Non sen certas dificultades, as gradas dos estaleiros galegos volven acoller proxectos de construción de buques. En 2019, segundo os datos facilitados esta mesma semana por Pymar, a patronal dos estaleiros privados, Galiza sumou 12 novos contratos e 52.062 CGT (arqueo bruto compensado) o pasado ano, un aumento da actividade que contrasta coa seca nos estaleiros de Navantia na ría de Ferrol.
A situación na empresa pública é "crítica", como sinala Marcelo Amado, responsábel da sección sindical da CIG en Navantia Ferrol. Á volta do verán, preto de 3.000 persoas, na súa maioría das firmas auxiliares, quedarán sen traballo pola falla de pedidos nas gradas ferrolás.
As fragatas F-110 para a Armada española son a encarga pola que levan anos agardando, mais non se acaba de concretar. De feito, Amado indica que Defensa sopesa ampliar o ciclo de vida das actuais F-100, o que podería supor un novo atraso na formalización dos contratos.
"Falamos de ano e medio sen carga de traballo", un feito do que non só culpa o Goberno español, que é quen ten que adxudicar os contratos, senón tamén a Xunta, a que acusa de deixar en mans do mercado o futuro da actividade naval en Ferrol no canto de intervir "cunha planificación que non ten, deseñando unha enxeñaría económica que favoreza o sector".
Á espera do dique
Os plans de futuro de Navantia para os estaleiros da ría de Ferrol pasan polo 'Estaleiro 4.0', un programa destinado a modernizar a empresa pública. No proxecto inicial, valorado en 450 millóns de euros, estaba contemplada a construción dun gran dique, que é a principal reclamación dos traballadores desde hai anos.
Mais Navantia só anunciou até o momento un investimento de máis de 100 millóns de euros, para, entre outras cuestións, levantar un gran taller de bloques que, como denuncia Amado "só serve para parchear e condiciona a construción do dique e a modernización das instalacións".
O dique, explica, é un elemento "fundamental" para meter os estaleiros públicos da Galiza no século XXI. "É o futuro de Ferrol. Case en ningún sitio están a facer os barcos en grada", apunta, e as novas instalacións, á parte de que "facilitarían moito as cousas", permitirían entrar con forza en mercados como o da construción e reparación de buques civís. "Mentres os demais entran nese mercado, nós non", lamenta Amado.
"Se non temos unhas instalacións modernas, podemos perder o paso", sinala o representante sindical. Fala, por exemplo, da construción dunha futura fragata europea, un proxecto no que traballan os Gobernos de España, Francia e Italia, ao que os estaleiros da ría de Ferrol terían moi difícil acceder nas condicións actuais.
Tamén vai influír o cadro de persoal. Navantia vén de convocar a primeira oferta pública en 14 anos para cubrir as prexubilacións de 2019. Son 235 prazas para as que se teñen presentado preto dun milleiro de aspirantes.
O proceso de selección na Galiza está xa en marcha, coa realización das probas teóricas esta mesma semana. As prácticas quedan para a volta do verán.
Coas novas incorporacións, o cadro de persoal do estaleiro público pasará dos 1.400 empregados a preto de 1.700 "se se cumpren as previsións".
Os plans de Navantia
A ampliación do cadro de persoal é un dos requirimentos para o programa das fragatas F-110, que de momento é o único proxecto que teñen en futuríbeis nos estaleiros ferroláns. "Non sabemos que vai pasar con nós. No seu día pedimos proxectos para cubrir o tempo que iamos estar parados, pero non conseguimos nada", relata Amado.
Desde Ferrol ven con envexa o que acontece no resto de estaleiros do grupo, nomeadamente nos da baía de Cádiz. Alí, os investimentos permitiron colocar os estaleiros na vangarda, e mesmo levar proxectos que non podían realizar na ría de Ferrol "por falta de capacidade", como é o caso dun buque para Turquía e, probabelmente, dun buque loxístico para a Armada española.
"O problema é que se ve a empresa como un todo e non se ten en conta o impacto que xera a falla de carga de traballo nos territorios", lamenta Amado.
Navantia está apostar en I+D, con proxectos como o do xemelgo dixital. Esas apostas, argumenta o responsábel da CIG, xeran empregos de alta cualificación, mais tamén hai que facer barcos para manter a actividade no estaleiro e nas empresas auxiliares. "O importante é saber onde se van facer os barcos", conclúe Amado. Mais até que esa dúbida se resolva, as gradas de Ferrol quedan baleiras e sen carga de traballo.
