O aval de Torrente no Consello de Guerra contra Carvalho Calero

Coa etapa de vital importancia que marcaría o devir da súa vida referímonos ao proceso sumarísimo de urxencia núm. 45004/39 contra o tenente de Intendencia RCC acusado de cometer delitos de rebelión militar penados no título VI, capítulo primeiro, do Código de xustiza militar de 1890 e no Bando declarativo do estado de guerra publicado en días posteriores ao golpe de 1936. O Xulgado Militar núm. 4 da Praza de Xaén, nun xuízo rápido de pouco menos de tres semanas de abril de 1939 contra xefes e oficiais do exército republicano, condena a RCC “a doce años y un día de reclusión temporal, con las accesorias de inhabilitación absoluta durante el tiempo de condena”. Posteriormente, a pena reduciríase a dous de prisión. As actas do Consello de Guerra contra Carvalho Como se sinalou anteriormente, existe unha eiva do memorialismo (así como das institucións que deberían abandeirar a investigación da memoria histórica na Galiza) na pescuda e divulgación do acontecido e sufrido por RCC durante eses anos. Aínda na actualidade se descoñece o contido íntegro da acta do Consello de Guerra contra el e outros once compañeiros procesados e tampouco se esclareceu a cantidade e o contido dos avais solicitados pola familia para tentar amortecer ou exculpar a RCC das acusacións do tribunal militar franquista. En canto aos devanditos avais, existen referencias de tres deles na obra da profesora Aurora Marco Foula e ronsel. Os anos que marcaron a biografía de Carvalho Calero (1910-1941), seguindo fontes orais da familia de RCC. Trátase dos escritos de Jesús Suevos, Torrente Ballester e Ferro Couselo. Ao longo de 2020 publicáronse distintas obras biográficas de carácter xeral que referenciaban a obra de A. Marco, mais sen achegar ningún dato novidoso sobre o tema que abordamos. Con todo, este non é o caso do historiador Bernardo Máiz Vázquez que, despois de consultar a causa, amplía esta listaxe en dous traballos colectivos publicados nese ano; o primeiro no volume Hei de entrar no meu povo: Reivindicarmos Carvalho Calero e o segundo en O Carvalho que fun en Ferrol. Aproximación a Ricardo Carvalho Calero. B. Máiz cita os avais de Jesús Suevos, José Rapariz, Manuel Masdías, Torrente Ballester, Santiago Hevia, José María Montalbo, Francisco Rey e dalgunha outra persoa, fose oficial do exército franquista ou civil. Os datos do Tribunal Militar Territorial Segundo de Sevilla Se nos cinguimos exclusivamente ás actas do Consello de Guerra contra RCC custodiadas polo Tribunal Militar Territorial Segundo de Sevilla, constatamos no auto de procesamento que “se han recibido por correo varias certificaciones, unidas a los folios 93 al 96 y 114 y 115, que acreditan, como persona honorable, de familia afecta al Movimiento, por el que han derramado su sangre, habiéndole llevado al Partido Galleguista su equivocado amor por aquella Región”. Nos folios citados figuran os seis avais que se inclúen na causa. Ben seguro que foron máis, que puideron chegar ao tribunal por distintos medios, mais compróbase que no sumario só se reflicten os que corresponden a José María Montalbo Azpiri, tenente da Armada (folio 93); José Rapariz Braña, profesor e membro da Falanxe (folio 94); Francisco Rey Rey, tenente de Artillaría (folio 95); Manuel Masdías Sánchez, profesor (folio 96); Gonzalo Torrente Ballester, profesor universitario e militante de Falanxe (folio 114) e José Lage Martínez, mestre e miliciano de Falanxe (folio 115). As certificacións informan o tribunal de que os avalistas declaran voluntariamente e que coñecen o procesado. Ademais, en conxunto, cónstalles que era de familia afecta ao Alzamento (o seu irmán Gabriel, tenente de Infantaría no bando franquista). Outros datos que salientaban eran a súa afiliación ao Partido Galeguista, o seu antimarxismo e que foi apoderado nas eleccións de 1936. O aval de Torrente Ballester asinado en Ferrol o 7 de abril de 1939 é totalmente explícito e verídico. Sobre a conduta pública e privada de RCC afirma que era “irreprochable” e como afiliado ao Partido Galeguista foi (remarcando en maiúsculas no texto orixinal) apoderado nas eleccións de 1936 e posteriormente compromisario para a elección a presidente da República. Outros aspectos dos que dá conta Torrente son as conversas entre ambos onde RCC expresara a desconformidade coa evolución ideolóxica da Fronte Popular e que o 13 de xullo de 1936, en Madrid, RCC lle manifestara a súa “absoluta disconformidad con los métodos de la política frentepopulista”. Independentemente do contido dos avais recibidos, RCC sería condenado igualmente, como aconteceu con milleiros de oficiais republicanos acusados de feitos semellantes. Nese senso, as actas do Consello de Guerra son clarificadoras cando especifican que “no existe ninguna prueba de la autenticidad y veracidad de tales certificaciones”.