O comercio galego sobrevive contra as cordas pola pandemia

As vendas do comercio retallista rexistraron en 2020 unha baixada de 6,8%, mais os datos son desiguais atendendo á rama da actividade e á dimensión do negocio. Segundo as cifras achegadas polo Instituto Galego de Estatística (IGE), a maior caída produciuse no segmento de equipo persoal, onde se atopa o téxtil e o calzado, con 27,4%, seguido doutros bens, con 5,4%, e de equipo de fogar con 2,3%, medrando o consumo de produtos alimenticios en 0,4%. Ao tempo, as grandes cadeas de distribución aumentaron a súa facturación en 2,7%, reducíndose nos negocios familiares en 17,1% e nas empresas unilocalizadas en 8,4%. A destrución do emprego A caída da contratación no comercio situouse no último ano en 22%. Excepto nas grandes cadeas de alimentación, onde se incrementaron os cadros de persoal en 0,6%, a destrución de emprego foi constante no resto das áreas de actividade, encabezando a perda de postos de traballo os negocios familiares e as empresas unilocalizadas. Malia que a operativa de protección do emprego aprobada polo Estado cos ERTE limitou o número de concursos de acredores, en 2020 foi o comercio quen por primeira vez na serie histórica os liderou na Galiza, con 55 procedementos tramitados nos diferentes xulgados do mercantil. As vendas dos comercios de roupa e calzados rexistraron unha caída de 27,4% As previsións non semellan mellores para este ano. A este respecto, o presidente da Federación Galega do Comercio, José María Seixas, afirma en declaracións a Nós Diario que “entre o 20% e o 40%” dos comercios galegos veranse na obriga de fechar debido á crise económica desatada pola pandemia. A pesar de que desde 2008 se observa unha caída da actividade, con 15.000 estabelecementos menos na actualidade e con 5.000 empregos perdidos nos últimos cinco anos, o dirixente da entidade pon de manifesto que “agora mesmo hai un 20% de fechamentos de comercios” e calcula que pode chegar a “40% a final de ano se non cambian as cousas”. Seixas urxe axudas directas para o sector. “No primeiro momento recorreuse aos créditos brandos do Instituto de Crédito Oficial (ICO) e do Instituto Galego de Promoción Económica (IGAPE) para responder á situación, pero agora estamos máis endebedados e non estamos para devolver ese diñeiro, polo que as administracións deben aprobar aprazamentos na devolución dos mesmos”, sinala Seixas, quen salienta que “os Gobernos non poden esquecer que o comercio representa o 13% do Produto Interior Bruto (PIB) e o 14% do emprego na Galiza”. Un momento preocupante Cielo Fernández é propietaria dunha libraría e dunha tenda de xoguetes en Foz e Ribadeo. En conversa con Nós Diario, afirma que “nun primeiro momento a situación foi moi dura e vímonos obrigados a acudir aos créditos do ICO para facer fronte aos pagamentos. Cando volvemos do confinamento, a cousa foi mellor do que pensamos e a campaña de Nadal respondeu ben, pero agora estamos nun momento preocupante, cunha caída importante das vendas nos meses de xaneiro e de febreiro. A isto teñen contribuído de maneira decisiva os fechamentos perimetrais, que en localidades como Ribadeo están tendo un efecto demoledor”. Neste sentido, opina que “o fechamento da hostalaría golpea claramente a actividade comercial”. “Está todo no aire. A situación é de incerteza total sobre como pode evolucionar o contexto agora que hai un baixón moi grande”, expón Fernández, quen considera que “estamos no momento máis complicado desde o remate do confinamento”. Aínda así, entende que “as librarías estamos resistindo bastante ben e na miña opinión o impacto é menor que noutros sectores do comercio como o téxtil ou o calzado, onde se nota moito o parón da vida social e onde a presión das plataformas tecnolóxicas é moi forte”. “Vai ser duro saír desta porque estamos nunha situación complicada”, conclúe Cielo Fernández, quen dirixe un negocio familiar xa na súa segunda xeración. Rosa Segade rexenta un negocio na zona vella de Santiago de Compostela. O