Católicos na tribuna pública
José Antonio Constenla, Voceiro do PP en Compostela
Poden os católicos intervir na vida pública dunha sociedade democrática, non confesional, tratando de influír nela segundo a inspiración das súas conviccións relixiosas e morais? A resposta debe ser si, porque a súa ausencia, en canto católicos, é un empobrecemento e un dano para a sociedade. Os católicos son cidadáns como os demais. Teñen as mesmas capacidades, as mesmas necesidades, os mesmos dereitos e as mesmas obrigacións. Dentro da sociedade democrática forman un grupo humano, que ten dereito e obrigación de contribuír, como os demais, ao ben común, cos seus xuízos, ideas e proxectos, non impoñendo senón ofrecendo, difundindo o que cren que é bo para todos.
A democracia ten que ser neutra, laica, dando por suposto que laico é sinónimo de neutral. Querer que o laicismo sexa a única ideoloxía presente e operante nas institucións políticas non deixa de ser unha confesionalidade laicista, con todas as limitacións de calquera outro dogmatismo e por tanto a súa imposición é discriminatoria e represiva. Os seus defensores prefiren que os católicos en canto tales non saian da sancristía. Que cultiven as súas crenzas nas celebracións litúrxicas ou devocionais, nas Confrarías e nas procesións, pero que non entren na vida pública.
Os católicos interveñen e actúan publicamente sempre baixo a súa propia responsabilidade e por tanto, ninguén pode arrogarse a súa representación. Tampouco a Igrexa admite que unha determinada ideoloxía política ou un determinado partido constitúase no monopolio da participación dos católicos en política.
A fe, non é, nin pode converterse en programa de acción política
Así mesmo, o testemuño e a coherencia dos cristiáns laicos, que son a Igrexa no mundo, lévalles a superar un dos peores males do noso tempo: a separación entre a fe e a vida, a superar a formulación de xestionar os asuntos deste mundo “como se Deus non existise”.
A fe, non é, nin pode converterse en programa de acción política. A política implica coñecementos, técnicas, análises de situación, e formulacións que non se poden deducir rixidamente da fe. Cuns mesmos principios morais, pódese ver a realidade de distinta maneira e pódense preferir estratexias ou técnicas diferentes. Por iso non pode haber un partido que sexa “o partido católico”.
Non cabe un réxime de liberdades cunha política sen referencias morais
Hai unha política cristiá, como hai unha política socialista ou liberal, cunhas determinadas características, o personalismo, o respecto aos dereitos humanos, o apoio ao matrimonio e a familia, a defensa da liberdade relixiosa de todos, católicos e non católicos, crentes e non crentes, apertura ás políticas de promoción, respecto á natureza e a atención aos pobres e aos máis débiles. Aínda que, é certo que os católicos poden votar diferentes partidos, non é menos certo que estes teñen que ter en conta as consecuencias morais do seu voto, as afinidades ou incompatibilidades dos seus principios morais cos proxectos, programas e actuacións de cada partido.
Estean onde estean os cristiáns, na vida persoal, ou na vida pública, están chamados a ser fieis servidores da verdade e a xustiza. E canto máis presente estea a influencia da fe cristiá na vida dunha sociedade, máis humana será e máis proporcionada ao desenvolvemento e á felicidade de todos os homes. Por iso, hai que entender que non cabe un réxime de liberdades cunha política sen referencias morais. O réxime democrático supón a presenza e actuación de homes libres, pero estes necesitan moverse no ámbito de valores morais que lle axuden a manterse na verdade e na procura do verdadeiro ben. Desta maneira a presenza e a intervención dos católicos na vida pública convértese nun servizo esencial e imprescindible para o conxunto da sociedade.
Diferenciamos o plano político das crenzas relixiosas
Goretti Sanmartín, voceira do BNG en Compostela
Santiago de Compostela é unha cidade que foi orientada durante séculos a ser centro de peregrinación e, froito diso, ten unhas fondas raíces de compoñentes de espiritualidade deivadas do Camiño de Santiago, que sempre se caracterizou por propiciar interesantes intercambios culturais, lingüísticos e mesmo comerciais entre os pobos. Para o BNG, a distinción está na libre escolla de participar nos actos relixiosos a nivel persoal, coa defensa e posta en práctica dos principios democráticos máis avanzados en canto a dereitos colectivos e individuais, co laicismo como eixo fundamental na separación entre a función institucional e dos cargos de representación política. Diferenciamos así o plano relixioso do político e institucional.
Deste xeito, se ben non participamos dos actos relixiosos en representación institucional, respectamos as persoas que comparten as distintas crenzas, os actos litúrxicos e cerimoniais que practican. Todo sistema de crenzas, laico ou relixioso, merece idéntico tratamento.
As administracións non deben favorecer nin inculcar normas e valores morais particulares de ningunha relixión
Como exemplo dese respecto recíproco podemos citar a iniciativa impulsada polo BNG de Santiago, a petición das Mulleres Cristiás Galegas, para poñer o nome de Exeria, unha peregrina que habitou na Gallaecia do século IV, na nova praza que se abriu no Camiño de Santiago entre As Fontiñas e Os Concheiros. Exeria é unha muller relacionada co feito diferencial cultural galego como recoñeceu Castelao no seu Discurso Alba de Gloria, que evoca os símbolos da nosa historia.
De acordo aos principios do Estado laico, as administracións non deben favorecer nin inculcar normas e valores morais particulares de ningunha relixión. Está así recollido na lei e é un anacronismo que cargos políticos continúen representando as institucións en actos de carácter relixioso, sexa cal sexa a relixión da que se trate.
As institucións débense ás persoas, á totalidade das persoas, e o principio de igualdade ten que rexer as súas actuacións. Tamén por iso, consideramos que é preciso eliminar calquera privilexio ou trato de favor con colectivos relixiosos que porían en cuestión a propia democracia. Apostamos, por tanto, pola igualdade en todos os sentidos, en resposta á sociedade plural que somos. Nese sentido explícase a nosa defensa de cobrar o IBI á Igrexa polas propiedades que non dispoñen de exención; tendo en conta que obtén rendemento económico polo alugueiro e actividade comercial de locais, garaxes e hospedarías . Non facelo supón un privilexio e unha discriminación con respecto non só a outras crenzas senón tamén ao propio sector hostaleiro co que compiten.
Portando os cirios ou os pasos, sen problema. Co bastón de mando no medio de autoridades relixiosas e militares, non
Non hai moito tempo un crucifixo presidía as aulas da escola pública na que a relixión católica era materia obrigada. Esa realidade mudou e, nesta altura, os sinais relixiosos desapareceron das aulas sen que nada pasase. A ninguén se lle ocorreu manifestar a súa oposición á retirada duns símbolos que eran alleos a nenas e nenos doutras relixións, ou simplemente sen ningunha, que teñen todos os dereitos a ser tratados con igual respecto no seu centro de ensino.
Queremos unha sociedade integradora, igualitaria, sen que as institucións recoñezan especialmente ou beneficien a unha parte para deixar á marxe á outra. En todos os ámbitos.
A tal altura é dificilmente explicábel que as persoas que ocupan cargos políticos por elección democrática continúen participando en actos relixiosos en calidade de representantes institucionais. Portando os cirios ou os pasos, sen problema. Co bastón de mando no medio de autoridades relixiosas e militares, non.
