A Ribeira Sacra en 1936: os verdugos

Poñemos a ollada na represión da Ribeira Sacra após o golpe de Estado de Francisco Franco. Como exemplo, a cantidade de reclusos do cárcere de Monforte, unha cifra que chegou a sorprender o fotógrafo Erich Andres, un alemán ligado aos servizos secretos nazis. As cifras recollidas nesta análise dan conta da dimensión desta represión. Eis un extracto da peza publicada no Sermos Galiza 287.

Presos políticos no cárcere de Monforte en 1936, retratados polo fotógrafo nazi Erich Andres.
photo_camera Presos políticos no cárcere de Monforte en 1936, retratados polo fotógrafo nazi Erich Andres.

1Foi unha represión durísima. Segundo os dados fornecidos pola historiadora María Xesús Souto no seu estudo sobre a represión franquista na provincia de Lugo, a comarca da Ribeira Sacra situase á cabeza da represión paralegal nesta área. Outro tanto acontece cos encarceramentos ou os ingresos en prisión por motivos políticos no período 1936-1939, onde esta zona ocupa os primeiros lugares de Lugo. Só en Monforte rexistráronse 446 detencións para unha poboación de 22.000 persoas, aos que temos que sumar os 232 detidos do Saviñao para unha poboación de 12.000 persoas, os 179 de Quiroga para unha poboación de 8.000 persoas, os 114 de Ribas de Sil para unha poboación de 4.000 persoas, os 80 da Pobra do Brollón para unha poboación de 8.000 persoas ou os 253 detidos de Sober. A cantidade de reclusos do cárcere de Monforte chegaría a sorprender en 1936 o fotógrafo Erich Andres, un alemán ligado aos servizos secretos nazis que fotografou a retagarda franquista, deixando testemuño gráfico e escrito do suceso.

A troica do terror, un operativo negro a cuxa cabeza se situaba a institución militar e do que facían parte sectores da igrexa católica, dirixentes patronais e as milicias paramilitares, formadas maiormente por falanxistas, traballaron arreo a partires de xullo de 1936. Sinaláronse dentro do exército os mandos da Garda Civil, algúns dos cales xa foran detidos en abril de 1936 por partillar conspiración cos falanxistas o capitán Xosé Logo e o sarxento Emilio Cabanas, destacando o comandante do posto de Pantón, Manuel Losada Estévez, primeiro alcalde franquista do concello; o brigada do destacamento de Quiroga, Xoán Gómez, e moi particularmente o tenente de Monforte, Xosé González Díaz. González Díaz, que non tardaría en ser nomeado delegado de orde pública na localidade, quebrou a folga convocada polas organizacións obreiras en colaboración cos paramilitares, declarou o estado de guerra na cidade do Cabe, dirixiu a toma de Sober, A Pobra de Brollón, Ribas de Sil ou Quiroga, asinando sacas no cárcere de Monforte, e foi responsábel das primeiras execución e detencións na comarca.

[Podes ler a peza íntegra no Sermos Galiza 287, á venda na loxa e nos quiosques habituais]

Comentarios