Transcorridos dous anos no exilio, leva boa parte dese tempo exercendo como delegada do Govern ante a UE. Cal é a súa función á fronte desta Delegación?
Desde esta Delegación achéganse ao máximo as institucións europeas a Catalunya e viceversa, para ser un socio activo e atractivo neste proxecto de construción europea. Persoalmente estou moi agradecida de que me ofrecesen este posto, é unha praza que me axuda moito a soportar a situación de exilio.
Contribúe esta tarefa para normalizar, polo menos un pouco, unha situación tan anómala como a que vive?
Máis que a normalizar, axuda a soportar, porque normal non é. E, evidentemente, na miña situación de delegada hai situacións nas cales esa anormalidade é máis evidente, como que a representación permanente española ou a propia embaixada non recoñezan o meu nomeamento e non se dirixan a min, o que dá lugar a situacións un pouco raras.
Vostede traballa cara á Unión Europea, como é a relación coas institucións comunitarias?
Por unha banda, hai unha relación fluída e permanente entre a Generalitat e a sociedade catalá con, como digo eu, “as cociñas da Comisión”, en diferentes ámbitos sectoriais como innovación, políticas marítimas ou agrícolas, temas sociais… Mais cando saltas á esfera política xa é outro cantar. Aí persiste ese bloqueo.
Tras a sentenza do procés existe a posibilidade de que se vostede volve a Catalunya non sexa detida polas forzas españolas, xa que a súa acusación é de desobediencia. Ese punto facilita que considere volver do exilio?
A miña situación persoal xurídica agora mesmo está nunha especie de limbo. A Fiscalía dixo no seu día aos medios de comunicación que non expediría unha euroorde contra min, mais á vez a miña situación xudicial alí ‑no Estado español‑ persiste, co cal hai unha orde de arresto por malversación e desobediencia que fai moi probábel que fose arrestada e posta en prisión.
Como é a vida persoal dun ser humano que non pode volver á súa terra?
Se algo xera esta situación é incerteza, xa non se fan plans vitais. Todo foi tan precipitado… Mais co tempo aprendes a vivir día a día, a non xerar expectativas, nin para ti mesmo nin para as persoas que te queren. Só queda xestionalo con moita prudencia e moita cautela, porque xerar expectativas implica xerar dor e frustracións.
Exiliadas doutros conflitos comentaron o importante que é para elas crear unha comunidade coa que compartir problemas e inquedanzas no seu novo país. Mantén relación con outras persoas na súa situación ou cada un ten os seus propios asuntos particulares?
Montamos a rede das exiliadas e os exiliados cataláns, e tentamos apoiarnos ao máximo. E é certo que necesitas ese apoio da túa comunidade, mais creo que tamén é importante que cada quen consiga o seu propio desenvolvemento persoal atopando o equilibrio entre a contorna e esta rede de compañeirismo, porque ao final a represión o que tenta é sempre anularte, e hai que darlle a volta.
[Podes ler a entrevista íntegra no número 375 do semanario en papel Sermos Galiza, á venda na loxa e nos quiosques]