Núñez Feixoo encarou o último debate sobre o estado da nación de maneira funcionarial. Case un trámite en que se dedicou a retorcer cifras e estatísticas para axustar o relato do seu Goberno, salferiu o seu discurso cunha novidade: a presa de mencións ao Xacobeo 21. “Propóñolles que en 2021 celebremos o mellor Xacobeo da nosa historia”, afirmou con apagado énfase, “propóñolles que a Galiza do Xacobeo 21 sexa indiscutibelmente a mellor Galiza da nosa historia, que se queira máis a si mesma, con máis benestar, que se coide máis a si mesma, ambiciosa, que non se poña teito”. O sintagma apenas tivo máis concreción que o seu vínculo cunha idea cuantitativa do turismo e coa recente remodelación do seu Executivo: “Precisamente a Consellaría de Cultura e Turismo terá na organización do Xacobeo o seu principal cometido”.
Malia a nebulosa en que se moveu o presidente da Xunta, experiencias anteriores -este será o quinto Ano Santo desde 1993, o punto de inflexión para o que, desde entón, é un macroevento máis ou menos cultural- e as súas propias palabras indican as coordenadas en que acontecerá. “Sen saber máis nada do tema, presupoño que o presidente ten toda a razón”, ironiza Anxo Rabuñal, comisario artístico independente, editor e libreiro, “e que o Xacobeo do 21 vai ser ‘histórico’ e ‘o mellor da historia’. Un reducido grupo de incompetentes vai tomar decisións sobre unha enorme cifra de euros, unhas poucas empresas van realizar centos de eventos idénticos aos de ducias de cidades de Europa, e que provocarán milleiros de conexións aéreas con milleiros de persoas que comerán, beberán e pernoctarán. A cultura é unha coartada hostaleira”.
A arbitrariedade do gasto institucional e a interpretación do concepto de cultura apenas con lentes economicistas é unha preocupación que Rabuñal comparte co catedrático de Historia Antiga da Universidade de Santiago José Carlos Bermejo Barrera. “Un ano Xacobeo non serve culturalmente para nada, é só un negocio, un desbaldimento de cartos públicos”, afirma contundente a Sermos Galiza. O profesor afondou criticamente nas orixes do mito apostólico e nas súas derivadas político económicas contemporáneas en libros como Para que serve a historia de Galiza? (2007) ou Os señores da mentira (2012).
[Podes ler a reportaxe íntegra no número 318 de Sermos Galiza, á venda na loxa e nos quiosques]