Sementes de maio

C ruzo Europa camiño de Praga. Como nena, gozo co nariz pegado á xaneliña. En minutos, a paisaxe pasa de verdes a dourados, de chairos a montes, de mares a ríos. Os Alpes maxestosos, o Danubio serpenteante e no medio de bosques escuros, aparece o Moldava. Gústanme as cidades que olen dun xeito que se che queda na memoria. E Praga, polo menos nestes días, cheira a canela e a salgueiro. Coa chegada da Pascua e da primavera, casas, prazas e comercios locen decoradas con arcos cheos de flores de salgueiro, ovos pintados e cintas de cores. Chegamos tarde, por sorte, á Pomlázka, un ritual ancestral no que os homes percorren a cidade con varas de salgueiro, azoutando os traseiros das mozas para manter así a saúde e a fertilidade todo o ano. Tamén hai que limpar as casas a fondo con boa cara, beber cervexa con herbas maceradas e a falta de carne, comer cordeiros de biscoito. Eu que sempre fun máis de acatar tradicións que normas (a que me varexen o cu, non) súmome encantada ao festexo. Conto ducias de salas de teatro, analizo os carteis e véxome reflectida, moza soñando un novo mundo, discutindo dramaturxias e tentando fumar. Recordo como en tempos pre internet, un grupo de adolescentes uruguaios escribimos a Havel para dicirlle que fariamos unha obra súa. Igual non lle chegou nunca a carta, pero a policía foi preguntar por que contactabamos con xente do outro lado do pano de aceiro. Gústame ir descubrindo as capas ideolóxicas dunha cidade pola que sopraron todos os ventos da historia. Percórroa abraiada pola arquitectura e a tipografía. Unha noite, un muro con metralla e flores frescas chamounos a atención, estabamos na igrexa onde se refuxiaron os guerrilleiros checos que axustizaron Heydrich, o carniceiro de Praga. Aferrámonos á reixa da igrexa e lemos a historia dese día e o espanto posterior que acabou, en represalia, co exterminio de Lídice e Lležáky, dúas aldeas inocentes. En Hlavní Nádraží, a preciosa estación Art Nouveau, imaxino o tren que detería Milos na novela de Bohumil Hrabal e paréceme ver á súa noiva Masa entre as preciosas mulleres de saias de cores e trenzas cheas de flores. Xa en casa, o Micra e mais eu encadeamos quilómetros levando contos dunha punta á outra do país. Nun sitio detéñome a ver as viñas con abrochos, noutro as néboas que acordan mainas, acó unha igrexa románica ameazada por eólicos. A nivel do chan, leo marabillada os perfís nidios da terra, escoito o cuco. Ao cruzar o Miño, recordo o Moldava e de súpeto constrúese unha ponte na miña memoria. A que arrecende? Levanto a vista. Igual que en Praga, cheira en amarelo, alí salgueiro, aquí xestas. Casualidades? Os dous curan, de dores e de amores. Aí vén maio de flores cuberto! Aire e terra de amarelo todo. O espírito da natureza que fai medrar as colleitas engalánase. Pide cantos, pide bailes. Pide ramos de xesta e de codeso. Pide alumear o pan e abenzoar os campos. Imbuído de fragrancias, chega este maio dos meus amores. Co corazón desferrado, cantando, preparo a horta e preparo o meu voto. Sen sementar, non hai colleita.

Sementes de maio

Setembro

Ouro puro

Saberes

Xaxún galaico

A mulata da muleta

Mellor vivilo

Con ben veñas

O trato, sempre