A presión do movimento da sociedade galega a prol da restitución dos bens espoliados por Franco e a súa familia non foi en van. Primeiro porque durante estes doce meses a conciencia social sobre o asunto foi claramente a máis. Segundo porque, froito do impulso desde abaixo, o Goberno do PSOE tomou nota e puxo en marcha o proceso de exhumación e traslado dos restos mortais do ditador do Val dos Caídos. Esa decisión está ben, opinan as e os activistas agrupados no colectivo as e os 19 de Meirás, máis é insuficiente se non se completa con outras, nomeadamente con accións que visen a restitución do patrimonio roubado polo tirano, a comezar polo Pazo de Meirás.
E para mostrar que o expediente non se resolve simplesmente con tirar do Val dos Caídos o cadáver do xeneral xenocida, as e os 19 de Meirás voltaron esta quinta feira ao lugar dos feitos que o pasado agosto de 2017 atinxiron non pouca repercusión mediática: a acción simbólica consistente en tomar civicamente o pazo —nun día aberto ás visitas do público— para despregaren sobre os seus muros dúas faixas co lema O Pazo é do Pobo Galego. Franquismo Nunca Máis.
Os 19 de Meirás —que estiveron arroupados por simpatizantes, e tamén polo candidato do BNG á alcaldía da Coruña, Francisco Jorquera— fotografáronse cunha bandeira da patria co Pazo de Meirás como pano de fundo e concederon declaracións á imprensa. Fíxoas o seu portavoz, Anxo Louzao, ex secretario nacional da CIG Ensino. "Un ano despois, queremos manifestar que nos reafirmamos nesta acción simbólica e pacífica que xa conseguiu un dos seus obxectivos: reactivar o debate social e político sobre a recuperación do Pazo, metelo na axenda política galega e obrigar as institucións públicas a se manifestar ao respecto", afirmou. "Se hoxe se fala tanto de Meirás, da Casa Cornide, das estatuas de Abraham e Isaac é grazas a accións como esta, o que demostra a súa utilidade e necesidade", alegou.
No entanto, Louzao puxo en destaque que aínda está pendente de se alcanzar o propósito final da acción, isto é, "a devolución ao pobo galego do Pazo de Meirás".
"Non pararemos até conseguilo. É necesario e é posíbel, porque é exclusivamente, unha cuestión de vontade política. Se hai vontade política de facelo, pódese facer. Non só no 'Valle dos caídos' (que tamén) senón para devolverlle ao pobo galego o patrimonio que lle foi espoliado por unha atroz ditadura” , remachou.
Canto á denuncia que pende sobre as e os integrantes do colectivo, Louzao cualificouna de "barbaridade do punto de vista tanto político como xurídico". "Mais unha vez, estase a tentar criminalizar o exercicio do dereito democrático á liberdade de expresión, un feito que consideramos en si grave e inadmisíbel", dixo, ao tempo que voltou a demandar a ilegalización da Fundación Francisco Franco, unha entidade que "non debería existir e menos aínda ser receptora de subvencións públicas do Estado".
