A guerra avanza coa acreditación dun xornalista ciscada no chan frío do campo de batalla. Tanto ten que o campo non fora tal segundos antes da chuvia de disparos porque no territorio da barbarie non hai dereitos nin lei, só crueldade e morte. En Irpin, a apenas 25 quilómetros da capital ucraína, a evacuación de persoas refuxiadas non era lugar para morrer, mais virou en cemiterio. A guerra nunca comeza co xornalista morto; non son o primeiro motivo da invasión a un país, pero si son, sempre, un obxectivo: o obxectivo do silencio é a desmemoria, e o da desmemoria, a impunidade.
A primeira mentira dunha guerra é que a verdade é a primeira vítima dunha guerra. Esa cita, que lle usurpou a Esquilo o senador estadounidense Hiram Johnson, paradoxalmente non é certa. A cantos civís ve morrer un xornalista bélico antes de atopar a súa propia morte? Cantos profesionais viaxarían ata o inferno para contar unha mentira? Cantas certezas saen a relucir cando son asasinados?
A Brent Renaud atopouno o domingo un compañeiro que o primeiro que fixo foi fotografar a súa documentación de prensa e enviarlla ao medio. O primeiro que fixo o medio foi desmentir que o xornalista estivese traballando nese momento para a empresa. O compañeiro protexeu o dereito da familia de Renaud a enterarse polas canles dignas; a empresa protexeuse a si mesma de calquera dúbida sobre as garantías da seguridade do camarógrafo. Moitas escusas e algunhas condolencias que agochan dúas grandes verdades das xornalistas de guerra: nunca están totalmente protexidas e a única protección que podían aportar os medios hai tempo que está practicamente extinta, externalizada, diluída. Tanto ten que sexa o The New York Times ou Diario de Almería.
Hai xa demasiados anos que a austeridade chegou para quedar e un bo número de freelances campan polo mundo para poder gañar a vida como poden, co pouco que teñen. O austericidio case borrou as viaxes pagadas, os días de hotel, as dietas, os fixers e os chalecos antibalas. Todo sae do propio peto, para quen poida pagalo. "O noso colaborador", para os premios; freelance para todo o demais. Unha sacudida de mans declara que quen conta o que pasa, apanda co que lle poida pasar. A verdade, máis que vítima, é o primeiro accesorio dunha guerra, pero o seu brillo permite ver moitas outras certezas.
