouco- mudara. E iso dáballe unha profunda forza interior, e tamén autenticidade. E esa autenticidade concedíalle unha inmensa capacidade para transmitir, para chegar a quen estaba a escoitala. Era tremendamente intelixente, e rápida, moi rápida. Sabía moi ben tomar o seu tempo para escoitar persoas e colectivos que o precisaban (e iso é rapidez, celeridade) e detestaba a conversa superflua e a perda de tempo cando tiñamos tanto por facer. Quería engulilo todo, cambialo todo.
Ánxela non daba nada por perdido. Xogaba sempre até o final. E iso foi o que fixo desde que coñeceu un diagnóstico ben pouco esperanzador. Vivir. Traballar. Seguir a levar o seu amor por Galiza a todos os recunchos.
Estou certa de que todas as persoas que a coñecemos temos moreas de anécdotas de Ánxela. Se tivese que ficar con algunha delas, escollería as ocasións en que me tivo que substituír nun acto a que a última hora e, sen case preparar, pronunciou un discurso magnífico co que cativou o público ou as veces en que agardei por ela, vendo como o reloxio avanzaba sen ela apurar unha visita a unha entidade social parao que precisaba dúas horas e media. O tempo,daquela, era para ela flexíbel, alongábase cando de falar con persoas que o precisaban se trataba.
Ánxela non daba nada por perdido. Xogaba sempre até o final. E iso foi o que fixo desde que coñeceu un diagnóstico ben pouco esperanzador. Vivir. Traballar. Seguir a levar o seu amor por Galiza a todos os recunchos. Apurar o tempo para falar con aquela entidade social ou resolver o problema de tal colectivo. E non molestar. Non enredar en cuestións superfluas. Mirar para diante. Desafiante. Como sempre. E despedirse de nós anunciando que volvería cando recuperase o seu xenio. Terémoscho gardado, Ánxela. Todo o xenio das túas palabras en frascos para que volvas a nós, unha e outra vez, a darnos toda a túa enerxía, todo o teu saber estar, sen protocolos nin finuras, coa verdade por diante. Toda autenticidade e bravura.
