O proxecto de Lei de memoria democrática que se debate no Congreso do Estado español invalidará parte da Lei de amnistía de 1977, na que se fechaba a porta á investigación e persecución xudicial dos delitos perpetrados polas autoridades durante a ditadura franquista.
O acordo do Goberno de coalición, entre PSOE e Unidas Podemos, recolle parte das reclamacións que viñan facendo forzas soberanistas, que pedían a derrogación completa da norma de 1977.
Nese sentido, pactaron que os crimes de lesa humanidade, xenocidio e tortura non estean cubertos pola Lei, como sostén o dereito internacional convencional e o dereito internacional humanitario, que aclara que esa clase de delitos non poden prescribir nin estar incluídos nunha amnistía.
Retirada de títulos
Nas modificacións convidas, esténdese até 1982 o cómputo de vítimas da ditadura de Francisco Franco e retiraranse 33 títulos nobiliarios outorgados a cargos do réxime, polo que desaparecerán figuras como o duque de Franco, Primo de Rivera, Mola ou Calvo Sotelo, e máis marquesados como o de Queipo de Llano, Arias Navarro ou Casa Cervera.
Asemade, o val dos Caídos recuperará o nome orixinal, e pasará a chamarse val de Cuelgamuros.
Oficina de vítimas
Ademais, crearase unha oficina de vítimas da ditadura e un centro de memoria democrática coa participación de vítimas e organizacións memorialísticas. Nestas entidades desenvolverase un banco de ADN para identificar e localizar as persoas asasinadas na guerra civil e na ditadura enterradas en cunetas, que tamén se utilizará no caso dos bebés roubados.
Tamén se aborda no acordo o referente á iconografía do franquismo, prohibindo a exhibición “en lugares representativos ou áreas de acceso ao público” os retratos e representacións artísticas de persoas vencelladas á represión.
Devolucións de bens
De aprobarse a norma, o Estado terá que proceder a efectuar unha auditoría na que se desenvolve un inventario de bens e dereitos incautados un ano despois da entrada en vigor da Lei de memoria, presentando unha proposta de reparación económica e de resarcimentos de bens para as vítimas do franquismo.
A pesar do pacto, aínda non hai acordo para a declaración de nulidade das sentenzas represivas impostas durante a ditadura.
