"Sendo demócratas, non podemos permitir que haxa guerras sucias ou escoitas ilegais". Son palabras de Margarita Robles, pero non actuais. A declaración de Robles non ten nada que ver co caso de espionaxe do programa Pegasus que saíu recentemente á luz. Non é esta, con todo, a primeira vez que o Estado español fai estas cousas. Exemplos son moitos. E as declaracións de Robles corresponden a outro deses casos. Era o ano 1998 e sóubose que o Cesid, o centro dos servizos secretos españois desa época, levara a cabo escoitas ilegais na sede de HB en Vitoria, cando a coalición aínda era legal (ilegalizada en 2003). Robles era maxistrada da Audiencia Nacional española en 1998, pero foi secretaria de Interior do Ministerio de Interior e Xustiza entre 1994 e 1996, e o 22 de abril de 1998 foi entrevistada por Euskaldunon Egunkaria. Pello Urzelai fíxolle a entrevista, que lembrou nas redes sociais.
El Mundo desvelou o 3 de abril de 1998 as escoitas ilegais a HB en Vitoria. Vixiábanos desde o piso de arriba. Segundo ela, a coalición abertzale foi espiada desde 1992 sen informar o Goberno español. Segundo o diario madrileño, os teléfonos, computadores e faxes foron controlados sen autorización xudicial. Na entrevista de Egunkaria, días despois, Robles asegurou que durante a súa etapa no Ministerio do Interior (1994-1996) non tivo constancia diso, pero sinalou que, en calquera caso, para un demócrata é imposíbel aceptar algo así.
Duela 34 urteko Margarita Robles (orduan magistratu ari zela berriro, Felipe Gonzalezen gobernutik pasatu ondoren).
1998-04-22#Egunkaria#Hemerotekahttps://t.co/uTSUkgO8mI pic.twitter.com/ugUKuIpZLx— pello urzelai (@pellourzelai) April 28, 2022![Publicidade 195634]()
24 anos despois, Robles referiuse de forma contraria ás escoitas ilegais. Preguntado onte no Congreso polas escoitas do caso de espionaxe do programa Pegasus, dixo: "que ten que facer un goberno cando alguén vulnera a Constitución? Cando alguén declara a independencia? Cando alguén corta as vías públicas? Cando comete desordes públicas ?".
Robles sinalou que o Goberno español e os seus organismos públicos actúan conforme a dereito, "Cos controis que estabelecen as leis". Pero, ao mesmo tempo, insinúa que está xustificado a espionaxe contra os independentistas.
Non o pensaba así hai 24 anos, nunha entrevista concedida a Euskaldunon Egunkaria, cando o conflito estaba de actualidade (ETA asasinou a trece persoas en 1997): "Contra a violencia só pode haber unha resposta: o cumprimento estrito da lei. Calquera cousa que non sexa cumprir a lei, que sexan escoitas ilegais, que sexa guerra sucia, eu creo que é equivocado". Logo engadiu: "Non podemos esquecer que é un problema político que só se resolverá politicamente". Na época da entrevista, Robles asinou xunto a outros 145 profesionais e intelectuais un documento a favor do diálogo e a negociación.
A diferenza do caso do programa de espionaxe Pegasus, as escoitas de 1998 non foron negadas por Robles, aínda que engadiu que non cría que fose unha actividade xeneralizada. Á pregunta de se era posíbel un caso de escoitas ilegais deste tipo, respondeu que había que esperar ao que dirían os xuíces. A causa por escoitas da sede de HB en Vitoria chegou á Audiencia Territorial de Áraba, que condenou a tres anos de prisión e oito de inhabilitación aos directivos do Cesid Emilio Alonso Manglano e Javier Calderón, exculpados despois polo Tribunal Supremo español. Ademais, a Mario Canteiro González e Francisco Buján González condenounos a dous anos e medio de prisión e seis de inhabilitación por ser os autores materiais das escoitas. Absolveu a Víctor Casterán e Francisco Millán. A sentenza responsabilizou civilmente o Estado español.
