Declarado un alto o fogo de 24 horas no Sudán

Desde as 18 horas de onte entrou en vigor o alto o fogo de 24 horas declarado polas Forzas Armadas sudanesas e polo grupo paramilitar Forzas de Apoio Rápido (RSF), que se enfrontan desde o pasado sábado en distintos puntos do país, abrindo a porta a que os combates deriven nunha guerra civil. Os catro días de conflito provocaron a morte de cando menos 270 persoas, mentres que 2.600 ficaron feridas, sinalou onte Tedros Adhanom Ghebreyesus, director xeral da Organización Mundial da Saúde. Arredor dun centenar dos falecidos corresponde a vítimas civís, informou o Comité Central de Médicos do Sudán. O primeiro en confirmar a súa aprobación ao alto o fogo foi o líder das RSF, Mohamed Dagalo, que subliñou que a decisión se produciu “após unha conversa co secretario de Estado dos Estados Unidos, Antony Blinken, e contactos con outras nacións amigas”, incidindo en que o Exército non “respecta o alto o fogo, bombardeando zonas densamente poboadas desde o aire e pondo en perigo a vida de civís”. Malia que nun primeiro momento as Forzas Armadas trasladaron que “non tiñan constancia” da tregua e insistiron en que a declaración das RSF “busca encubrir a esmagadora derrota que sufrirá nunhas horas”, pouco despois os militares sudaneses ratificaron que respectarían o alto o fogo por medio do xeneral Shamselin Kabashi. Así e todo, incidiu en que non aceptarán “ningunha mediación que impida facer fronte aos rebeldes”, sostendo que as RSF participaron en saqueos e utilizan a poboación como escudos humanos, así como que controlan todas as bases do grupo paramilitar en todos os Estados do país, agás en dous deles. A pesar da confusión nos primeiros días, os medios sudaneses apuntan que o Exército está a imporse pouco a pouco após facerse nos primeiros días as RSF con puntos chave como o aeroporto de Khartún ou o de Merowe, xunto a Darfur as zonas onde se produciron os principais combates, que onte recruaron na contorna do Cuartel Xeral do Exército, que os paramilitares tratan de tomar, e o Palacio Presidencial. Incluso despois da entrada en vigor do alto o fogo os disparos de artillería eran perceptíbeis nas rúas da capital. Ao longo destas xornadas, a extensión dos combates, nos que tamén hai información que indica a presenza de grupos armados tribais, afectou representantes diplomáticos, como un convoi estadounidense que foi tiroteado ou a Aidan O'Hara, enviado da Unión Europea no país, agredido na súa residencia. Aínda así, a poboación civil é quen máis está a padecer a situación, con cortes na subministración de auga e electricidade e falta de gasolina, o que provoca que os coches se amontoen á porta das estacións de servizo. “As rúas principais están completamente baleiras de peóns e as tendas están fechadas”, debullou Naqdallah, un veciño da capital, a Al Hurra, alertando da fin nas casas dos “alimentos que a xente mercou para preparar o Ramadán”, que finaliza esta semana. Outro residente en Khartún, Bashir Darrag, destacou que a pesar da situación límite a poboación trata de axudarse mutuamente, compartindo os alimentos que tiñan gardados. “En catro días a situación colapsou por completo en Khartún”, resolveu o analista político Yasser Abdulla, citado por Al Jazeera, que salientou que “a duración da tregua non abonda para evacuar as persoas dos lugares onde están atrapadas”. Ademais, múltiples centros sanitarios foron atacados, así como traballadores humanitarios. Nese sentido, o Programa Mundial de Alimentos da Organización das Nacións Unidas (ONU) suspendeu as súas operacións no país despois de que tres empregados foran asasinados. Aliás, Martin Griffiths, responsábel de Axuda Humanitaria da ONU, anunciou que están a “recibir informes de ataques e violencia sexual” contra persoal humanitario no país. Inxerencia estranxeira no Sudán A Unión Africana fixo fincapé en diversas ocasións en exixir que non se produza “inxerencia estranxeira” no Sudán, que viviu unha competición entre potencias internacionais que “alimentou a disputa” entre as partes en combate, afirma The Washington Post. O certo é que tras a caída de al Bashir, “os Estados Unidos e os países europeos comezaron a competir con Rusia pola influencia no Sudán, que é rico en recursos naturais, incluído o ouro”, explica AP. Nese sentido, o Consello Soberano de Transición conformado despois do golpe de Estado do Exército e das RSF en 2021, que levou ao poder o xefe das Forzas Armadas, Abdel Fattah al Burhan, con Dagalo como o seu segundo, ultimaba antes do comezo dos combates a ratificación dun acordo con Rusia para que Moscova estabelecera unha base naval na costa sudanesa, a cambio de dotar de armamento e equipo militar as tropas sudanesas. Á vez, Washington advertiu de “efectos nocivos para os intereses” sudaneses por mor da base militar, ameazando con illar o Sudán. Até o de agora non fican claras as alianzas internacionais de al Burhan e Dagalo. Tanto Arabia Saudita como os Emiratos Árabes Unidos achegaron un importante financiamento para a transición no país no Goberno cos dous líderes militares, que asinou antes do golpe de Estado en 2021 o recoñecemento de Israel baixo a presión de Washington, que minutos antes do anuncio do recoñecemento retirou o Sudán da súa lista de países patrocinadores do terrorismo. No caso de Dagalo, dependendo das fontes é asociado ou cos Estados Unidos ou con Rusia, mentres que o investigador do Instituto de Estudos Políticos de París, Roland Marchal, recalcou en Le Monde que Exipto “axuda activamente” as Forzas Armadas sudanesas dirixidas por al Burhan. Remanentes do réxime de al Bashir Pola súa parte, as Forzas da Liberdade e o Cambio, que agrupa forzas progresistas e asociacións profesionais que forzaron con masivas protestas a caída do Goberno de Omar al Bashir en 2019, subliñou non só o seu rexeitamento aos choques armados, senón á volta dos remanentes do réxime de al Bashir á escena política, unha advertencia que xa efectuaran pouco antes do comezo dos combates. En paralelo, as Forzas para o Cambio Radical, lideradas polo Partido Comunista do Sudán, reclamaron acabar cun conflito propio de “grupos mafiosos” antes de rematar “sen patria nin pobo ao que nos agarrar”.