Nos últimos tempos os acontecementos evolucionan cunha rapidez de vertixe e o principal problema reside en que os pobos non sexan quen de aproveitar as oportunidades que se presentan para lograr un verdadeiro cambio da estrutura económico-territorial do Estado Español. Ás graves consecuencias da crise económica e social —cunha cidadanía cada vez máis indignada, insubmisa e rebelde— súmase o forte movemento polo dereito a decidir —e a independencia— en Catalunya e, por último, a viraxe electoral dos comicios europeos, elementos todos eles que poñen de manifesto o importante desgaste do poder político e das estruturas tradicionais do Estado. Mais sería un erro pensar que a súa desaparición está próxima. O colofón provisorio desta sucesión de acontecementos, e non o menos importante, constitúeo a abdicación do Rei, despois de experimentar unha lenta agonía do seu prestixio nos dous últimos anos.
"O gran denominador común dos pasados comicios é a reivindicación de maior soberanía para as nacións fronte ao proxecto uniformizador neoliberal".
Coma resposta a toda esta crítica situación política o que se está cocendo neste momento por parte dos poderes fácticos é o inicio dunha segunda Transición Española 2.0 e a abdicación de Juan Carlos é o seu síntoma máis claro. Unha transición á que o presidente do Santander se sumou dende o primeiro momento ao adherirse de forma inequívoca ao futuro Filipe VI. Igual que a chegada do seu antepasado Filipe V significou o cambio dos Austrias pola Casa de Borbón, mais mantendo as mesmas estruturas de poder nas mans das mesmas familias, agora a Filipe VI estalle asignado un papel similar no que deberá liderar algunhas reformas territoriais para que todo siga igual.
Sen embargo, xa nada será igual, porque o réxime nacido en 1977-78 está seriamente tocado na súa lexitimidade. Mais a situación non só é cambiante no Estado Español senón en toda Europa con cambios dificilmente reversíbeis a curto prazo e onde se advirte un gran desafecto popular ao proxecto da UE, máis alá de quen lidere os resultados electorais. O gran denominador común dos pasados comicios é a reivindicación de maior soberanía para as nacións fronte ao proxecto uniformizador neoliberal. A UE é xa considerada por moita xente coma un engano da burocracia de Bruxelas e unha ditadura das grandes corporacións bancarias, ademais dun proxecto totalmente supeditado a EE.UU. con hipotecas militares cada vez máis perigosas para un futuro de progreso e paz dos pobos europeos.
"A nova Transición Española ensaiará a creación dun Estado Federal con máis dereitos para Catalunya e o País Basco e, quizais, para Galiza".
![Publicidade 195255]()
Por iso a nova Transición Española ensaiará a creación dun Estado Federal con máis dereitos para Catalunya e o País Basco e, quizais, para Galiza. Nesta nova conxuntura política intentarán un cambio a respecto da multiplicidade administrativa do Estado Autonómico cunha simplificación de concellos e provincias e así xerar a ficción dunha nova época que insufle vitalidade e apoio popular ás novas institucións inauguradas por Filipe VI. Eses cambios, pensados para manter a entelequia do Estado Español, irían no sentido contrario ao proxecto globalizador aínda que, inicialmente, estarían integrados nel. A estas medidas principais seguirían outras de tipo máis cosmético como a reforma do sistema electoral, listas abertas, primarias, etc. para contento de algúns incautos que non saben o que lles ven encima.
A esquerda española parece que non é capaz de albiscar este proxecto nin o seu alcance e consecuencias. A petición dun Referendo pola III República coma solución a todos os males é outro síntoma. Uns por ser prestos colaboradores do sistema vixente e outros por carecer de proxecto territorial movéndose nunha calculada imprecisión para non molestar nin a Tirios nin a Troianos, deixando descontentes a todos. Hoxe o ‘problema español’ non se resolve cun mero cambio nominal de sistema: monárquico ou republicano. Hai un problema territorial básico que ou se afronta ou os cambios serán puramente cosméticos e irrelevantes.
"O problema non é que EU siga as consignas da esquerda madrileña o realmente grave é que algúns que aínda se din nacionalistas galegos fagan o mesmo e non comprendan que ese tipo de estratexias non favorecen a Galiza"
Por iso o movemento por un proceso constituínte de carácter confederal, de repúblicas independentes, sería o máis acaído para reivindicar neste momento histórico e loitar para que forme parte do debate político de primeira liña. Na Galiza, o debate é República Galega vs. Transición Española 2.0. Ao redor deste proxecto aberto, transparente e plural habería que sumar o máximo de organizacións políticas e sociais galegas e estatais, pero as novas non parecen moi alentadoras. O problema non é que EU siga as consignas da esquerda madrileña o realmente grave é que algúns que aínda se din nacionalistas galegos fagan o mesmo e non comprendan que ese tipo de estratexias non favorecen a Galiza, que ficará abandonada a forzas dominantes extragalegas. Sería interesante que algúns relesen a Castelao nas súas críticas ao centralismo republicano, totalmente vixente na actualidade. A iniciativa da reforma do Estado Español compételle agora á periferia e só así se poderá resolver un problema histórico aparcado durante os últimos 150 anos. Mais, con seguridade, tamén hai forzas importantes no centro que deben participar de forma protagónica neste cambio.
Xuño, 2014
