A documentación medieval europea non deixa dúbidas sobre a existencia do Reino de Galiza. Un repaso ás fontes europeas entre os séculos VII e XV veñen confirmar, sexan estas francas, anglosaxonas ou vaticanas, a consideración da Galiza e España como realidades diferentes. A primeira denominación servía para designar o espazo político ocupado polo reino cristián no territorio peninsular, reservándose a segunda para referirse ás terras do ámbito musulmán. A cuestión xa foi sinalada por Manuel Murguía na súa historia de Galiza, acudindo a fontes europeas, referíndose mesmo a un breviario alemán onde se citaban como feitos distintos “Guasconiam, Hispaniam atque Galaeciam. Máis recentemente, Anselmo López Carreira na súa fundamental historia do reino medieval de Galiza, volveu sobre o tema documentando, de xeito claro, que Galiza era “o nome con que se coñecía o espazo político que se estendía desde as proximidades do río Texo no extremo sur-occidental até os Pirineos no nor-oriental”.
As fontes vaticanas, por exemplo, fornécennos unha reveladora información sobre esta cuestión, ao presentarnos Galiza e España como cuestións que nada teñen a ver. Á volta do 794, o papa Adrián I, con motivo do Concilio de Frankfurt, dirixe unhas cartas, recollidas no Libellus sacrosyllabus, “ad provincias Galliciae et Spaniarum”, sendo esta última a igrexa mozárabe. Un caso semellante acontece no século VIII co papa Xoán VIII, que non dúbida, como se recolle na versión galega da Crónica Xeral, en identificar o seu interlocutor como “o muy nobre rey dos galegos”. Xa en 1088 o papa Urbano II, nun escrito destinado ao rei Afonso IV, ao que se refire como rei da Galiza, en relación coas sedes episcopais vixentes, distingue de xeito meridiano a “Hispaniis et Gallicis regionibus”, sendo as primeiras as situadas no territorio musulmán. Na mesma liña, a documentación franca sinala como reis de España os da área musulmá, até o punto de que nun acordo asinado no 820 entre o imperio franco e Abulaz este é denominado “Abulaz regem Hispaniae”. Aínda a finais do século XIV, concretamente na Crónica de Froissart, o grande relato da guerra dos 100 anos do autor francés Jehan Froissart, mantense esta distinción.
[Podes ler a información íntegra no número 260 de Sermos Galiza, á venda na loxa e nos quiosques habituais]