Nas páxinas de 'Opinión' do Nós Diario desta quinta feira escribe a médica psiquiatra do Servizo Galego de Saúde Iria Veiga: "Coa endometriose atopámonos ante a tormenta perfecta: un trastorno que só padecen as persoas que menstrúan, que se manifesta principalmente por un síntoma subxectivo como a dor e que afecta a un gran tabú como é a regra".
É o colofón dun artigo no que debulla a inclusión das baixas laborais específicas por menstruacións dolorosas e incapacitantes na nova lei do aborto aprobada a pasada terza feira no Consello de Ministras e Ministros, que sitúa no foco as mulleres con endometriose, unha doenza "que parece caer no punto cego da medicina", conclúe Veiga.
Rachar co estigma
A endometriose é unha enfermidade inflamatoria de orixe descoñecida e sen tratamento. Caracterízase por fortes dores paralizantes durante a menstruación, nalgúns casos tamén durante a ovulación. Nos estadios máis graves a dor é constante, crónica, e impide unha vida social, laboral e persoal normal calquera día.
Para as mulleres de Querendo, a decisión do Goberno de incluír na lexislación unha baixa laboral específica é "unha boa noticia". "Despois de todo estase a falar da regra e da dor de regra. É estupendo que se lle dea visibilidade", un paso necesario para rachar cos estigma e os tabús que acompañan de sempre o ciclo menstrual.
Con todo, non se conforman, e advirten do risco de que esta medida impida avanzar "no importante". "A dor de regra non é normal", explica Cristina Fernández, presidenta do colectivo. "Unha dor que non che deixa facer unha vida normal hai que mirar de onde vén. Iso é o relevante, chegar a saber por que doe a regra e ter un diagnóstico".
Fernández alerta do risco de que as baixas laborais específicas contribúan a normalizar unha dor que non o é. "É certo que esas baixas vanlle facilitar a súa vida laboral a moitas mulleres". En Querendo hainas que perderon o traballo por faltar cinco ou seis días ao mes por culpa da dor. "Pero non pode quedar aí. O que precisamos é un diagnóstico e que se invistan cartos en formación e investigación para detectar esta doenza" e calquera outra que poida estar detrás dunha regra dolorosa e incapacitante.
Baixa desde o primeiro día
A endometriose acumula, de media, oito anos de atraso no diagnóstico. Afecta a unha de cada 10 mulleres no mundo, unhas 60.000 galegas. Un 15% presenta as súas formas máis graves e 50% sofre infertilidade. Segundo os datos económicos que manexa Querendo, o custo sanitario medio anual é de 3.113 euros por cada muller con endometriose, unha das doenzas que máis baixas provoca, cun custo medio anual de 9.579 euros e de 6.298 por perda de produtividade laboral.
Estes datos xustifican calquera iniciativa que implique ir máis aló da dor de regra, sinala Cristina Fernández. A dor é un aviso de que algo vai mal, que cómpre identificar e tratar. "Non hai que aguantar". As baixas laborais chegan para ofrecer certo alivio. Serán ditaminadas por persoal médico e custeadas pola Seguridade Social desde o primeiro día, sen prazo máximo para ese permiso nin obriga de cotización previa.
