“Se vostedes poden pronunciar perfectamente Schwarzenegger pero non Josep Lluis, vostedes teñen un problema”.
Josep Lluis Carord-Rovira, ex-líder de ERC.
En cada curruncho da nosa vida atopamos un resto do franquismo. O tema non se limita ao agora debatido e sempre bombardeable memorial de Cuelgamuros, senón que abrangue cuestións menos simbólicas pero moito máis efectivas, como a vixencia de determinados discursos. Por exemplo, o do turismo (masivo). Naceu a obsesión polo modelo económico de visitantes, sol e praia nos anos 60 do século XX e segue en pé ás portas dos anos 20 do XXI, cando expresións como “es que eso perjudica a los turistas” ou “pero eso beneficia el turismo” continúan na boca de amplas capas da poboación, co problema que o “eso” das frases adoita ir en contra dos intereses da poboación local, eses aboríxenes. Nós, por exemplo.
Falamos, obviamente, do turismo masificado, non daqueles desprazamentos recreativos que poden asumirse con certa orde e achegan razoables beneficios. Pero por desgraza non é iso o que entendemos ao falar de turistas, senón unha masa con auto-conciencia invasiva que non sempre compensa e raras veces mellora de verdade a vida dos residentes nun lugar, sexa este o centro de Donostia ou as praias de Cabo Verde.
Caer no anti-turismo por norma seguramente é infantiloide. Pero defendelo sen ambaxes supón un suicidio alimentado (pola gran maquinaria do poder). Por iso todo o que non sexa un cuestionamento crítico á vez que realista equivale á cegueira, a non querer ver o que é unha actividade de risco para moitas formas de vida veciñal; que expulsa dos seus barrios a milleiros de residentes para crear unha rede de pisos en alugueiro dixital que engaden máis aire tóxico á burbulla da vivenda; que favorece as franquicias en contra dos modelos comerciais de proximidade; que abonda na globalización e a uniformidade; que se nega a favorecer alternativas sostibles e -sobre todo- que se basea nunhas condicións de traballo precarias que á vez se converten na única saída laboral de boa parte das clases populares, sexa cal sexa a súa formación. Vaia panorama.
Caer no anti-turismo por norma seguramente é infantiloide. Pero defendelo sen ambaxes supón un suicidio alimentado (pola gran maquinaria do poder)
![Publicidade 195536]()
O turismo xa se converteu nun problema de primeiro orde en Compostela, está comezando a dar algún que outro disgusto en Ribadeo, Fisterra ou as Rías Baixas e asoma como conflito a medio prazo en Vigo ou A Coruña. E ollo co que temos por diante. Segundo a Organización Mundial do Turismo, en 25 anos os 1.200 millóns de viaxeiros que existen na actualidade converteránse en 2.300, o que pode significar que eses puntos de Galicia antes citados verán -con matices obvios- duplicado o seu impacto visitacional. Unha boa noticia? Non, para nada.
Algúns gobernos como o de Santiago xa están actuando sobre a cuestión, asumindo que necesita unha pensada e tamén regularización que defenda os intereses comúns. Polo contrario, outros concellos da mesma corda teñen por agora o turismo como a súa única (repito, única) aposta efectiva en canto a modelo económico, mesmo da man das grandes cadenas hoteleiras se ben, iso si, dándolle á iniciativa certo envoltorio mediante eventos de inspiración hipster. Pola súa parte, a Xunta teima na turistificación que tanto gusta no gobernante PP, incluso difundindo por todo o Estado caros anuncios televisivos nos que durante a maioría do tempo Galicia resulta indistinguible da Comunidade Valenciana.
Algúns gobernos como o de Santiago xa están actuando sobre a cuestión, asumindo que necesita unha pensada e tamén regularización que defenda os intereses comúns
E nestas estamos. Galicia xa é un país turístico. O sector servizos achega arredor do 70 por cento do noso valor engadido. O sector puramente turístico representa o 11 por cento do PIB. Ademais, a esta mirada interna hai que engadirlle a externa, a que se refire a cómo pasa Galicia á memoria de quen nos visita. Nese terreo, é obrigado ser escéptico; ou polo menos non nos queda outro remedio que selo aos que poñemos moito a orella para escoitar o que falan pola rúa dos Olmos ou diante dos chiringuitos da Langosteira. Na maioría dos casos -benditas excepcións!!!- á vella designación de nós como despensa de España agora se lle une a de posadeiros, como se fosemos un cruceiro seco con peculiaridades rexionais. A algúns só lles falta pedir en Pedrafita a pulseira de Todo Incluido. De moitos semella que chegan aquí coa conclusión sobre nós xa tirada de antemán. Iso explicaría o extendido fenómeno segundo o cal a maioría daqueles que -a conto de Rajoy, por exemplo- abondan á primera de cambio nos máis estúpidos tópicos galegos resulta que son xentes que nos coñeceron, pero non nos entenderon, non.
É así, pois sentas na terraza e a un lado tes unha familia levantina de clase media aspiracional e á outra un grupo de mozos malotes de moitos cartos e residencia en Las Rozas. Escoitas porque non queda outra. E ambos comezan falar de nós e glups, chegan ao do idioma e os sinais das estradas e á nosa toponímia seica creada unicamente para fastidialos a eles, os sagrados visitantes imperiais. Nese momento é cando apuras a consumición e marchas, porque -cousa ben rara- esa mañá o corpo non che pide comisaría.
Pero ao afastarte non podes disimular un sorriso, consciente de que se eses turistas son capaces de pronunciar ben “Shakira” pero non “Sanxenxo”, son eles os que teñen unha tara.
