Siván Zerdestí, representante do Congreso Nacional de Kurdistán

“Estou convencido de que haberá solución democrática para todos os pobos do Estado español”

“A nosa proposta é o confederalismo democrático”, di Siván Zerdestí, que leva uns anos espallando polo mundo os pensamentos de Abdullah Öcalan, o líder do PKK (Partido dos Traballadores del Kurdistán), preso desde 1999 na illa de Imrali, “a maior cadea unipersoal do mundo, con 20.000 soldados turcos e familias da tropa”. O confederalismo democrático está condensado en cinco volumes do que agora se publica o segundo en castelán, “xa está en portugués, pero gustaríanos que estivese tamén en galego”. Zerdestí apresentou este sábado o libro e as demandas do pobo turco no Centro Social A Insubmisa, na Coruña.

Siván Zerdestí representante do Congreso Nacional de Kurdistán (2)
photo_camera Siván Zerdestí

Siván Zerdestí (Diyarbakir, Kurdistán turco, 1968) é membro do Congreso Nacional de Kurdistán (KNK) unha organización creada en Bruxelas en 1999 e que reúne trinta e tres partidos políticos e representantes de grupos étnicos e minorías relixiosas do Kurdistán, unha nación repartida entre catro estados -Turquía (a maioría, uns 25 millóns), Irán (10 millóns), Iraq, Siria e unha diáspora de máis de dous millóns de persoas- que loita pola súa autodeterminación, máis xa non desde unha óptica do Estado-nación, segundo Zerdestí. 

-Que obxectivos persegue o KNK?

-Poderiamos resumilos en dous. Un é realizar a unión nacional de Kurdistán, tendo en conta que o pobo kurdo está dispersado entre catro estados e que debido ao colonialismo houbo enfrontamentos entre grupos kurdos. Pensamos que é preciso un acordo entre os diferentes movementos e partidos kurdos. En segundo lugar, loitamos contra o colonialismo dos Estados nación e creemos que nesta loita hai un lugar para todas as minorías do Kurdistán. Falo de asirios, armenios, xudeus, árabes, turcomanos e outros. E pensamos ademais que non será posíbel nin é desexábel reproducir a fórmula do Estado-nación para o futuro Kurdistán. 

-Non acreditan en fórmulas de Estado-nación, como o incipiente Kurdistán iraquí?

-Despois da caída de Sadam Husein, en Iraq houbo unha constitución de corte federalista e no Kurdistán Sur fundouse un goberno rexional que chegou a ter status de semi-Estado kurdo. Porén, difire do confederalismo democrático porque non están resoltos os problemas das mulleres e os derivados do tribalismo. Aliás, baixo o liderado do PKK nos últimos 30 anos de guerra foron liberadas diferentes zonas de Kurdistán, nas catro partes. E concretamente hoxe en día en Rojava, na parte siria, desde 2012 está en vigor un sistema confederal democrático que funciona desde comunas en aldeas e comarcas, con asembleas populares nas que están representados todos os grupos étnicos que conviven aí.

-Ese sería o modelo do KNK para o futuro de Kurdistán?

-No meu xuízo, si. Debería basearse na organización destas zonas liberadas. E isto porque inda que en Rojava a experiencia é de apenas cinco anos xa se conseguiu diminuír considerablemente o número de conflitos étnicos, feminicidios, asasinatos de honra, disputas territoriais… É un sistema que permite a participación de todas as minorías. Os kurdos son maioría, pero están cristiáns, asirios, caldeos, ciriacos, drusos, musulmáns, kurdos que proceden do zoroastrismo… Non nos fundamentamos nun nacionalismo, porque pensamos que iso pode destruír tecidos sociais e culturais e provocar conflitos étnicos. O modelo de Estado-nación, que funciona mediante o nacionalismo, fracasou no Oriente Medio. Polo tanto, no KNK estamos convencidos de que o modelo en vigor en Rojava será un punto de inspiración para outros grupos étnicos e pobos para que poidan salvarse da tiranía das monarquías, dos réximes anti democráticos e das nacións que en Oriente Medio se dedican a vixiar e a ofrecer as riquezas da zona aos monopolios capitalistas.

Siván Zerdestí durante a conferencia do sábado (1)

-Vén de presentar o libro en Catalunya e Euskadi, e agora está en Galiza. Cando expón aquí, en sociedades homoxéneas desde o punto de vista étnico, as súas reservas respecto do nacionalismo como movemento vinculante das loitas populares de liberación, con que respostas se atopa?

