O Val do Ouro e Alfoz

A s primeiras veces que escoitei falar sobre O Valadouro era eu moi pequeno. A maior parte delas, na boca da miña avoa materna, María, que naceu e medrou na parroquia focega de Vilaronte, na ría do Masma. Na súa época era -e segue a selo agora- un lugar de referencia comercial e poboacional -na primeira metade do século XX tiña o dobre de poboación que na actualidade- no interior da Mariña. Moitos anos despois, xa na miña trintena, refresquei eses recordos... e grazas a un gran novo amigo (Pedro Rolle, guía do Freixo dos Lobos Ecoturismo e Natureza), profundicei por vez primeira no coñecemento e querencia por este territorio tan especial da Mariña. Coñecémonos en Lugo, pero o noso primeiro encontro no Valadouro quedará para a historia: o 9 de decembro de 2016 quedamos con el e co ambientólogo José Pérez Vázquez ás seis da mañá para ver xuntos o amencer desde o Cadramón, un pico de 1052 metros de altitude desde onde é posíbel divisar practicamente toda a provincia de Lugo. Que espectáculo! Ese mesmo día fixemos a ruta da Pena Abaladoira, un percorrido natural e etnográfico que ten como elemento central e protagonista a unha gran pedra de abalar (4 metros de alto, 4 de ancho e 5 de longo) que pesa nada menos que 20 toneladas. Vale a pena -e non é brincadeira- descubrila! Poucos meses despois organizamos na zona a nosa primeira excursión profesional xuntos. Nada menos que 46 persoas de 13 países (Italia, China, México, Brasil, Ecuador, Holanda, Chile, Polonia, Colombia, Turquía, Perú, Venezuela) descubrimos ou redescubrimos xuntos estas preciosas terras. Comezáramos o día xustamente camiñando pola preparada ruta da Pena Abaladoira, e máis tarde achegáramonos ao veciño Alfoz, onde fixéramos unha camiñada duns catro quilómetros ao carón do río Ouro... un elemento natural imprescindíbel que, xunto cos cumios do Xistral, é marca de identidade deste espazo. Acto seguido camiráñamos até o Castelo de Castro de Ouro, popularmente coñecido como a Fortaleza do Mariscal Pardo de Cela… unha construción do século XIV e un símbolo da rebeldía irmandiña galega. Despois desas primeiras experiencias, nestes anos con Pedro temos organizado moitísimas máis actividades e saídas pola súa área de maior influencia... o Pozo de Onza (unha sonora fervenza cunha caída de máis de 15 m de altura), a fervenza do Escouridal (unha das máis altas de toda Galiza), ou pico da Frouseira (desde onde hai unhas magníficas vistas da ría do Masma) entre Foz e Alfoz. Neste tempo fun familiarizándome con estes dous concellos (O Valadouro e Alfoz) que para a gran maioría dos galegos son dous grandes descoñecidos... o que contrasta co seu enorme potencial. Distan moi pouco da liña costeira, gozan dunha inmensa tranquilidade, e de paisaxes diferentes e peculiares dentro da nosa xeografía... as turbeiras, por exemplo, son ecosistemas singulares de enorme importancia na biodiversidade europea. O Val do Ouro, regado de fertilidade e incluso de riqueza áurea segundo algunhas lendas, pode converterse nun complemento ideal para o turismo de praia dos concellos do litoral, e para a capital histórica e cultural que é Mondoñedo. Alfoz e O Valadouro, unidos a Lourenzá... e estendéndose aos veciños doutras partes da Mariña, poden sumarlle moita forza a unha Mariña que xa leva anos traballando en equipo para sacarlle brilo ao seu gran potencial como xeodestino diverso. Profesionais do talento de Pedro Rolle, e programas turísticos como #AMariñaEnRuta, son sen dúbida chaves máxicas para abrirlle ao mundo as Terras de Miranda, a Galiza de Maeloc, a vella Britonia, os escenarios de Cunqueiro, os lonxevos castros, a tradicional e reforzada artesanía, a ruta de Pardo de Cela... porque A Mariña é moito máis que os seus formidables areais... A Mariña é todo un mundo!