En 2022 só se finalizaron na Galiza nove vivendas de protección oficial para aluguer

Pouca vivenda protexida dispoñíbel e aínda en menor medida na modalidade de demanda que nos últimos anos solicitan cada vez máis os galegos e galegas, en aluguer. Os datos do Ministerio de Transportes, Mobilidade e Axenda Urbana mostran que en todo o 2021 na Galiza só se construíron nove vivendas de protección oficial (VPO) con destino ao seu aluguer, unha cifra que fica por baixo do exercicio anterior, 2021, cando se finalizaran 12 inmóbeis para ser arrendados. En 2020, e sempre segundo os datos do Ministerio, tan só tres vivendas protexidas obtiveran a cualificación definitiva para ser alugadas. Así pois, nos últimos tres anos só se finalizaron 24 vivendas de protección oficial para ser alugadas. Unha cifra irrisoria para facer fronte á demanda existente na Galiza deste tipo de piso. O Rexistro de demandantes de vivenda da Xunta tiña esta segunda feira, 27 de marzo, inscritas máis de 12.000 persoas, das cales case 11.000 —en concreto, 10.940— eran solicitantes dunha vivenda protexida para alugueiro. Deles, 2.869 en aluguer como opción a compra. Portugal pon en marcha un ambicioso plan para garantir o dereito á vivenda Fronte a isto, 24 VPO finalizadas na Galiza para arrendar entre 2020 e 202, das cales 9 son con opción de compra e 15 sen esa opción. Un escenario no que, ademais, nin a lexislación básica estatal nin a da inmensa maioría dos territorios, A Galiza entre eles, obriga á reserva dunha porcentaxe de vivenda protexida para alugar. Algo que si acontece en Euskadi. Segundo a lei vasca de Vivenda, desde 2020 todas as cualificacións públicas de vivenda nova que fai o Goberno Vasco e Visesa —sociedade pública vasca para a vivenda de protección e renovación urbana—son en alugueiro. Só as VPO de promoción privada poden destinarse á compra. Cada vez máis demanda En 2022 finalizáronse na Galiza pouco máis dun cento de VPO, apuntan as estatísticas de Transportes, Mobilidade e Axenda Urbana, polo que a oferta en aluguer é de menos de 9% dese total, xa de por si baixo. A Federación Galega de Empresas Inmobiliarias (Fegein) cifrou en ao redor dae 20.000 vivendas de protección oficial as que se precisarían no mercado. Máxime nun contexto de aumento persistente e constante dos prezos dos alugueres e de escaseza de oferta. De feito, un informe da propia Fegein do pasado mes de xaneiro cifraba en 2.950 os inmóbeis dispoñíbeis para alugar na Galiza. Trátase dun mínimo histórico, como apuntaba a Federación, con repercusións claras nos prezos, que alcanzan máximos. Unha de cada catro persoas ten dificultades para asumir os gastos da vivenda, cuxo prezo segue á alza A situación non deixa de ser paradoxal, xa que pao redor de unha de cada catro vivendas na actualidade hai na Galiza con destino a aluguer acumulan máis dun ano á espera de novos inquilinos. Os altos prezos ou as malas condicións dos inmóbeis —moitos avellentados ou inhabitables— dificultan o seu arrendamento. De aí a importancia, indican as expertas, de que haxa unha importante bolsa de vivenda pública no mercado, tanto para ter unha oferta que atenda a demanda como o efecto que ten á hora de "temperar" os prezos da vivenda en xeral. Os datos que achega a propia Xunta mostran o importante aumento dos alugueres na Galiza: desde 2018 incrementaron en 25%, o que implica que os galegos e galegas pagan de media 1.120 euros máis. Os prezos tanto da vivenda en propiedade como en alugueiro continúan á alza, e os galegos e galegas teñen que destinar no mínimo 30% dos seus ingresos á vivenda mentres 9% das persoas inquilinas non poden asumir o pago da renda. Desafiuzamentos A consecuencia máis grave disto son os despexos. O Consello Xeral do Poder Xudicial actualizou a finais de febreiro os seus datos sobre os desafiuzamentos decorridos durante 2022. O cómputo anual deixa na Galiza 1.246 despexos en vivendas alugadas e 277 derivados de execucións hipotecarias, o que dá un total de 1.523 desaloxos. Dese total, pois, 81% debéronse a non pagar o arrendamento da vivenda. A Xunta recorre a Abanca e a Sareb A escasa construción de vivenda protexida na Galiza, quer a VPO de promoción pública —promovidas polas Administracións— como de promoción privada —promovidas por un promotor privado, sexa inmobiliaria ou cooperativa, máis baratas que a vivenda libre, xa que a lei pon un límite ao seu prezo de venda— ten un exemplo claro en que entre 2016 e 2020 só se finalizaron 488 delas. Moi lonxe das que no mesmo período houbo en Euskadi (5.029), Catalunya (4.833) ou Nafarroa (2.205). As cifras desmenten o alarmismo da Xunta: a 'okupación' cae 31% desde 2019 A Xunta aposta por suplir esta ausencia mediante convenios como os que estes meses asinou con Abanca ou a Sareb para adquirirlles inmóbeis que destinan ao seu parque público destinado a alugueiro social. A Xunta pagou 7,5 millóns por 95 vivendas. O parque residencial duplicouse en catro décadas Segundo os censos do Instituto Nacional de Estatística (INE), en 1970 había 748.157 vivendas na Galiza e en 2011, logo do estoupido da crise, había 1.605.481. En catro décadas, o parque residencial duplicouse. O aluguer é aínda minoritario na Galiza en canto a modelo de residencia na vivenda, mais nos últimos anos aumenta de maneira importante. Aínda así, as casas e pisos alugados representan 12,4% do total do país (1.100.477).Aliás, e nos últimos anos, o acceso á vivenda complícase na Galiza. A suba dos prezos dos inmóbeis e o encarecemento das hipotecas como consecuencia da suba do Euribor déixase notar con forza no mercado. Os fogares galegos destinaron en 2022 case 2o% dos seus ingresos anuais ao pago do seu préstamo hipotecario. Anuncios da Xunta en aluguer social A delegada territorial da Xunta en Vigo, Marta Fernández-Tapias, anunciou esta segunda feira que o Goberno galego ten previsto construír 409 novas vivendas de promoción pública no barrio de Navia da cidade olívica destinadas a aluguer social. Estes inmóbeis enmárcanse nos 1.600 que proxecta o Executivo galego na zona, que contarán todos eles con algún tipo de protección, xa sexa para destinalas á súa venda ou ao aluguer.