-Realmente nos pensamos que a antítese do nacionalismo é o patriotismo, no sentido que ten de amar a terra, defender o medio e crear un ambiente de solidariedade, especialmente no noso caso, respecto da muller. Queremos acabar coa violencia. E cando falamos disto, falamos dun nacionalismo que abusa dos sentimentos naturais do pobo. Recoñecemos que cada pobo, cada comunidade, ten demandas democráticas lexítimas. Os pobos oprimidos teñen demandas lingüísticas, xurídicas, sociais, territoriais… o pobo kurdo reclama seus dereitos e falar na súa lingua, pero está prohibido, e todos os valores identitarios do noso pobo están prohibidos… pero non queremos que deste tipo de demandas populares algúns poidan tirar beneficios partidistas ou dinásticos. Somos moi conscientes dos perigos do nacionalismo nos Estados nación e fronte a isto temos un modelo concreto, o confederalismo democrático.

-Como interpreta o que está sucedendo entre Catalunya e o Estado español?

-Respectamos as demandas lexítimas de todos os pobos. Estou convencido de que todos os pobos decidirán seu futuro. É certo que dentro do Estado español non hai bases para un conflito étnico, e iso é moi importante porque en Oriente Medio e noutras partes do mundo hai este perigo. Estou convencido de que haberá solución democrática para todos os pobos do Estado español. Pero esa solución non debería estar fundada no confronto de dous nacionalismos, senón nunha amizade con diálogo e pactos. Poderíase chegar a diferentes solucións. 

-Como representante do KNK pensa que Catalunya, Euskadi e Galiza deberían conformarse no futuro como Estados independentes?

-Cada parte do mundo ten as súas particularidades. No caso do Kurdistán, non cremos que mediante un Estado-nación se vaia chegar a unha solución. De feito, o semi-Estado kurdo no Iraq foi ocupado polo Estado iraquí. O Estado-nación, o enfrontamento entre este tipo de estruturas, xera problemas graves. Polo tanto, o que non defendo para Kurdistán non podo defendelo para outras partes do mundo. Mais, insisto, creo que tanto o pobo galego como o vasco ou o catalán acabarán decidindo seu futuro democraticamente, pero non estou na posición de decidir quen debe ter ou non ter Estado. Como concepto, como proxecto e modelo de solución, a nosa idea é o confederalismo democrático.

-Ese confederalismo democrático cuestiona no fondo o modelo capitalista.

-Seguro. Os Estados nación serviron historicamente aos intereses do capital. Unha estrutura baseada nos dereitos da muller e da mocidade, organizada en asembleas, cunha proposta de economía baseada na gandaría e na agricultura e en industrias ecolóxicas, funcionando en unidades micro que permiten acabar cos conflitos étnicos e relixiosas ataca seguro os fundamentos do capitalismo. O confederalismo democrático xera simpatías entre comunidades e pobos reprimidos en todo o mundo, e por iso é un perigo para a modernidade capitalista, que ataca ao movemento da muller kurda, moi poderoso, e ao movemento kurdo en xeral.   

-Que capacidade ten o movemento kurdo de evitar a perda que supón o proceso de desruralización?

-Como dixen na charla, kurdo significa o que vive nas montañas. A nosa historia é moi antiga. Remóntase aos primeiros homes que se opuxeron aos reis deuses, aqueles reis que se consideraban inmortais. As relixións monoteístas, antes de institucionalizarse ao seren absorbidas polos poder, foron revolucionarias ao separar a deus da terra. E os campesiños, isto sábeno os poderosos, son os que máis se resisten. As cidades son asimiladoras, producen cidadanía de consumo, son destrutivas. No caso de Turquía, esa estratexia de industrialismo fixo parte da súa política contra os kurdos. Representamos case un terzo da poboación do Estado, conquistamos alcaldías, un 13% dos escanos na cámara de representantes, pero todas as nosas deputadas e deputados están no cárcere. Diante da política de exterminio e de ataques continuos á poboación non queda outra vía que seguir a guerra. Nós fundamos aldeas ecolóxicas, como exemplo, para democratizar tamén ás cidades e protexer o medio dos ataques da modernidade e do industrialismo.

-Tamén dixo que a educación é asimiladora.

-Os sistemas educativos do Estado-nación capitalista son asimiladores. Nin respectan minorías nin grupos étnicos. Temos que desenvolver as nosas propias escolas, academias, universidades e medios de comunicación porque sabemos que as nenas e nenos que perden a lingua e a cultura perderán a súa identidade.

-Canto importa o desenvolvemento de medios de comunicación propios?

-En Turquía, como alguén apuntou na charla, antes insultábannos desde a televisión en turco, agora crearon unha canle exclusivamente en kurdo para que os entendamos cando nos insultan… Os medios da modernidade capitalista están ao servizo do neoliberalismo e actúan de acordo cos intereses desa modernidade. Xa que non dan espazo á nosa loita, decidimos construír os nosos propios medios, en todas partes, en Kurdistán, en Europa e en todo o mundo, en todos os idiomas posíbeis. Temos as nosas propias televisións, radios e xornais.

Nota: a foto que vai inserida no meio do texto, da autoría de E.D., recolle un momento da palestra oferecida este sábado na Coruña por Siván Zerdestí.

Comentarios