As claves máis importantes (e menos observadas) do encontro Rusia-China

A reunión dos presidentes Xi Jinping e Vladímir Putin en Moscova entre o 20 e 22 de marzo pasado foi un novo catalizador da acelerada reconfiguración pola que transita actualmente a orde internacional. O encontro, en xeral, tivo como significado xeopolítico a profundización dunha viraxe histórica do equilibrio de poder cara á rexión euroasiática, onde Rusia e China consolidan a súa posición de liderado dentro da gobernanza mundial, quebrantando o monopolio absoluto que Occidente, con Estados Unidos á cabeza, exerceu de forma case monárquica desde o colapso da URSS. A frase máis importante da reunión non se produciu ao principio senón ao final do encontro. Na súa despedida, o mandatario chinés díxolle ao seu homólogo ruso: "Están a producirse cambios que non vimos en cen anos e somos nós quen os estamos a liderar xuntos”. A mensaxe, curta á vez que contundente á marxe da formalidade diplomática da visita de Estado, ademais de reflectir o afianzamento da relación bilateral foi un sinal de fortalecemento dun marco común de intereses e criterios ao redor da evolución das relacións internacionais e o papel protagonista que ambas as dúas potencias están a xogar en dita dinámica de transformacións que abarcan a economía, as finanzas e os mercados globais de enerxía. Retorno á Guerra Fría Hai outros detalles sumamente significativos que deixou o encontro, expresando un cambio inédito na dinámica actual do xogo de poder xeopolítico. A tese dun retorno á Guerra Fría patrocinada desde círculos intelectuais e de opinión occidentais por mor da reunión en Moscova ten un alcance explicativo moi limitado ao fin de comprender correctamente a nova realidade internacional. Putin e Xi apostan por reiniciar a traxectoria civilizatoria interrompida por mor do colonialismo occidental Para decatarse disto bastaría con revisar o reacomodo semántico da Declaración Conxunta de Xi e Putin, onde o concepto de "nova era" resaltou no título e tamén no contido xeral do documento. Ambos os dous países categorizaron a súa alianza máis aló do modelo de converxencia político-militar da Guerra Fría, comprometéndose a non apuntar cara a terceiros países e a respectar o camiño de desenvolvemento elixido por cada nación acorde ao seu contexto social, cultural e histórico específico. Outro aspecto importante foi a impugnación, inserida na parte inicial da Declaración Conxunta, fronte á pretensión universalista dos valores occidentais. O documento cuestionou a noción autorreferencial dunha democracia universal formulada a imaxe e semellanza de Occidente, que todas as nacións deben adoptar como o seu estándar de vida social, política e institucional. Este aspecto ten unha importancia crucial, en tanto a aposta por unha globalización da democracia occidental forma parte esencial da cosmovisión intelectual que xustifica a praxe bélica de alianzas como a OTAN. Varios séculos de dominio dos países occidentais, desde a escravitude, o colonialismo ata a guerra punitiva polos recursos e o control indirecto de países a través do comercio e as finanzas baseadas no dólar, tiveron no seu marco de xustificación a imposición dun proxecto de modernidade europea supostamente superior. Xogo de símbolos Pero o desafío ao proxecto ilustrado de Occidente, en fase actual de declive xeopolítico que se fixo patente en Ucraína, incorpora outros elementos prácticos e de continuidade histórica en termos civilizatorios. Putin organizou un banquete para Xi Jinping no Palacio das Facetas do século XV, icónico por ser o espazo de encontro entre os tsares e a Igrexa Ortodoxa. No mural detrás do brinde dos mandatarios está debuxado Vladimir o Grande, quen gobernou o Rus de Kíiv por 35 anos (desde 980 ata 1015) e representa un dos símbolos da unificación da Rusia temperá e a súa incorporación ao cristianismo. Un equivalente chinés deste xogo de símbolos é o xigantesco mural do Gran Salón do Pobo, lugar goberno da República Popular realiza actividades políticas e conmemorativas de alto valor histórico ou diplomático. Dita obra representa a Cidade Prohibida, antiga residencia de emperadores durante as épocas de maior apoxeo das diversas dinastías que gobernaron en China. A cidade foi atacada brutalmente polo imperio francés e británico durante a famosa guerra do opio a mediados do século XIX. Nestes detalles aparentemente secundarios onde está o verdadeiro significado xeopolítico da reunión entre Putin e Xi Jinping: a aposta estratéxica por reiniciar a traxectoria civilizatoria interrompida polo colonialismo occidental e converter esa independencia de valores culturais independente en cada país na matriz dun sistema de relacións internacionais baseado no respecto á autodeterminación.