Opinión

Binormativismo ou portugués lingua co-oficial?

Unha lingua estranxeira? A versión internacional do galego? A lingua en que se recoñecerían os nosos tataravós? Unha variante da mesma lingua? O que puido ser e non foi? A versión culta do noso idioma? Unha oportunidade para o galego non morrer? Así pois, o que é o portugués para nós? Depende. Esa podería ser a resposta máis galega. Porque xa se sabe, a nosa psicoloxía nacional non é de brancos e pretos, do si ou do non. É máis do matiz, conformada polo policultivo, a imprevisibilidade do clima e a variedade da paisaxe xeográfica. Non é ou millo ou trigo, mais os dous e outros máis. Nen apenas calor no verán. Nen todo planicie sen outro horizonte. Hai sempre gradación. Unha diferencia, unha reserva, unha variedade. Así somos nós.

A nosa relación co país viciño e as súas falas ten sido complexa, moi determinada polo devir histórico e político. Nos tempos contemporáneos esa ollada cara ao sul viuse moi influenciada polo fascismo e o racismo imperantes nas dúas ditaduras peninsulares, gravados con buril e a fogo nas nosas mentes. Porén, antes desas épocas infames, o movimento galeguista xa descubrira a importancia e necesidade de nos reintegrarmos no tronco común. No entanto, chegada a restauración monárquica, a incipiente aposta pola vía galego-portuguesa foi rapidamente tallada de vez, por razóns políticas evidentes.

Décadas depois, a geopolítica e a economia instalam o pragmatismo entre as elites e institucionalizam o discurso da vantagem comparativa e da necessidade do seu aproveitamento. Razões políticas e uma certa rotina complacente tornam a oficialidade hoje ainda relutante em regaleguizar a língua por meio da imersão natural e a cooperação entre quem, de diferentes abordagens e origens, estão firmemente comprometidas com o seu futuro.

Mas o país e o idioma não podem esperar muito mais. As ligações são claras, as vantagens econômicas, linguísticas e culturais são aceites. Os benefícios para o galego demonstrados qualitativa e quantitativamente. Nada e ninguém deve impedir que o que já é normal hoje se torne oficial. Aceitar e formalizar o que um grande número de grupos, empresas e indivíduos já institucionaliza na vida econômica, social e cultural. Por meio de duas normas lingüísticas, como já acontece em outros países, ou pelo status de co-oficialidade do português, com tudo o que isso implica. Se já é no Diario Oficial de Galicia, por que não deveria coexistir em toda parte?

Comentarios