As conexións do PP co negocio das renovábeis

A enerxía eólica tense consolidado nos últimos anos como un dos negocios máis prósperos no país. Ao remate de 2020, Galiza contaba cunha potencia instalada de 3.829 megawatts (MW), e estanse a tramitar até 131 novos parques eólicos que, de se autorizar, sumarían 10.000 MW á rede eléctrica procedente da forza do vento. A fin de fomentar a implantación destas infraestruturas no territorio, o PPdeG impulsou no Parlamento o pasado mes de febreiro a Lei de simplificación administrativa e de apoio á reactivación económica, co voto en contra de PSdeG e BNG. O texto, entre outras cuestións, reduce a tramitación para aprobar un parque eólico de 23 a 12 meses, e o prazo para consultar o expediente e realizar alegacións de 30 a 15 días. Este proxecto de lei foi criticado pola oposición por ser presentado con "carácter de urxencia" para, en palabras do grupo socialista, "evitar a súa exposición pública". Entre os proxectos que se atopan en fase de tramitación actualmente cómpre salientar os catro que agarda pór en funcionamento entre 2022 e 2024 a sociedade Galenergy SL: Maxal (situado nos termos municipais de Chantada, Rodeiro e Taboada), Feás (Aranga e Coirós), Fontella (Aranga e Oza-Cesuras) e Seselle (Oza-Cesuras), todos eles sometidos a información pública recentemente e demandantes da declaración de utilidade pública dos terreos afectados a fin de autorizar a "necesidade urxente de ocupación" dos mesmos. Precisamente sobre esta cuestión alertou en numerosas ocasións o Observatorio Eólico da Galiza (Oega), xa que, a raíz da aprobación en 2017 da Lei de fomento da implantación de iniciativas empresariais (coñecida popularmente como 'Lei de Depredación'), as empresas promotoras non están obrigadas a xustificar os motivos polos que non negociaron coa veciñanza propietaria dos terreos e poden acudir directamente á vía da expropiación. O recoñecemento da utilidade pública depende da Dirección Xeral de Planificación Enerxética e Recursos Naturais da Xunta da Galiza, e, segundo advirte o Oega, a lexislación vixente estabelece a "prevalencia absoluta" dunha instalación eléctrica sobre os intereses do monte en man común. Os vínculos de Galenergy Galenergy SL é unha filial de Breotecnia SA, que en 2010 fora adxudicataria do parque eólico Prado Vello (proxectado en Rodeiro, Chantada e Taboada), no polémico concurso impulsado por Alberto Núñez Feixoo que distribuíu até 2.325 MW en dez zonas e que fora anulado polo Tribunal Superior de Xustiza da Galiza (TSXG) en 2016 por "irregularidades" no procedemento. Porén, dous anos despois, o Supremo resolveu favorabelmente o recurso presentado polo Goberno galego e inhabilitou unicamente a adxudicación dos proxectos da 'zona 7'. Actualmente o parque eólico Prado Vello conta cun informe de impacto ambiental positivo por parte das autoridades competentes da Xunta. Segundo consta na súa declaración de bens e rendas no portal de transparencia da Deputación de Lugo, o actual alcalde de Palas de Rei e deputado provincial do Partido Popular, Pablo Taboada, é accionista de Breotecnia SA cunha participación de 5%, que ten un valor económico de 30.000 euros. Ao mesmo grupo empresarial pertence a eólica Aventoa SL, que en 2016 recibiu un informe de impacto ambiental favorábel para a construción do parque eólico Monte do Marco, proxectado, precisamente nos municipios de Palas de Rei e Monterroso. Con todo, a día de hoxe aínda non está prevista a súa posta en funcionamento. Dozón e a familia Campos Do mesmo concurso de 2010 saíra beneficiada a sociedade Renovables San Martiño SL, cuxo parque, denominado Tenzas do Aire, está proxectado en terreos de Rodeiro e Lalín e conta desde 2015 coa aprobación do Consello da Xunta. Esta empresa é propiedade da familia Campos, que durante as últimas tres décadas ostentou a alcaldía de Dozón (até 2020 da man de Adolfo Campos Panadeiros e desde entón co seu fillo e ex tenente de alcalde, Adolfo Campos Vázquez, no cargo). Segundo reflicte o Rexistro Mercantil con datos de decembro de 2019, Renovables San Martiño está participada por toda a familia: un 35% das accións pertence a Ovidio Campos e Hijos SL (cuxo administrador único é David Campos Cortés, curmán do actual rexedor de Dozón e vicepresidente da Asociación de Empresarios do Deza —AED—); outro 35%, a Adolfo Campos Investimentos SL (sociedade do propio alcalde); 20%, a Hermanos Tratante SL (socio único de Avícola Tratante SL, propiedade de Alejandro Campos Vázquez, irmán do mandatario e ex presidente da AED), e o 10% restante, a Nutrimentos del Campo SA (de Adolfo Campos Panadeiros). Esta última sociedade estivo baixo sospeita en 2015 no marco da Operación Qatedra, que investigaba unha trama presuntamente dedicada ao cobro fraudulento de subvencións da Xunta e a Unión Europea para organizar cursos de formación que, segundo a acusación, non se terían realizado. O rexedor no momento, Campos Panadeiros; o seu fillo e daquela concelleiro, Campos Vázquez, e o curmá deste, Campos Cortés, foran detidos polos supostos delitos de estafa, falsificación e fraude. Porén, os tres empresarios foron absoltos dos cargos en 2019 por falta de probas. Conexións con Greenalia Tamén en 2010 recibira boa parte do pastel a construtora Taboada y Ramos SL (a través da filial Aerogeneración Galicia SL), propiedade do ex edil de Alianza Popular en Silleda (en 1987) Manuel Taboada Gómez. A súa estreita relación co conselleiro de Fraga Xosé Cuíña levantara sospeitas en 1995 ao proceder "perto de 60%" da súa facturación de obras promovidas pola Administración, segundo el mesmo recoñecera. No concurso eólico de 2010 recibira unha concesión de explotación de 100 MW nos parques de Valdepereira (Lalín e O Irixo) e Pico Seco (Lalín, Dozón e O Irixo). Taboada y Ramos tamén impulsou os parques eólicos de Monte do Cordal (Friol) e Ourol (no mesmo municipio, xa en funcionamento), cuxa titularidade traspasou en 2018 a Greenalia SA, empresa da que é directiva a ex conselleira de Medio Ambiente Beatriz Mato. Sobre o caso de Ourol, este xornal fixo público en abril que a asociación veciñal constituída para negociar con Greenalia a venta dos terreos, Ventos Milleiro, está presidida por José Hermida Corbelle, edil desde 2019 polo PP após concorrer nos anteriores comicios como número dous de Compromiso por Galicia.