Opinión

Papeis

Xa non hai tantos papeis como antes no proceso da escritura. Refírome a papeis traballados, un a un, coa pluma ou a máquina de escribir, e ata ás veces cun simple lapis, que se acumulaban no universo que rodea o escritorio. Agora movémonos máis nos espazos virtuais dos computadores. E xa non hai tanto material acumulado á vista. 

De maneira que cando falo de ordenar os papeis, como unha necesidade sentida ultimamente, a verdade é que a frase, ao referirse á vida do últimos trinta anos, realmente ten máis de metáfora que de contido real, material. Pois a única maneira de ordenalos sería mergullándonos nos discos duros e facendo transvasamentos de aquí cara alá. 

Pero cando nos remontamos aos primeiros tempos do oficio, digamos, no meu caso, ás décadas dos cincuenta, os sesenta, os setenta e mesmo parte dos oitenta, os papeis están alí, reais, corporais, en multitude de caixas e caixóns, e en cartafoles de todo tipo.

Non sei que facer con eles. Revísoos tratando de atopar algunha clave para ordenalos ou refugalos. E nesa revisión entran algúns centos de cartas dos meus amigos ou familiares ou xente coa que, por algún motivo puntual, crucei correspondencia nun momento dado. Entre elas hai algunhas cartas de intelectuais galegos que conteñen acuses de recibo e comentarios aos pequenos libros de poesía que eu lles enviaba. Sobreviviron aos avatares do tempo e ás mudanzas, que non é pouca cousa. De modo que agora repousan nas miñas mans, con ese aroma de tempo ido. A maioría delas, conservadas aínda nos seus vellos sobres cos selos e cuños tan representativos da ditadura. Aínda que algunhas estaban remitidas tamén desde Buenos Aires, México, París e a Habana. 

Sempre agradecín que aquelas persoas tan importantes, molestáronse en responder a aquel mozo que eu era, cando, superando a miña patolóxica timidez ancestral, atrevíame a mandarlles algún exemplar daqueles poemarios cos que eu tentaba facer unha achega á cultura de Galiza e á capacidade de resistencia do seu pobo, co único instrumento que me parecía ter a man: a poesía.

Xosé Luís Méndez Ferrín, Basilio Losada, Isaac Alonso Estravis, Ramón Chao, Francisco del Riego, Ramón Piñeiro, Manuel María, Carvalho Calero, Xosé Núñez Búa, Eduardo Branco Amor, Xosé Neira Vilas, Roberto González Pastoriza, Vitoria Moreno Márquez e Celso Emilio Ferreiro son os nomes que anoto desordenadamente. Todos eles particularmente significativos dun tempo que se vai diluíndo, como se dilúe a memoria. 

Que facer con esas cartas, papeis vellos, nesta situación de portas que se van clausurando e de verdades que se esvaecen? De nada serven, supoño. Son só pegadas persoais do paso pola vida. Pegadas fósiles, como as daqueles devanceiros que deixaron o seu paso marcado na cinza.

Comentarios