Portugal intenta fixar en 0% o IVE da cesta básica de alimentos

O aumento da inflación en Portugal, que superou 8% a finais de febreiro con subas en bens como os alimentos que alcanzaron 20,1%, levou o Executivo de António Costa (Partido Socialista) a presentar onte un paquete de medidas valoradas en 2.475 millóns de euros para compensar o aumento do custo da vida no país. O ministro das Finanças, Fernando Medina, foi o encargado de anunciar as medidas nunha rolda de prensa que comezou centrada no prezo da alimentación, que considerou un “problema para todos, mais sobre todo para quen vive do salario e da pensión”. Nese sentido, apuntou que a “solución é avanzar para un Imposto sobre o valor engadido (IVE) cero nunha cesta de produtos básicos” que teña por base a “alimentación saudábel” pero incluíndo produtos cun alto nivel de consumo. O titular do Ministério non precisou que alimentos estarán integrados e remitiuse a unhas negociacións con produtores e distribuidores para asinar un acordo nese sentido que defina que será incorporado a esta cesta, un pacto que confía “permita manter os prezos estábeis”. Chegado este punto aprobarase a exención de IVE desde abril até outubro deste ano. “Agardamos ter o acordo o máis rapidamente posíbel”, indicou Medina, que vinculou a aplicación da medida con este pacto. Namentres, o Goberno tamén destacou que apoiará con 140 millóns de euros ao longo de 2023 as produtoras e produtores agrícolas, co obxectivo de axudarlles a enfrontar o aumento dos custos de produción. Arredor das familias vulnerábeis en Portugal (con dereito á tarifa social de enerxía ou a varias prestacións sociais para minimizar a pobreza), Medina subliñou que recibirán 30 euros máis ao mes, con 15 euros adicionais por cada crianza, o que suporá 720 euros anuais para unha unidade familiar con dúas nenas ou nenos, incidindo en que o Gabinete prevé que cubra tres millóns de persoas, un terzo delas crianzas e adolescentes. Os pagamentos efectuaranse cada tres meses de forma automática. Sector público Ademais, o Executivo tamén lanzou medidas orientadas especificamente ao sector público portugués, como unha proposición de aumento dos salarios de 1% a partir de abril que non terá carácter retroactivo. A ministra da Presidencia, Mariana Vieira da Silva, recalcou que a vindeira semana entregarán a proposta aos sindicatos. Tamén para os funcionarios foi trasladado un aumento de 15,4% na subvención de comidas, que pasa dos 5,2 a 6 euros desde abril, unha decisión que ten implicacións para o resto de traballadores do país, que estarán exentos de pagar o equivalente portugués do Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas por este subsidio se é de até 6 euros no caso de incluírse o seu pago co salario ou até 9,6 euros se é pagado con tarxeta. A presentación destas medidas decorreu pouco despois de que o Instituto Nacional de Estatística confirmara que o Goberno non efectuou correctamente os cálculos orzamentarios ao proxectar en 2022 un valor de déficit de 1,9% do produto interior bruto, que finalmente ficou en 0,4%, unha diferenza de aproximadamente 3.500 millóns de euros. Críticas das forzas da oposición O Goberno de Costa “xoga coa desesperación das familias”, censurou Pedro Filipe Soares, portavoz no lexislativo do Bloco de Esquerda, pondo o foco en que non usar até o de agora a “almofada financeira” coa que contaba é unha proba de “ineficacia”. Asemade, criticou o anuncio “do mesmo ministro que recoñecía que baixar o IVE sen control de prezos non tería o impacto agardado”, insistindo nesta última vía como a única garantía para conter a suba do prezo dos alimentos. Nesa liña, a voceira parlamentar do Partido Comunista Português, Paula Santos, definiu como “limitadas” as medidas para contestar problemas como o aumento do custo da vida ou “os escandalosos lucros dos grupos económicos”, que absorberán os beneficios polo IVE cero, explicou, instando a intervir o mercado e fixar os prezos dos bens esenciais como aconteceu na tarifa regulada de gas ou electricidade ou no mecanismo que determina os prezos dos medicamentos. Todo isto apenas unha semana despois de que 100.000 persoas se manifestaran en Lisboa tras a convocatoria da Confederação Geral dos Trabalhadores Portugueses-Intersindical Nacional para exixir un aumento dos salarios e das pensións. Joaquím Miranda Sarmiento, o voceiro da principal forza da oposición, o conservador Partido Social Democrata, asegurou que as medidas “perpetúan a pobreza dos portugueses”, lembrando que no Estado español a baixada do IVE “non levou a unha caída de prezos”. Na recompilación das primeiras reaccións no país con posterioridade ao anuncio da batería de medidas, o portugués Público referiuse a este último aspecto, que o mesmo Costa descartara se non equivalía a reducir e estabilizar os prezos, así como a que a medida tamén beneficia as persoas cun alto poder adquisitivo que non precisan desta axuda. O caso español De feito, os datos no Estado español desvelan que ao feche de febreiro o aumento do prezo dos alimentos con respecto a un ano antes foi de 16,6% a pesar de aplicar unha rebaixa a 0% do IVE nos produtos básicos desde o comezo de 2023, unha alza que non se rexistrara nas últimas dúas décadas. Aínda así, apenas un mes despois de entrar en vigor a norma 20% dos produtos beneficiados xa subiran o seu prezo, comunicou Facua, entre denuncias polas marxes abusivas das cadeas de distribución, cuxo aumento forzas sindicais agrarias cifran en alimentos como os ovos en 66% no último ano. Isto levou Lisboa a propor un imposto adicional a estas cadeas de 33% sobre os beneficios extraordinarios que aspira a aplicar até a fin de 2023, algo que se negou a facer Madrid. Lisboa rexeita subir o salario mínimo Malia as medidas presentadas onte, o Executivo rexeitou unha das principais reivindicacións das forzas progresistas e sindicais, o aumento do salario mínimo no país, que quedou en 760 euros ao comezo deste ano. No que atinxe ao sector privado, a ministra do Trabalho, Ana Mendes Godinho, xustificouse en que conta con “mecanismos propios”, entrementres Medina esgrimiu que a anterior alza foi acompañada doutras mudanzas para ser efectiva. Sexa como for, Costa non descartou ter que tomar novas decisións ao respecto “se a realidade o impón”.