O escándalo do San Fermín deste ano foi unha ikurriña que saltou ás primeiras páxinas dos xornais. Quen non fixeron máis que colocar a bandeira do seu país á vista da xente, recibiron calificativos de todo tipo. Foron chamados intolerantes, irrespectuosos, radicais, por dicir somentes as palabras máis suaves —que non necesariamente as máis inocuas— de todas as que lin estes días.
"O que non escandaliza do mesmo xeito a todo o mundo, nin sequera aos que semella que si, son as imaxes de varias mulleres sendo abusadas por unha manda de bestas sen dono"
As fotografías dunha bandeira escandalizan, non só porque se despreza sen ambaxes aquilo que simboliza, senón porque talvez se teme que un día as periferias sexamos quen de dar unha golpe enriba da mesa e por iso é mellor, antes de nada, tratar de amputarnos as mans.
O que non escandaliza do mesmo xeito a todo o mundo, nin sequera aos que semella que si, son as imaxes de varias mulleres sendo abusadas por unha manda de bestas sen dono que lles tiran da roupa para fóra, que as apalpan por todas partes, que se amorean para apreixar os seus peitos, as súas pernas ou o seu sexo. E non escandaliza porque se asume que as culpábeis son elas. En primeira instancia, por andar lixeiras de roupa, por beber de máis, por non levar un burka ben cumprido: por ir provocando. En segunda instancia por sorrir. Porque aínda hai quen di que as rapazas sorrín nas fotos e que por tanto consinten, claro.
E eu pregúntome se a alguén lle cabe algunha dúbida do que acontecería se unha desas rapazas que sorrí decidise, de socate, non facelo; se alguén é quen de poñérseme diante, mirarme en fite e afirmar convencida ou convencido que, se iso ocorrese, os abusadores pararían.
"A min o sorriso das fotografías lémbrame moito a eses outros sorrisos que lles vin a tantas e tantas mulleres ante un comentario de vello verde"
Porque a min o sorriso das fotografías lémbrame moito a eses outros sorrisos que lles vin a tantas e tantas mulleres —sobre todo ás que, coma min, somos novas e por iso semellamos vulnerábeis aos ollos desta casta de xente— ante un comentario de vello verde con disfrace de chanza que vén dun home en posición de autoridade: por exemplo un profesor universitario do que depende a túa calificación ou un superior na xerarquía laboral.
Ese sorriso da que ten medo das consecuencias. Da que se avergoña do abuso sufrido, e que por iso non quere facelo notorio na súa faciana. Da que prefire aparentar que non existe, para que así pase rápido.
O sorriso da vítima.
Nun esperpento que me enferma, atopo novas de prensa que non fan distinción entre o abusador e a abusada, aceptando que as dúas partes son unha mesma imaxe dos costumes relaxados da xente nova.
Coma se fose unha cuestión moral e individual en troques de ética e social, o abuso non é un escándalo que chegue sen controversia ás primeiras páxinas dos xornais. Non exaspera. Non agravia. Non fai saltar da cadeira. Se cadra, só molesta un pouco.
Porque o escándalo considerado grave non leva a cor da ignominia. Leva a cor branca, verde e vermella dun símbolo que si, ese si, como non, representa un perigo atávico.
