Hai uns días tiven ocasión de xantar cunha editora finesa. Falamos, como adoita acontecer cando se xuntan dous do mesmo gremio, de asuntos relacionados co libro, a edición e a literatura. A conversa, da que participou tamén un xornalista francés, derivou cara o asunto da educación en cada un dos nosos países (e medo me daba falar cunha nativa de Finlandia sobre educación, calidade do ensino, resultados PISA, etc) e debo dicir que fiquei moi sorprendido no intre no que a colega finesa nos informaba de que na escola dalí (xa sabedes, ese espello onde levamos séculos dicindo que temos que mirarnos pero onde os nosos políticos pasan de mirarse) a escrita literaria está incorporada dende que son ben cativos como unha materia máis na que deben formarse. Non estou a referirme a que se imparten obradoiros literarios para escolares como unha actividade complementaria de cando en vez como sucede aquí ou Francia, segundo nos recoñecía o periodista galo que tamén sucedía alí. En absoluto. Estábame a explicar que os nenos e as nenas de Finlandia, dende que son autónomos para ler e escribir, profundan na práctica e coñecemento da creatividade literaria, é dicir, que a escola, dentro do ensino de programas regrados, preocúpase de que teñan a posibilidade de escribir ficción, poesía e, en definitiva, esfórzase en que comecen a ser "escritores", traballando coa literatura coma unha ferramenta para expresar os seus sentimentos, pensamentos e ideas sobre o mundo.
"Fiquei moi sorprendido no intre no que a colega finesa nos informaba de que na escola dalí a escrita literaria está incorporada dende que son ben cativos como unha materia máis na que deben formarse".
Eu só lle vexo beneficios. E ningún atranco.
Fronte disto e por aquí, seguimos manexando programas de estudos literarios que levan a memorizar vidas de autores, relación de obras e de datas, adscrición a xéneros e movementos....ese tipo de cousas que supoñen un disparate ao meu ver. Un disparate antieducativo e, dende logo, perfecto para que á cativada non lle guste a literatura. Por iso levo anos sinalando que un dos datos que nos permite falar de fracaso escolar é que, logo de non sei cantos anos de estudo literario, milleiros de adolescentes rematan o ensino obrigatorio sen ser lectores. Iso é un fracaso. Un fracaso superlativo.
Á sobremesa explicábanos que dende hai quince anos xa está a funcionar na Universidade finlandesa un programa de estudos só centrado na literatura pero dende a vertente profesional. Así de claro: para formar escritores. E algúns froitos xa comeza a dar. E aínda que está ben claro que para ser escritor o primeiro é o desexo de selo e o talento, non o é menos que unha formación boa nesa cuestión axudará a sumar sempre. Nunca a restar.
Así que, como xa dixen moitas veces, en ocasións éntranme mundos de ganas de nacionalizarme finés.
