Máis de 24% da poboación galega, en risco de pobreza desde antes da pandemia

Datos, mais tamén experiencias en primeira persoa ocuparon a última comisión de reactivación pola crise da Covid-19, por voz da Rede galega contra a pobreza e Cermi Galiza, que representa entidades de persoas con discapacidade, colectivos nos que os efectos da pandemia baten con especial intensidade. 
undefined
photo_camera Un estudo de 2018 sinala que 35% da poboación galega ten risco de exclusión residencial. (Foto: Nós Diario)

Mulleres, mocidade, infancia. Mais tamén aquelas familias con ingresos máis baixos, con traballos precarios ou de economía informal, nas que en moitas ocasións inciden outros factores de exclusión, como a discapacidade, a monoparentalidade, a violencia machista ou a prostitución, a etnia, a idade e a dependencia, para quen a padece como para quen se encarga de cubrila: mulleres, moitas veces rurais, migrantes ou refuxiadas. 

A intervención da presidenta da EAPN Galiza-Rede galega contra a pobreza, Eloína Injerto, na comisión parlamentar para a reactivación económica, social e cultural pola crise da Covid-19 puxo esta terza feira no foco os grupos sociais especialmente afectados polos efectos da pandemia e tamén, todo un catálogo de medidas para compensar ese impacto cun obxectivo a longo prazo: reducir á metade a proporción de homes, mulleres, nenos e nenas que viven en pobreza de cara a 2030.

"Acadalo é posíbel se se cumpre o requisito de eliminar a aporofobia nas política públicas e seguir tres principios transversais, como son a coordinación, o compromiso en orzamentos e planificacións e un enfoque nas causas e nos dereitos", manifestou a comparecente, despois de debuxar o mapa da pobreza na Galiza previo á Covid, agravado agora pola pandemia: 655.000 persoas, 24,3% da poboación galega en risco de pobreza ou exclusión social en 2019, e 212.00o delas, 7,9% da poboación, en situación de pobreza severa, con menos de 500 euros ao mes, 1.050 euros no caso de fogares con dúas persoas adultas e dúas menores, e "cun deterioro da calidade de vida das persoas en peor situación concluínte segundo todos os indicadores".

Emerxencia habitacional

Nesta situación, e na convicción de que, como anticipou hai unhas semanas unha declaración institucional do Parlamento galego, "esta crise empobrecerá milleiros de galegas e galegos se non hai compromiso político e orzamentario da Xunta, dos concellos e das deputacións, a representante da Rede galega contra a pobreza fixou no dereito á vivenda a primeira das súas prioridades de actuación.

"O elevado gasto en vivenda, nin digna nin accesíbel, funciona como un aspirador de rendas que obriga a priorizar gastos, incluídos os alimentarios, e impide o éxito de procesos medidas de inserción social e laboral", advertiu a experta, quen reclamou toda unha serie de accións para afrontar a emerxencia habitacional.

Neste sentido, EAPN Galiza, que engloba 130 organizacións do terceiro sector unidas pola loita contra a pobreza, a exclusión e a desigualdade, demanda a creación dunha comisión parlamentaria sobre a exclusión residencial, que impulse medidas como a erradicación urxente de chabolismo e infravivenda, a implantación plena do Plan para persoas sen fogar 2019-2023, a promoción para o acceso a 40.000 vivendas dignas e accesíbeis en 2023, ou o financiamento de obras de rehabilitación, "penalizando as vivendas baleiras ou perseguindo a infravivenda de alugueiro".

Injerto sumou a estas accións a creación dun parque municipal básico de vivenda de emerxencia e de recurso de transición por cada 100.000 habitantes e medidas de prevención dos desafiuzamentos "que aseguren o mantemento da vivenda sen esperar que se produzan impagamentos ou o lanzamento", ademais de actuacións para asegurar a accesibilidade universal, tendo en conta datos que falan de 360.000 persoas con discapacidade residentes en 180.000 fogares con barreiras arquitectónicas.

As cifras, tiradas do informe Foessa e correspondentes a 2018, apuntan tamén a 35% da poboación galega en risco de exclusión residencial, 64,9% cando se trata de persoas en exclusión, e 61.400 fogares eran inseguros, 47.400, inadecuados e 189.500 fogares con insalubridade, situación que nesa data afectaba 511.000 persoas na Galiza. 

As prioridades trasladadas pola presidenta de EAPN Galiza á comisión pasan tamén pola redución "drástica" da pobreza e exclusión infantil, mediante accións como a educación universal de cero a tres anos universal e gratuíta, o despregamento da rede galega de atención temperá para toda a poboación ou o pacto galego da educación inclusiva, que compense desigualdades social, como as provocadas pola crecente fenda dixital.

Da mesma maneira, Injerto demandou tamén un acompañamento "estábel e profesionalizado" garantido para as persoas en precariedade laboral ou con maiores dificultades de empregabilidade. "Non calquera emprego protexe da pobreza", concluíu a presidenta da EAPN.

Pola compatibilidade da Risga e IMV

Prioridade é tamén para a Rede galega contra a pobreza un sistema de garantía de ingresos que cubra as necesidades básicas e os procesos de inserción. "A aprobación do ingreso mínimo vital (IMV) é unha excelente nova, mais a premura na súa elaboración, a escasa coordinación con Gobernos autonómicos, concellos e organizacións e a elevada burocratización fai que a súa implantación sexa escasa", avaliou Injerto.

Aos seus ollos, Galiza ten "unha oportunidade única de loita contra a pobreza" se en 2021 se confirma o compromiso do Pleno de investidura de blindar o orzamento da Renda de inclusión social galega, a Risga, resolvendo a súa incompatibilidade co IMV, para complementar os ingresos até os 750 euros, o limiar de pobreza relativa, unha complementariedade que na comisión defenderon o BNG e o PSdeG e rexeitou o representante do PP.

Comentarios