comercio, centrado na venda de complementos, produtos culturais e traxes tradicionais, está sufrindo as consecuencias da situación. “O problema non é que non vendamos, senón que directamente a xente non entra”, relata a Nós Diario, mentres prognostica fechamentos e despedimentos masivos. “Na zona vella de Compostela xa fecharon varias tendas de roupa e tamén na zona nova hai varias en liquidación. A situación é insostíbel, levamos xa case un ano nisto e mesmo en campañas concretas como as de rebaixas non se ve xente pola rúa”. As restricións perimetrais e o feche da hostalaría Segade considera que as restricións perimetrais e o fechamento da hostalaría afectan moito ao comercio retallista compostelán. “Nós notamos moito o fechamento dos bares, na zona vella xa practicamente non fican veciños, polo que sen a presenza desas persoas que van tomar algo, o casco histórico é un deserto”, comenta Segade, quen destaca que “as restricións impiden que a xente dos concellos limítrofes poidan vir comprar”. Segade non ten unha alternativa clara para enfrontar o contexto, mais “defende un sistema diferente da xestión das axudas, onde se prime aquelas que máis o precisen e o diñeiro chegue con axilidade aos beneficiados”. O comercio retallista liderou os concursos acredores en 2020 Germán Riveiro é o vicepresidente do Centro Comercial Aberto de Carballo. Propietario dun negocio na capital de Bergantiños, recoñece a Nós Diario que “o último fechamento perimetral, de xaneiro, afectounos moito porque impide que poidan vir mercar persoas dos concellos de arredor, como Ponteceso, A Laracha ou Coristanco”. Ao tempo, considera que “o fechamento da hostalaría prexudicou moito, pois cando a xente sae tomar algo tamén aproveita para mercar”. Subliña que “por agora non se teñen producido fechamentos de comercios pero a xente ten medo porque debe facer fronte a facturas, a gastos correntes e comezar a devolver os créditos do ICO”. Riveiro aposta porque as administracións concedan “axudas directas, con novos plans como ICO e que sexa máis doado acollerse a eles”. Na mesma liña, valora como moi positiva a iniciativa Sempre Carballo, promovida pola corporación local e que consistiu nunha “tarxeta moedeiro que permitía a cada veciño poder comprar por unha contía de 30 euros. Ao final, a xente gastaba máis que a cantidade achegada polo concello”. A contratación no comercio cae 22% A xestora de recursos humanos Randstad vén de facer público un informe onde certifica que a contratación no comercio retallista “caeu en xaneiro o 21,88%” en relación co mesmo mes do ano pasado. Segundo informan desde Randstad “nin as rebaixas evitaron esta caída da contratación, un descenso 5,8 puntos porcentuais superior á media estatal”. Ao tempo destacan que o volume de contratos rexistrado na Galiza supón o 6% do total do Estado, salientando que “A Coruña, con 3.975 contratos en comercio, e Pontevedra, con 2.811, lideran a creación de emprego na Galiza, aínda que se reduciron en comparación co ano pasado, un 23,9% e un 21,1% respectivamente”. O estudo de Randstad volve pór sobre a mesa que a crise está afectando de modo máis duro ás mulleres e á mocidade. Así, indica que a “contratación das mulleres reduciuse en 23,77%, case catro puntos máis que a dos homes”, e sinala que esta “foi seis puntos inferior á media nos menores de 25 anos”. O director de Randstad Research, Valentín Bote, afirma que “analizando a evolución da contratación desde xaneiro de 2020, apréciase que o indicador comeza a caer, á vez que o aumento de casos de Covid-19, chegando a rexistrar o seu volume máis baixo en abril, o mes máis cru da primeira onda e do confinamento. Nin o Black Friday nin a campaña de Nadal nin as rebaixas de xaneiro tiveron un efecto realmente determinante na contratación do comercio, o que nos convida a pensar que, a pesar da positiva influencia do e-commerce, o que afecta maioritariamente o sector son as restricións e a incerteza que provoca a situación sanitaria”, resalta Valentín Bote.