O feito de que a Comisión de Asuntos Xurídicos do Parlamento Europeo votase a favor da renuncia á inmunidade de Carles Puigdemont, Toni Comín e Clara Ponsatí como eurodeputados non significa que a perdesen. Porque esta votación aínda non é definitiva. O pleno do Parlamento Europeo terá que ratificar ou contradicir a decisión tomada polos 25 membros desta comisión. E isto espérase que suceda na próxima sesión, que terá lugar a semana do 8 de marzo.
1. A decisión final tómaa o pleno
Primeiro de todo, teremos que ver que pasa coa votación no pleno. O voto na Comisión de Asuntos Xurídicos foi máis axustado do esperado, dado que dezaseis dos vinte e cinco membros que forman parte dela son dos grupos socialistas, populares e liberais de Renova Europa (onde está Cidadáns). Ben, os votos a favor da retirada da súa inmunidade foron quince e houbo dúas abstencións. E destes quince, hai que ter en conta que cinco eran eurodeputados españois e que outro debía ser o relator do informe, o ultra dereitista Angel Dzhambazki, que non forma parte destes tres grandes grupos. A diferenza, sen embargo, é que no pleno a votación non é secreta e a disciplina de grupo pode ser máis forte.
Se o pleno confirma a retirada da súa inmunidade, non significaría de ningún modo que se aprobase a súa extradición nin tería ningunha implicación respecto ás acusacións do Tribunal Supremo español. Porque hai que deixar claro que o procedemento de petición non debe examinar de ningún xeito se os eurodeputados cometeron un delito ou non, senón se é pertinente renunciar á súa inmunidade como o solicitou o Tribunal Supremo.
É por iso que deberon mirar se a petición se formulou ben desde o punto de vista normativo, se é razoable tendo en conta os delitos polos que queren ser xulgados en España, se non hai persecución política. Ou se o propósito da petición non é alterar a composición do parlamento actual. Se os eurodeputados que votaron tiveron en conta todos estes factores ou avaliaron outros de carácter máis político ou se houbo disciplina de grupo acorde coa posición dos partidos españois que forman parte dela, é outra cousa.
2. Non perderían a súa condición de eurodeputados
De aprobarse a petición, os tres eurodeputados seguirían sendo eurodeputados, con todos os dereitos e deberes correspondentes, pero deixarían de ter a inmunidade actual.
Isto significaría que terían que comparecer de novo ante a xustiza belga, que ten un procedemento aberto e pendente sobre a orde europea pola que o xuíz Pablo Llarena quere extraditalos a España. A Puigdemont e Comín, por sedición e malversación, e a Clara Ponsatí, por sedición. Se Bélxica decide extraditalos, serán xulgados no Tribunal Supremo español. Pero hai un precedente recente pola negativa por parte da xustiza belga da extradición de Lluís Puig, que tería moito peso na decisión que tiveron que tomar respecto Puigdemont, Comín e Ponsatí. Durante este tempo, poderían ser detidos en calquera outro país da Unión de acordo coa euroorde española para a que se renuncia á súa inmunidade.
3. O recurso ao TXUE
Pero hai que ter en conta que a batalla xurídica non rematará no pleno do Parlamento Europeo. Porque, como advertiu a defensa dos eurodeputados, unha renuncia á inmunidade podería ser impugnada no Tribunal de Xustiza da Unión Europea.
E este posible litixio pode ter máis forza por parte de Puigdemont, Comín e Ponsatí ante a recente decisión de Bélxica de denegar a extradición de Lluís Puig a España polo risco de que non se respecte a súa presunción de inocencia, e tamén debido ao significativo división política dentro do Parlamento Europeo en relación coa concesión desta petición.
Os argumentos legais esgrimidos por Puigdemont, Comín e Ponsatí durante o procedemento pódense empregar de novo neste posible recurso ao Tribunal de Xustiza da UE.
Os equipos xurídicos dos tres advertiron desde hai tempo tanto aos servizos xurídicos da cámara como a todos os eurodeputados da irregularidade que supón levar a cabo un procedemento de petición como este cando o xulgado que o solicita non é competente para facelo ou cando hai dúbidas moi graves de que é e están expostos incluso pola xustiza de Bélxica, é dicir, dun país membro da UE.
Se o Parlamento Europeo aprobase a renuncia á inmunidade do presidente e dos conselleiros, ignorarían un motivo moi claro para rexeitar a petición: a persecución política, o ‘fumus persecutionis’ que as regras de procedemento da Comisión de Asuntos Xurídicos, por suposto, é o principal motivo da negación.
E isto tamén podería sustentar unha causa na xustiza europea, como o feito de que a sedición é un delito arcaico, que non existe na gran maioría dos estados da UE, e os delitos que serían comparábeis ao código penal das outras xurisdicións implican penas moi inferiores ás impostas aos presos políticos.
4. Pode o Estado español solicitar outro suplicatorio se este non prospera?
Se o Parlamento Europeo denegase a petición, o Tribunal Supremo español non podería pedir máis para renunciar á súa inmunidade de novo; nin Llarena nin ningún maxistrado puideron facelo.
Non está permitido activar máis dunha petición contra a mesma persoa pola mesma causa. E se Bélxica se negase a extraditar aos tres eurodeputados (como xa fixo con Lluís Puig), habería que ver se hai algún outro estado na Unión onde se poidan mover que se atrevería a arrestalos e iniciar outro procedemento de extradición coas dúbidas legais e políticas que presentaría.
Esta análise publicouse orixinariamente en Vilaweb.
