De que maneira funciona unha universidade sénior?
É para estudantes maiores de 50 anos e busca ofrecer formación ás persoas que unha vez que conclúen a súa vida laboral queren unha solución para as súas inquedanzas a nivel cultural. Cos programas universitarios procuramos darlle visibilidade ás persoas maiores e que dalgunha maneira tamén contribúa a construír unha imaxe máis positiva desa etapa da vellez.
O perfil que temos presenta unha idade de entre 60 e 70 anos e teñen en común que non están traballando. Poden ser persoas xubiladas, prexubiladas ou desempregadas. Realizamos programas específicos para este colectivo posto que non perseguen, neste caso, alcanzar unha competencia profesional. A idea é cultivar a mente, propiciar a reflexión sobre a cultura, os valores e facilitar os maiores coñecementos para aprender a desenvolverse nunha sociedade tan cambiante como a que temos neste momento.
Procuramos que as materias que hai no plan de estudos teñan todas as ramas de coñecemento, neste caso da nosa universidade, desde humanidades a ciencias sociais, ciencias e tecnoloxía e ciencias da saúde. O programa dura catro anos e, ao remate, obtense o título de graduado sénior. Non hai avaliación, polo que é unha aprendizaxe moi tranquila, non se senten sancionados nin lles obrigamos a realizar probas que moitas veces rexeita o estudantado.
A dedicación é de dous a tres días á semana con materias obrigatorias e optativas. Ademais, temos obradoiros, saídas e conferencias. Tamén existe unha posibilidade de posgrao. O certo é que quen entra continúa. Agora mesmo a media de estadía é de 14 anos.
Algunhas das experiencias educativas positivas da universidade sénior poderían aproveitarse na universidade convencional?
A sénior ten un compoñente especial. O formativo, que participa da misión da propia universidade, mais o ámbito social que busca o alumnado maior. No grao júnior queren rematar rápido eses catro anos, conseguir o seu título e incorporarse ao traballo, facer un máster ou unha estancia. O obxectivo é totalmente diferente, non é unha ensinanza regrada. É certo que noutras universidades esa formación permanente nesa franxa de idade nalgúns títulos trabállase esa competencia. No noso caso buscamos un obxectivo interxeracional de forma que os que rematan o grao sénior poidan compartir as aulas coa mocidade.
Hai unhas prazas reservadas que poden ocupar como oíntes. O intercambio é marabilloso. O estudantado novo percibe as inquedanzas dos maiores de aprender sen ningún tipo de obriga e estes moitas veces participan. Desde o Plan Boloña mudaron moitas cousas. A aprendizaxe é diferente e hai máis participación e non tanto a lección maxistral nos estudos regrados, búscase máis a autonomía do alumnado. Aínda así, hai cousas por mudar.
A pandemia trouxo mudanzas na universidade sénior?
Con esta pandemia cambiou o sistema a empregar como consecuencia da non presencialidade. Tivemos que traballar e reflexionar máis. A imaxe dos maiores está moi estereotipada e cando se falaba de ir á aprendizaxe virtual nun principio a previsión era de que sería moi complicado. Como rachar coa fenda dixital dos maiores? En realidade hai un perfil que se desmarca desta visión nas últimas décadas e teñen máis competencia dixital. As persoas maiores teñen moito que achegar, son proactivas, gozan do momento e integraron nas súas vidas as novas tecnoloxías, polo que están máis actualizadas e informadas.