As décadas finais do século XV serán testemuña dos derradeiros capítulos da resistencia galega á incorporación subordinada do país á coroa de Castela. Estamos ao remate dun proceso político iniciado por volta de 1230 coa anexión de Galiza a Castela, na persoa do Fernando III e que terá continuidade ao longo do século XIV, após as sucesivas derrotas do partido galego, encabezado polos Castro e posteriormente por Xoán Andeiro, defensores dunha Galiza dirixente no contexto ibérico, virada de costas a Castela, unida a Portugal e abrazada ás nacións do Atlántico naquela Europa da guerra dos cen anos. Xa corrido o século XV, o fracaso da revolta irmandiña e particularmente a derrota da rebelión galega, na que acadaron o papel de símbolos Pardo de Cela, Pedro Madruga ou o Conde de Lemos, deixa a Galiza fanada, frustrada, inerme ante a expansión de Castela e presa na roda colonial.
Pedro Álvarez de Soutomaior, coñecido popularmente como Pedro Madruga, simboliza a rebeldía máis sostida no tempo e con máis posibilidades de éxito naquel tempo político. Nado dunha relación extra matrimonial entre Constanza de Zúñiga, sobriña da condesa de Santa Marta, e Fernán Eans, señor de Soutomaior, como outros membros segundóns desta familia fixo carreira eclesiástica, ocupándose como cóengo da Catedral de Tui, chegando a suxerir o propio rei Henrique IV en 1467 o seu nomeamento como arcebispo de Compostela en substitución de Alonso de Fonseca. Sinalouse por unha relación contraditoria co movemento irmandiño, pasando dunha inicial tolerancia e mesmo sintonía, como demostra o xuramento do seu irmán e predecesor aos estatutos da Irmandade de Ourense, ao combate máis duro, unha vez que Pedro Madruga retorna do seu refuxio portugués xa convertido en cabeza da casa de Soutomaior, após a disposición testamentaria do seu irmán Alvaro Paes e a validación de Henrique IV en agosto de 1468.
[Podes ler a información íntegra no número 298 de Sermos Galiza, á venda na loxa e nos quiosques]
