As ás cortadas de Palestina

Na actualidade non existe ningún aeroporto xestionado pola Autoridade Palestina. Israel decide o presente e futuro dos palestinos e palestinas, negándolles a liberdade de movemento. Aeroportos palestinos no pasado No ano 1920, baixo o Mandato Británico, construíuse un aeroporto militar na vila de Qalandya. Entre 1948 e 1967, durante o período xordano, converteuse no primeiro aeroporto civil palestino: o Aeroporto Internacional de Xerusalén. En 1981 foi ilegalmente anexionado ao Estado de Israel e pasou a chamarse Atarot, na estratexia sionista de borrar toda toponimia palestina. Empregado para voos domésticos, o seu peche definitivo produciuse no 2001. Hoxe en día permanece abandonado preto do checkpoint de Qalandya, no muro de separación entre Cisxordania e os territorios historicamente palestinos. Popularmente coñecido como o Aeroporto de Qalandya, está situado a 10 quilómetros de Xerusalén e a menos de cinco quilómetros de Ramallah. Existe un proxecto para transformalo nun barrio ultra-ortodoxo de máis de 9.000 vivendas. En 1936, entre Xerusalén e a vila de Al-Lydd, os británicos inauguraron o Aeroporto de Lydda, con rutas transcontinentais. En xullo de 1948 as forzas sionistas perpetraron un masacre en Al-Lydd e na vila veciña de Ramle, e forzaron a expulsión de máis de 70.000 habitantes no que se coñece como a "marcha da morte". Tomaron o aeroporto e renomeárono coa tradución do topónimo en hebreo: Lod. Posteriormente, pasou a ser o Aeroporto Internacional de Ben Gurion. En Palestina existiu un terceiro aeroporto: o Aeroporto Internacional de Gaza, máis tarde Aeroporto Yaser Arafat. Situado no sur da Faixa de Gaza, a súa construción comezou en 1996, no contexto da sinatura dos Acordos de Oslo, que parecían aportar esperanza ao pobo palestino. Foi inaugurado en 1998 e operou durante só tres anos. En plena Segunda Intifada, foi bombardeado e destruído pola forzas israelís en 2001. Viaxar desde Xordania "Por razóns de seguridade", as autoridades israelís non permiten usar o Aeroporto de Ben Gurion á poboación palestina residente en Cisxordania, incluso a aquela cunha segunda nacionalidade. A única forma de viaxar desde Tel Aviv é cun permiso especial ao que poden optar persoas con negocios, o denominado BMC (businessman card). Para viaxar ao estranxeiro os palestinos vense na obriga de voar desde o Aeroporto Internacional Queen Alia, en Amán. Primeiro, teñen que desprazarse ata Xericó, no val do río Xordán, onde se sitúa a fronteira terrestre entre Palestina e Xordania. Unha ruta con tres controis de aduanas con escasos quilómetros de distancia entre eles: o control palestino coñécese como Al-Karameh ("dignidade", en árabe); o israelí chámase Ponte de Allenby, en memoria do gobernador británico Edmund Allenby; e o control xordano leva o nome do Rei Hussein. Este paso fronteirizo supón un custo económico importante tanto polas taxas "de saída" como polo prezo do transporte entre os diferentes checkpoints e desde a aduana xordana ata o citado aeroporto. Ademais das implicacións económicas, tamén representa unha perda de tempo considerable debido ás longas esperas. A pesar de que se anunciou recentemente un horario de apertura de vinte e catro horas, Israel impón peches de maneira aleatoria, en especial durante as festividades xudías. E, en ocasións, a fronteira só está aberta durante un par de horas, producindo situacións de conxestión e de tensión, ou incluso non conseguir viaxar. Falsas promesas de futuro En 2019, o goberno israelí inaugurou o Aeroporto Internacional de Ramon, no deserto de Néguev. Durante os primeiros catro meses dese ano, só houbo vinte pasaxeiros para un total de nove voos internacionais. As altas temperaturas e unha localización pouco práctica, ademais da pandemia da Covid-19 explican o fracaso dun proxecto valorado en máis de 600 millóns de dólares. No ano 2022, Israel anunciou un novo plan: permitir o acceso ao aeroporto á poboación palestina de Cisxordania e, eventualmente, nun futuro, aos residentes en Gaza. Malia alegar que se trata dunha iniciativa para facilitar o movemento dos palestinos e palestinas, sobre todo das persoas pertencentes ás áreas de Belén e Hebrón, en realidade trátase dunha estratexia económica. O primeiro voo con pasaxeiras e pasaxeiros palestinos tivo lugar en agosto de 2022, con destino a Chipre. Existen outras rutas, principalmente voos a Turquía. Este novo plan israelí non supón un cambio na vida do pobo palestino, que continúa a estar sitiado por terra, mar e aire, sen soberanía para poder abrir un aeroporto que volte a conectar Palestina co resto do mundo.