"A endometriose afecta 10% das mulleres en idade fértil. Iso quere dicir que na Galiza somos unhas 60.000, pero diagnosticadas moi pouquiñas". De feito, explica a Nós Diario Cristina Fernández, presidenta de Querendo, mulleres con endometriose, non hai un rexistro que leve a conta desta doenza, "unha epidemia oculta", enmascarada por un nesgo de xénero que afecta tanto ao diagnóstico como ao tratamento.
A dor de regra non é normal
"A dor de regra está moi normalizada. Moitas veces vas ao médico e mándate para casa de volta con antiinflamatorios. Se segues con dor, dáche a píldora. E para a casa". Pero que che doia a regra non é normal, aclara Fernández. "Calquera tipo de dor é un sinal de alarma. Algo pasa. Por que ignoramos as molestias da regra, entón? Hai cousas que cómpre ir mudando. Unha vez que esa dor non che deixa facer a túa vida, hai que empezar a ver que ocorre".
Esta realidade fai que moitas mulleres sigan a convivir con regras moi dolorosas sen un diagnóstico, que conta, de media, cun atraso de oito anos. "Cando chega, por fin, para moitas xa é demasiado tarde".
Dor constante todos os días
A endometriose é unha doenza inflamatoria estróxeno-dependente de orixe descoñecida e sen tratamento curador. Caracterízase pola implantación e crecemento benigno de tecido endometrial fóra do útero. Estas lesións poden ser illadas e superficiais ou múltiples, profundas e invasivas. Poden estenderse máis aló da pelve. "As células endometriais poden viaxar a calquera tecido ou órgano. Poden estar no intestino, na vexiga, nos riles, no pulmón, no embigo. Temos mulleres na asociación que cada vez que teñen a regra sangran polo embigo".
Non todas as endometrioses son iguais. A medicina distingue catro estadios segundo o tipo de implantes, proliferación, localización e síntomas. Os máis frecuentes son a infertilidade e a dor de regra. "Pero hai mulleres que teñen unha dor constante todos os días do ano".
O impacto na vida laboral, social e sexual é innegábel. "Limítanos cada vez máis", advirte a presidenta de Querendo, e exixe , di, unha reacción coordinada desde a política e a medicina. "Precisamos que miren para nós, que nos vexan e que deixen de ignorar a nosa dor". Destaca o exemplo de Francia, que vén de recoñecer a endometriose un "problema de toda a sociedade", en palabras do presidente Macron. "Esperamos escoitar o mesmo do presidente da Xunta e do Estado".
Mulleres con endometriose urxen formación, investigación e coidados. "Existe unha guía no sistema de saúde desde 2013 que segue a ser a gran descoñecida. Precisamos programas de detección precoz e unidades de traballo multidisciplinares que favorezan as consultas específicas e o intercambio de coñecemento".
Marcha mundial pola endometriose
A última fin de semana de marzo terá lugar en todo o planeta a Marcha Mundial pola Endometriose. O sábado 26, Querendo organiza en Compostela unha xornada de divulgación na que van participar especialistas en xinecoloxía e dor, ademais dun obradoiro sobre sexualidade e dunha visita guiada á exposición 'Olladas á endometriose' que se vai inaugurar na cidade o vindeiro 14 de marzo.
